Kathimerini.com.cy
Τη θέση ότι η δυναμική οικονομική ανάκαμψη της Κύπρου μπορεί να συμβάλει στην επιτάχυνση της διόρθωσης των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών, προσφέροντας παράλληλα την ευκαιρία για την υλοποίηση ενισχυτικών της ανάπτυξης μεταρρυθμίσεων, σημειώνει η Κομισιόν στην αξιολόγηση της προόδου της χώρας στο πλαίσιο του Ευρωπαικού Εξαμήνου 2018.
Οι μακροοικονομικές ανισορροπίες μειώνονται, υπογραμμίζει, αλλά παραμένουν σημαντικές σε πολλούς τομείς. Περιλαμβάνουν υψηλά επίπεδα δημόσιου, ιδιωτικού και εξωτερικού χρέους, μεγάλη αρνητική καθαρή διεθνή επενδυτική θέση και υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων. Επίσης, η ανεργία μειώνεται αλλά παραμένει σε υψηλά επίπεδα, σε ένα πλαίσιο ασθενούς δυνητικής ανάπτυξης.
Σε ένα πλαίσιο θετικών μακροοικονομικών εξελίξεων, μια ανανεωμένη δυναμική μεταρρυθμίσεων σε βασικούς τομείς – π.χ. των πλαισίων αφερεγγυότητας και εκποιήσεων, του δικαστικού συστήματος, του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, του δημόσιου τομέα, της εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας –, η Επιτροπή σημειώνει πως θα μπορούσε να συμβάλει στη βελτίωση της δυνητικής ανάπτυξης, στη μείωση των τρωτών σημείων και του κινδύνου οικονομικής επιβράδυνσης σε περίπτωση που οι περιβαλλοντικές και χρηματοοικονομικές συνθήκες καταστούν λιγότερο ευνοϊκές.
Η Κύπρος παρουσιάζει ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και η αγορά εργασίας βελτιώνεται ταχέως. Η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ ήταν ισχυρή το 2017 και κινήθηκε με ρυθμό 3,8 %, έχοντας ως κινητήρια δύναμη την εγχώρια ζήτηση, κυρίως δε την ιδιωτική κατανάλωση. Οι επενδύσεις επικεντρώθηκαν κυρίως σε κατασκευαστικά έργα ως απόρροια της εκρηκτικής ανόδου του τουρισμού και της ανάκαμψης που σημειώθηκε στον κλάδο των ακινήτων. Το ποσοστό απασχόλησης αυξήθηκε κατά 2,5 εκατοστιαίες μονάδες το τρίτο τρίμηνο του 2017 σε ετήσια βάση, ανερχόμενο περίπου σε 71,5 %, ενώ το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε σημαντικά στο 10,5 %. Ο πληθωρισμός άρχισε να εμφανίζει θετικό πρόσημο μολονότι κινήθηκε σε χαμηλά επίπεδα.
Έχοντας στο νου όλα τα παραπάνω δεδομένα, η Ευρ. Επιτροπή τονίζει ότι η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει ισχυρή, αλλά να επιβραδυνθεί σε 3,2 % το 2018.
Συνολικά, η Κύπρος έχει σημειώσει περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων για το 2017, ενώ μετά τη θέσπιση και υλοποίηση μιας φιλόδοξης δέσμης μεταρρυθμίσεων από την κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, η δυναμική των μεταρρυθμίσεων ήταν πιο περιορισμένη από το 2016.
Οι εκκρεμότητες
Εκκρεμούν κρίσιμες μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο τομέα, ιδίως εκείνες που αφορούν τη δημόσια διοίκηση, την τοπική αυτοδιοίκηση και κρατικές οντότητες, σημειώνει χαρακτηριστικά. Έχουν ληφθεί ή εξαγγελθεί ορισμένα μέτρα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος, αλλά μια πιο ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Λήφθηκαν διοικητικά μέτρα για να μειωθεί η καθυστέρηση στην έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας. Ωστόσο, εξακολουθεί να μην έχει δοθεί διαρθρωτική λύση για την αντιμετώπιση των ανεπαρκειών του συστήματος συναλλαγών επί ακινήτων. Η συνολική πρόοδος όσον αφορά τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και την αποτελεσματική εφαρμογή των πλαισίων αφερεγγυότητας και εκποιήσεων είναι επίσης περιορισμένη. Ενώ το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων παραμένει εν πολλοίς σε αδράνεια, το σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη υλοποιείται σταδιακά, εστιάζοντας στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και στην τόνωση των στρατηγικών επενδύσεων. Λήφθηκαν συγκεκριμένα μέτρα για την αύξηση της ικανότητας των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, ενώ για την εκπαίδευση σημειώθηκε περιορισμένη πρόοδος. Τέλος, τον Ιούνιο του 2017 θεσπίστηκε η βασική νομοθεσία για τη δημιουργία ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας και η υλοποίηση βρίσκεται σε εξέλιξη.
Οδεύει καλά στα ενεργειακά
Σχετικά με την πρόοδο όσον αφορά την επίτευξη των εθνικών στόχων στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», η Κύπρος έχει πετύχει τους στόχους της για τις δαπάνες Ε&Α και έχει σημειωθεί πρόοδος στην αύξηση του ποσοστού της ενέργειας που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Η αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας, σύμφωνα με τις επιταγές της οικονομικής ανάκαμψης, επηρεάζει την ικανότητα της Κύπρου να μειώσει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και να επιτύχει τον στόχο της ενεργειακής απόδοσης.
Απασχόληση και εκπαίδευση
Η Κύπρος έχει υπερβεί τους στόχους της όσον αφορά την απόκτηση μορφωτικού επιπέδου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου. Σημειώθηκε κάποια πρόοδος όσον αφορά την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης, η επίτευξη όμως των στόχων όσον αφορά τη μείωση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού απαιτεί ακόμα μεγάλες προσπάθειες. Η Κύπρος αντιμετωπίζει προκλήσεις όσον αφορά μια σειρά δεικτών του κοινωνικού πίνακα αποτελεσμάτων που υποστηρίζει τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Η ισχυρή οικονομική μεγέθυνση οδήγησε σε βελτίωση των αποτελεσμάτων στον τομέα της απασχόλησης και σε μείωση του ποσοστού των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας, εκτός από τα παιδιά. Ωστόσο, το διευρυνόμενο το χάσμα απασχόλησης μεταξύ των δύο φύλων, το υψηλό ποσοστό των νέων εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης και ο αυξανόμενος αριθμός των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την τρέχουσα και μελλοντική ισότητα ευκαιριών.
