Του Απόστολου Τομαρά
Θεού θέλοντος και Βουλής επιτρεπούσης δυο κορυφαίες κυβερνητικές προτεραιότητες επανακάμπτουν για να δοκιμασθούν ενώπιον της Ολομέλειας. Πρόκειται για τα τέσσερα νομοσχέδια που αφορούν τη δημόσια μεταρρύθμιση καθώς και το νομοθετικό πλαίσιο προς υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής για σύσταση τριών Υφυπουργείων. Μετά τα εμπόδια που υπήρξαν από πλευράς κομμάτων με την καταψήφιση τον Δεκέμβριο του 2016, τα τέσσερα νομοσχέδια θα προωθηθούν και πάλι στην Βουλή με τις αναγκαίες διαφοροποιήσεις προκειμένου να ξεπερασθούν οι ενστάσεις των κομμάτων. Το θέμα της δημόσιας μεταρρύθμισης συνεχίζει να αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα με την κυβέρνηση να θεωρεί ότι υπάρχουν περιθώρια ολοκλήρωσής της μέχρι το τέλος της προεδρικής θητείας.
Οι προθέσεις της κυβέρνησης εκφράσθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας από το βήμα του 54ου Συνεδρίου της Παγκύπριας Συντεχνίας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΑΣΥΔΥ) να κάνει γνωστό ότι θα γίνει νέα προσπάθεια ψήφισης των νομοσχεδίων. Επίσης, άλλο στοιχείο που συνηγορεί είναι ότι το θέμα της δημόσιας μεταρρύθμισης, κυρίως για λόγους καλύτερου συντονισμού, δεν παρέμεινε «προίκα» στο νέο Υφυπουργό παρά τω Προέδρω Βασίλη Πάλμα, αλλά συμπεριλήφθηκε στο χαρτοφυλάκιο του νέου Υπουργού Εσωτερικών Κωνσταντίνου Πετρίδη. Ωστόσο, παρά την σπουδή που επιδεικνύεται από κυβερνητικής πλευράς, άγνωστο παραμένει το πότε θα κατατεθούν τα τέσσερα νομοσχέδια στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση. Θετική εξέλιξη που ενδεχομένως να έχει προεκτάσεις και στον γενικό κορμό των νομοσχεδίων αποτελεί η υπερψήφιση πρόσφατα από την Βουλή μιας πτυχής της μεταρρύθμισης που έχει να κάνει με την κινητικότητα των υπαλλήλων στον δημόσιο τομέα.
Με αλλαγές τα 4 νομοσχέδια
Το νομοθετικό πακέτο για μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας αποτελείται από πέντε νομοσχέδια τα οποία πέρασαν από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 26 Αυγούστου 2015. Στόχος της κυβέρνησης σύμφωνα με τον τότε Υφυπουργό παρά τω Προέδρω Κωνσταντίνο Πετρίδη, ήταν το πακέτο νομοσχεδίων να έχει ψηφιστεί μέχρι το τέλος του 2016 και η μεταρρύθμιση να τεθεί σε εφαρμογή από τις αρχές του τρέχοντος έτους. Ωστόσο, παρά την συμφωνία που φαίνεται να είχε επιτευχθεί με την ΠΑΣΥΔΥ και παρά το θετικό κλίμα που αρχικά επικρατούσε εντός της Βουλής, τα τέσσερα από τα πέντε νομοσχέδια όταν πήγαν προς ψήφιση απερρίφθησαν.
Το πέμπτο, αυτό για την απόσπαση και εναλλαξιμότητα, η ψηφοφορία του αρχικά αναβλήθηκε, το νομοσχέδιο επέστρεψε για περαιτέρω ζήτηση στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής για να ψηφιστεί τελικά πρόσφατα. Για τα υπόλοιπα τέσσερα το ΑΚΕΛ απέσυρε τις τροπολογίες που είχε καταθέσει καταψηφίζοντας τα νομοσχέδια, κάτι που έπραξε η πλειοψηφία των κομμάτων. Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Πετρίδη, τα νομοσχέδια που απερρίφθησαν αφορούσαν μόνο τα θέματα που σχετίζονται με τη διαχείριση και αξιοποίηση του ανθρωπίνου δυναμικού της Δημόσιας Υπηρεσίας. Νομοσχέδια κομβικά για κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού χωρίς όμως να σχετίζονται με παθογένειες της Δημόσιας Υπηρεσίας, όπως η γραφειοκρατία και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση.
Σε μια προσπάθεια να μην περιπέσει στα αζήτητα μια τεράστια προσπάθεια η κυβέρνηση προχώρησε σε τροποποιήσεις των νομοσχεδίων συμπεριλαμβάνοντας σε αυτές θέσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Τα νομοσχέδια βρίσκονται στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο και ουδείς γνωρίζει πότε θα ολοκληρωθεί. Από πλευράς Υπουργού Εσωτερικών ξεκαθαρίζεται ότι μόλις τα νομοσχέδια επιστρέψουν στην κυβέρνηση αυτά θα αποσταλούν άμεσα στη Βουλή. Ωστόσο, στην κυβέρνηση διατηρούν κάποιες επιφυλάξεις για την τελική έκβαση με τον Υφυπουργό παρά τω Προέδρω Βασίλη Πάλμα να δηλώνει στην «Κ»: «Εάν υπάρχει η πολιτική βούληση και η αντίληψη απ’ όλους ότι θα πρέπει να αλλάξουν πράγματα και καταστάσεις στο δημόσιο τότε πιστεύω ότι θα υλοποιηθεί».
Στην Ολομέλεια τα Υφυπουργεία
Στην άλλη κορυφαία θεσμική μεταρρύθμιση, αυτή της σύστασης τριών Υφυπουργείων, το σκηνικό δεν φαντάζει τόσο περίπλοκο όσο με την μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας. Ο νομοτεχνικός έλεγχος στην Επιτροπή Οικονομικών ολοκληρώθηκε με τον Υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Πετρίδη να απαντά σε διευκρινιστικές ερωτήσεις βουλευτών. Θετικό στοιχείο που αναμένεται να έχει το ανάλογο αντίκρισμα στην Ολομέλεια η κυβερνητική πρόταση να ψηφιστεί από την παρούσα Βουλή η σύσταση, ωστόσο, η λειτουργία των νέων υφυπουργείων να ξεκινήσει από την επόμενη διακυβέρνηση. Κίνηση που πιστεύεται ότι θα εκμηδενίσει τις όποιες απόψεις περί βολέματος ημετέρων ενώ θα δώσει την δυνατότητα στη νέα κυβέρνηση να έχει για τα τρία Υφυπουργεία καθαρό ορίζοντα πενταετίας χωρίς προηγούμενες δεσμεύσεις. Ο χρόνος προώθησης του νομοθετικού πλαισίου στην Ολομέλεια παραμένει άγνωστος.
Η απόφαση θα παρθεί από τον πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών Αβέρωφ Νεοφύτου. Ο Υφυπουργός παρά τω Προέδρω εμφανίσθηκε αισιόδοξος για την έγκριση της Βουλής διευκρινίζοντας πως δεν ευσταθεί η φημολογία ότι δημιουργούνται θέσεις για να βολεύεται κόσμος. «Οι ανάγκες μεγαλώνουν, οι συνθήκες αλλάζουν και βεβαίως το κόστος για την δημιουργία τριών Υφυπουργείων είναι ελάχιστο μπροστά στα οφέλη που θα προκύψουν προκειμένου να πετύχουμε πολλαπλασιασμό του έργου και της πολιτικής που θα παραχθεί σε βασικότατους τομείς όπως είναι π.χ. η Ναυτιλία».
Τα 3 Υφυπουργεία
Τα κυβερνητικά νομοσχέδια προνοούν την σύσταση τριών Υφυπουργείων με επικεφαλής τρεις Υφυπουργούς παρά τω Προέδρω οι οποίοι θα διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα λογοδοτούν όχι στους αντίστοιχους υπουργούς αλλά απευθείας στον ίδιο. Το Υφυπουργείο Τουρισμού θα έχει την αρμοδιότητα χάραξης, προώθησης και εποπτείας ολοκληρωμένης στρατηγικής στον τουρισμό. Θα έχει εποπτικό ρόλο για την πρόληψη και καταστολή αδικημάτων τουριστικής νομοθεσίας ενώ θα είναι ο φορέας αδειοδότησης και λειτουργίας της τουριστικής βιομηχανίας. Θα έχει το χειρισμό της στρατηγικής προβολής και προώθησης την εκπόνηση προτάσεων για μεταρρυθμίσεις.
Οι αλλαγές στον τομέα του τουρισμού κρίνονται επιβεβλημένες λαμβάνοντας υπόψη το υψηλό ποσοστό συνεισφοράς στο ΑΕΠ που ανέρχεται στο 14%. Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι στα θέματα τουρισμού υπάρχει πρόσφορο έδαφος για αναβάθμιση και αύξηση του τουριστικού προϊόντος και ένας υφυπουργός θα δώσει τεράστια ώθηση σε έναν τομέα που στήριξε και συνεχίζει να υποστηρίζει την οικονομία όλα αυτά τα χρόνια. Το Υφυπουργείο Ανάπτυξης και Παραγωγικότητας ως αποστολή θα έχει τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου ανάπτυξης με την πάταξη αγκυλώσεων στις διαδικασίες όπως η γραφειοκρατία που υπάρχει σήμερα και βάζει φραγμούς και εμπόδια στην ανάπτυξη. Ο τρίτος τομέας που κρίνεται σημαντικός με την υπαγωγή του σε Υφυπουργείο είναι αυτός της Ναυτιλίας με ετήσια συνεισφορά 7% στο ΑΕΠ 4.500 χιλιάδες υπαλλήλους και 55 χιλιάδες ναυτικούς.
