Η κυβέρνηση δεν έχει σχέδιο για την υιοθέτηση του ευρώ, οι πολίτες δεν το θέλουν και η κεντρική τράπεζα θέλει να διατηρήσει τον έλεγχο των επιτοκίων. Σχεδόν δύο δεκαετίες μετά την είσοδό της στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η Τσεχία δεν βρίσκεται ούτε καν κοντά στον στόχο να μπει στη Ζώνη του Ευρώ. Πρόκειται, άλλωστε, για μία από τις πιο ευρωσκεπτικιστικές χώρες της Ευρώπης. Ομως οι επιχειρήσεις έχουν άλλη άποψη και καθώς παίρνουν τα πράγματα στα χέρια τους σπρώχνουν την Τσεχία προς ένα μέρος στο οποίο πολιτικοί και κεντρικοί τραπεζίτες δεν θέλουν να πάνε.
Τα στοιχεία από την κεντρική τράπεζα της Τσεχίας δείχνουν ότι για πρώτη φορά τα μισά από τα ανοικτά επιχειρηματικά δάνεια από τις τσεχικές τράπεζες είναι σε ξένο νόμισμα – κυρίως ευρώ. Τα νούμερα είναι ακόμη μεγαλύτερα εάν συνυπολογιστούν και τα δάνεια από ξένες τράπεζες. Επιπλέον, περίπου το 20% από το εμπόριο μεταξύ τσεχικών εταιρειών πραγματοποιείται σε ευρώ, ενώ πολλοί εξαγωγείς πληρώνουν τους τοπικούς προμηθευτές τους σε ευρώ αντί σε κορώνες, σύμφωνα με το Bloomberg.
«Η κορώνα είναι μόνο ένα νόμισμα “μερικής απασχόλησης” γιατί οι μεγάλες επιχειρήσεις που κυριαρχούν στην οικονομία έχουν υιοθετήσει σε μεγάλο βαθμό το ευρώ», λέει στο πρακτορείο ο Τόμας Κόλαρ, διευθύνων σύμβουλος της Linet Group, μιας εταιρείας που φτιάχνει κρεβάτια υψηλής τεχνολογίας για νοσοκομεία και άλλο εξοπλισμό. «Δεν υπάρχει κανένας καλός λόγος να μην έχουμε το ευρώ, αλλά οι πολιτικοί φοβούνται ακόμη και να ανοίξουν το θέμα, πολύ περισσότερο να το εξηγήσουν στους ψηφοφόρους».
Η Linet πραγματοποιεί τζίρο 360 εκατ. ευρώ και σχεδόν το σύνολο των πωλήσεών της προέρχεται από εξαγωγές προς 150 χώρες. Ο Κόλαρ στράφηκε από την κορώνα στο ευρώ για να περιορίσει τις ζημίες από τις μεταβολές της ισοτιμίας.
Από το 2004, όταν η Ευρωπαϊκή Ενωση άρχισε τη μεγάλη επέκτασή της προς τα ανατολικά, η Σλοβενία, η Σλοβακία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία και πιο πρόσφατα η Κροατία υιοθέτησαν το ευρώ. Η Βουλγαρία επίσης στοχεύει να κάνει τη μετάβαση, ενώ η Τσεχία μαζί με την Ουγγαρία και την Πολωνία έχουν κατ’ επανάληψη καθυστερήσει την αντικατάσταση των εθνικών νομισμάτων τους.
Και αυτό παρότι η Τσεχία βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση για να πιάσει τα κριτήρια του Μάαστριχτ προκειμένου να ενταχθεί στο ευρώ. Το χρέος της χώρας είναι ένα από τα χαμηλότερα σε σχέση με το ΑΕΠ στην Ευρώπη, ενώ η οικονομία βρίσκεται σε τροχιά επίτευξης των όρων για τον πληθωρισμό και το δημοσιονομικό έλλειμμα.
Αλλωστε, από πολλές απόψεις αυτή η χώρα των 11 εκατ. ατόμων αποτελεί ένα success story στον μετακομμουνιστικό μετασχηματισμό. Μια βιομηχανία αυτοκινήτων που ανθεί βοήθησε τους Τσέχους να ξεπεράσουν χώρες όπως η Ισπανία και η Ελλάδα σε επίπεδο διαβίωσης, όπως φαίνεται από το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, σημειώνει το Bloomberg.
Ομως, λίγες χώρες είναι τόσο ευρωσκεπτικιστικές όσο η Τσεχία. Οι δημοσκοπήσεις ανάμεσα στα κράτη της Ε.Ε. που δεν έχουν ακόμη υιοθετήσει το κοινό νόμισμα δείχνουν ότι οι Τσέχοι εμφανίζουν το χαμηλότερο ποσοστό στήριξης προς το ευρώ.
