Της Μαρίνας Οικονομίδου
Ανοικτό φαίνεται το ενδεχόμενο τριμερούς συνάντησης με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν σύμφωνα με τις δηλώσεις του Προέδρου Αναστασιάδη όσο και του Μουσταφά Ακιντζί. Όπως αναφέρουν και οι δύο, το ενδεχόμενο τριμερούς θα εξαρτηθεί από την πρόοδο που θα σημειώσουν οι επόμενες έξι συναντήσεις (29/8, 31/8, 2,6,8 και 14/9) που αποτελούν τη νέα φάση των εντατικοποιημένων συνομιλιών. Η 14η Σεπτεμβρίου ωστόσο, κρίνεται η καθοριστική ημερομηνία, όπου θα διαφανεί κατά πόσο θα υπάρξει η αναμενόμενη πρόοδος που θα οδηγήσει σε τριμερή. Την ίδια στιγμή σημαντικό είναι πως με το τέλος των έξι συναντήσεων ενδεχομένως να καταλήξουν οι δύο ηγέτες σε ένα κοινό ανακοινωθέν.
Συναντήσεις
Κατά την τρίωρη συνάντηση των δύο ηγετών το πρωί της Τρίτης, καθορίστηκε η μεθοδολογία στην οποία θα κινηθούν οι συνομιλίες κατά τις επόμενες έξι συναντήσεις. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Προέδρου Αναστασιάδη, έχουν καθοριστεί τα κεφάλαια που θα συζητούνται σε κάθε μία των συναντήσεων, συμπεριλαμβανομένων των οποίων το και το περιουσιακό. Όπως επεσήμανε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης «δεν θα αναφερόμαστε συγκεκριμένα σε χάρτες ονόματα κλπ όσον αφορά το εδαφικό, αλλά θα συζητηθούν κάποια κριτήρια που πρέπει να διέπουν τις εδαφικές προσαρμογές που είναι και απόλυτα συνδεδεμένες με το περιουσιακό».
Σε δηλώσεις του με το πέρας της χθεσινής συνάντησης, ο Μουσταφά Ακιντζί επεσήμανε ότι έγινε μία γενική αξιολόγηση των σημείων όπου υπάρχουν ακόμη διαφωνίες . Βασικός στόχος όπως επεσήμανε είναι κατά τις έξι επόμενες συναντήσεις να μειωθούν στο ελάχιστο οι υφιστάμενες διαφωνίες.
Κοινό Ανακοινωθέν
Θα πρέπει να σημειωθεί πως ο Τ/κ ηγέτης άφησε ανοικτό και το ενδεχόμενο κοινών δηλώσεων την 14η Σεπτεμβρίου. Το τι προνοεί το κοινό ανακοινωθέν είναι ένα ζήτημα που άρχισε ήδη να συζητείται. Διπλωματική πηγή αναφέρει στην «Κ» ότι, «μια επιλογή θα ήταν, αν το συμφωνήσουν οι δύο ηγέτες, να εμφανιστούν μαζί σε συνέντευξη Τύπου ή σε μια κοινή δήλωση, ενημερώνοντας τον κόσμο για το πού έχουν φτάσει τα πράγματα στις συνομιλίες μέχρι σήμερα. Χωρίς παρερμηνείες και στρεβλώσεις».
Η τριμερής
«Αν υπάρχει τέτοια πρόοδος που επιτρέπει να υπάρξει συνάντηση ή αν ο ΓΓ του ΟΗΕ θελήσει μετά τη Γενική Συνέλευση να συναντήσει τους δύο ηγέτες, δε νομίζω ότι είναι το τέλος του κόσμου ή ότι είναι κάτι το οποίο είναι παράδοξο» ανέφερε ο Νίκος Αναστασιάδης υπογραμμίζοντας ότι αυτά θα γίνουν στις 14 Σεπτεμβρίου όταν θα συνεκτιμηθεί η όλη πορεία του εντατικού διαλόγου που θα προηγηθεί. Από πλευράς του ο Τ/κ ηγέτης επεσήμανε ότι «επειδή εξαρτάται και από τις συγκλίσεις που θα σημειώσουμε σε αυτές τις συναντήσεις, πολύ πιθανόν να συναντηθούμε στη Νέα Υόρκη με τον ΓΓ του ΟΗΕ και επιπλέον ελπίζουμε ότι αυτό θα μπορέσει να ανοίξει το δρόμο ώστε να μας φέρει σε πενταμερή διάσκεψη».
Το ζήτημα της τριμερούς δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Συζητείται άλλωστε στα πολιτικά πηγαδάκια εδώ και καιρό. «Είναι σίγουρο ότι θα υπάρξει οργασμός επαφών», εκτιμά διπλωματική πηγή κληθείσα να αναφέρει τι αναμένεται να συζητηθεί στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Στο ερώτημα της «Κ» αν υπάρχει περίπτωση να βάλουν τους δύο ηγέτες σε ένα δωμάτιο επιχειρώντας μια πολυμερή διάσκεψη, απαντά: «Δεν νομίζω. Ακόμα δεν έχουν φτάσει τα πράγματα σε ένα τέτοιο σημείο. Όμως το ζήτημα δεν είναι να σε βάλει σε ένα δωμάτιο ο Γ.Γ. Το θέμα είναι πώς θα σε βγάλει από αυτό. Διότι θα είναι καταστροφή να σε βγάλει χωρίς αποτέλεσμα και είναι σίγουρο ότι κανένας δεν θέλει επανάληψη ενός Green Tree. Άρα όταν σε βάλει στο δωμάτιο θα πρέπει να ξέρει ότι, όταν θα σε βγάλει θα πρέπει να έχει σημειωθεί επιτυχία. Αν όχι οριστική επιτυχία, τουλάχιστον πολύ σημαντική πρόοδος».
Αντιδράσεις κομμάτων
Ήδη, κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν αντιδράσει με το ενδεχόμενο τριμερούς. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΔΗΚΟ, δεν συντρέχει κανένας λόγος για τριμερή συνάντηση από τη στιγμή που πραγματοποιούνται συναντήσεις στην Κύπρο. «Εκτός» επισημαίνεται στην ανακοίνωση «αν κάποιοι αποσκοπούν και πάλι στην αναβάθμιση του κατοχικού ηγέτη και στην άσκηση πιέσεων στην πλευρά μας». Σε ανακοίνωσή του το ΔΗΚΟ καλεί τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να διαμηνύσει στα Ηνωμένα Έθνη ότι δεν θα αποδεχθεί να λάβει μέρος σε τριμερή συνάντηση και να προειδοποιήσει ότι δεν θα επιτρέψει την επανάληψη ενός νέου Νταβός.
Έντονη ήταν και η αντίδραση της ΕΔΕΚ σημειώνοντας πως τέτοιες ενέργειες όπως η αποδοχή της τριμερούς οδηγούν σε αναβάθμιση του Μουσταφά Ακιντζί. «Τέτοια λάθη πρέπει να τερματιστούν. Αυτό που προέχει είναι η άμεση ενίσχυση της κρατικής οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας ως ένα αποτελεσματικό και ισχυρό διαπραγματευτικό όπλο» αναφέρεται σε ανακοίνωση της ΕΔΕΚ. Αντιδράσεις για το ενδεχόμενο τριμερούς εξέφρασε και το Κίνημα Αλληλεγγύη δια του Εκπροσώπου Τύπου Γιάννη Σελινόπουλου. «Δυστυχώς τα λάθη και τα παθήματα του παρελθόντος φαίνεται ότι δεν έγιναν ακόμα μάθημα για τον Πρόεδρο Αναστασιάδη» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σελινόπουλος.
Σε στάση αναμονής ο ΔΗΣΥ
Από πλευράς πάντως του ΔΗΣΥ, ο Εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ Πρόδρομος Προδρόμου επεσήμανε πως το κόμμα αποφεύγει να κάνει δηλώσεις σε «ανεξακρίβωτες πληροφορίες για το κυπριακό και την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων». Το κόμμα δε σχολίασε το ζήτημα της τριμερούς, ωστόσο επεσήμανε πως «με την προσοχή στραμμένη στη φάση αυτή των διαπραγματεύσεων που θα πρέπει να αποβεί καθοριστική και αναμένοντας από την πλευρά της Τουρκίας να πάρει επιτέλους εκείνες τις απαραίτητες αποφάσεις για μια λογική συμφωνία στο Κυπριακό, επιφυλασσόμαστε να σχολιάσουμε πραγματικά δεδομένα και γεγονότα».
Το ζήτημα των εγγυήσεων
Πάντως σε ο,τι αφορά το ζήτημα εγγυήσεων, το οποίο συζητείται εντόνως το τελευταίο διάστημα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επεσήμανε πως δεν έγινε συζήτηση για το θέμα των εγγυήσεων. «Αυτό που θέλω απλά να διευκρινήσω είναι ότι τα όσα γράφονται μπορεί να ήταν κάποιες ιδέες που αναπτύχθηκαν» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Θα πρέπει να σημειωθεί πως σε ρεπορτάζ της «Κ» την περασμένη Κυριακή προκύπτει πως υπάρχουν εναλλακτικές φόρμουλες στην Άγκυρα για το ζήτημα των εγγυήσεων. Η μία από τις τρεις εναλλακτικές τουρκικές φόρμουλες για το θέμα των εγγυήσεων είναι λύση με εμπλοκή του ΝΑΤΟ, η δεύτερη με εξασφάλιση μόνιμης τουρκικής βάσης στο νησί και η τρίτη, παραμονή της Τουρκίας ως εγγυήτριας μόνο για την τ/κ πλευρά.
