ΠτΔ: Για πρώτη φορά συγκλήθηκε πολυμερής διάσκεψη για την Κύπρο

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης έδωσε σήμερα, στη Γενεύη, συνέντευξη Τύπου, για τα αποτελέσματα της Διάσκεψης για την Κύπρο που πραγματοποιήθηκε χθες στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη.

Κατά την εναρκτήρια του ομιλία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ότι «είναι καλά γνωστό ότι την 1η Δεκεμβρίου έλαβα την απόφαση ευθύνης τπροκειμένου να πετύχω δύο στόχος:

Πρώτον να αποτραπεί ένα παρατεταμένο αδιέξοδο με απρόβλεπτη την παραπέρα πορεία το διαλόγου.
Και δεύτερον να διαφανούν επιτέλους οι προθέσεις της τουρκοκυπριακής αλλά και της τουρκικής ιδιαίτερα πλευράς όσον αφορά τα ουσιώδη κεφάλαια των εδαφών υπό επιστροφή και του θέματος ασφάλειας και εγγυήσεων.

Τα αποτελέσματα της συνόδου της Γενεύης επιβεβαίωσαν την ορθότητα της απόφασης αφού :

Όσον αφορά τον πρώτο στόχο μέσα από τη συνέχιση του διαλόγου επί των τεσσάρων κεφαλαίων έχει επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος χωρίς τούτο φυσικά να σημαίνει ότι ανταποκρίβται στο βαθμό των προσδοκιών μας.
Για πρώτη φορά από το 1974 η τουρκοκυπριακή πλευρά κατέθεσε χάρτη μέσα από τον οποίο καταγράφεται –επαναλαμβάνω για πρώτη φορά- η επιστροφή υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, σημαντικού ποσοστού των κατεχομένων εδαφών μας.

Θέλω να υπογραμμίσω πως έστω και αν δεν ικανοποιεί τις προσδοκίες μας ο χάρτης παρά ταύτα, και λαμβάνοντας υπόψη τον δικό μας χάρτη εδαφικών προσαρμογών, αποτελεί τη βάση για διαπραγμάτευση προκειμένου να πετύχουμε τους επιδιωκόμενους στόχους.

Για πρώτη φορά συγκλήθηκε πολυμερής διάσκεψη για την Κύπρο, στην παρουσία μάλιστα της ΕΕ στο υψηλότερο επίπεδο κατά τη διάρκεια της οποίας η Τουρκία ενεπλάκη – θα το επαναλάβω για πρώτη φορά- σε διάλογο με την Κυπριακή Δημοκρατία με αντικείμενο συζήτησης την κατάργηση των εγγυήσεων και αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων .

Η απόφαση για συνέχιση της διάσκεψης για την Κύπρο καταδεικνύει ότι το θέμα ασφάλειας, εγγυήσεων και υλοποίηησης της εφαρμογής της λύση συνιστά την απαρχή ουσιαστικού διαλόγου για εξεύρεση λύσης κατά τρόπο που η κατάληξη να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του κυπριακού λαού.

Είναι σημαντικό να επισημάνω πως η μόνη ολοκληρωμένη και περιεκτική πρόταση που υπάρχει ενώπιον της διάσκεψης είναι η πρόταση που υποβλήθηκε από τη δική μας πλευρά και αποτέλεσε και την τροφή σκέψης για όλους τους συμμετέχοντες.

Προτού ολοκληρώσω θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες προς την ελληνική κυβέρνηση για την αμέριστη στήριξη και την άψογη συνεργασία, τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών κ. Νίκο Κοτζιά, τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Γιούνκερ, την Ύπατη Εκπρόσωπο κα Μογκερίνι και τον νέο ΓΓ των ΗΕ .

Θα ήταν παράλειψη μου να μην ευχαριστήσω τους αρχηγούς τωαν πολιτικών κομμάτων και βεβαίως τη διαπραγματευτική ομάδα για την όλη συνεισφορά τους κατά την εδώ παρουσία μας.

Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους εσάς τους λειτουργούς των μέσων μαζικής ενημέρωσης που μεταδίδατε κατά αντικειμενικό τρόπο τα όσα συνέβαιναν πραγματικά και όχι τα όσα καθ’ υπόθεση μπορούσαν να μεταδοθούν, Δεν είναι μόνο οι πολιτικοί που διαδραματίζουν ρόλο στη διαμόρφωση γνώμης αλλά ιδιαίτερα και τα ΜΜΕ που μέσα από την αντικειμενικότητα και τη μετάδοση των εικόνων όπως καταγράφοναι μπορεί να διαμορφώσουν γνώμη, να δώσουν ελπίδα ή και το αντίστροφο να μετατρέψουν μια διάσκεψη ή μια προσπάθεια που καταβάλλεται σε μια αρνητική πορεία. Θέλω να εκφράσω απόλυτα την ικανοποίηση μου για τα αποτελέσματα που μέχρι στιγμής καταγράφονται. Βεβαίως στο τέλος θα διαφανεί πόσο η προσπάθεια και η αποφασιστικότητα μας να πετύχουμε λύση θα βρει ανταπόκριση από τις άλλες πλευρές και μέσα από τα όσα θα συμφωνηθούν θα μπορούμε να πούμε ότι πετύχαμε αυτό που επιδιώκαμε για να μπορεί να παρουσιαστεί και ένα ανάλογο σχέδιο ενώπιον του κυπριακού λαού». 

Απαντώντας σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι δεν υπάρχει θέμα καταληκτικής ημερομηνίας σε ό,τι αφορά την εργασία των εμπειρογνωμόνων που θα ξεκινήσει στις 18 Ιανουαρίου.

Στις τοποθετήσεις του και απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τόνισε ότι ουδεμία διαφορά ή διάσταση απόψεων υπάρχει με την Αθήνα, προσθέτοντας ότι δεν υπήρξε ουδεμία παρεξήγηση με την Ελλάδα και εξέφρασε θερμές ευχαριστίες προς την ελληνική κυβέρνηση “για την αμέριστη στήριξη και την άψογη συνεργασία”, τον Έλληνα ΥΠΕΞ, Νίκο Κοτζιά, τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, την Ύπατη Εκπρόσωπο, Φεντερίκα Μογκερίνι και τον νέο ΓΓ των ΗΕ.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι βρισκόταν σε συνεχή επικοινωνία με τον Έλληνα Πρωθυπουργό και σημείωσε ότι η μόνη σύγχυση που θα μπορούσε να εννοηθεί ως τέτοια είναι κατά πόσο θα έπρεπε να συνεχιστεί η Διάσκεψη σήμερα υπό την χθεσινή μορφή ή κατά πόσο θα έπρεπε να συσταθεί μια υποεπιτροπή που θα επεξεργαστεί διάφορα σενάρια. Ο λόγος που δεν συνεχίστηκε σήμερα είναι επειδή ο κ. Τσαβούσογλου θα έπρεπε να φύγει νωρίς για την Τουρκία, λόγω εσωτερικών διεργασιών που συντελούνται εκεί, όπως είπε.

Σε άλλη ερώτηση εάν υπάρχει ίχνος ελπίδας για λύση στο Κυπριακό, είπε, μεταξύ άλλων, ότι εάν η Τουρκία δεν ήθελε να συνεργαστεί, δεν θα βρισκόταν στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων. Άλλο η ελπίδα, άλλο το τελικό αποτέλεσμα, πρόσθεσε, που θα καθορίσει και τη δική μας στάση.

Αναφερόμενος στο ρόλο της ΕΕ, απαντώντας σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων, είπε πως “βεβαίως” η ΕΕ θα έχει λόγο, ώστε η όποια συμφωνία να είναι συμβατή με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις πολιτικές ασφάλειας της ΕΕ. Στη Διάσκεψη χθες, τόσο το πρωί όσο και το βράδυ, είπε, επισημάνθηκε ότι η Κύπρος είναι χώρα μέλος της ΕΕ και με την μετεξέλιξη ή όχι θα είναι πάντοτε μέλος, γι` αυτό και η ΕΕ έχει ρόλο μέσα στις παραμέτρους που καθορίζουν την πολιτική ασφάλειας της ΕΕ. Ερωτηθείς εάν η ΕΕ μπορεί να παρέχει ασφάλεια, απάντησε “βεβαίως και μπορεί να παρέχει ασφάλεια εάν και εφόσον υπάρξει μια ανάλογη συμφωνία”.

Ερωτηθείς εάν το γεγονός ότι η μόνη πρόταση στο τραπέζι ήταν η δική του σημαίνει πως οι άλλες πλευρές δεν ήταν προετοιμασμένες και εάν ο κ. Τσαβούσογλου φαίνεται εάν επανέλθει με πρόταση που θα μπορεί να γίνει αποδεκτή, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι χθες άρχισε ένας διάλογος για να διαφοροποιηθούν τα όσα μέχρι σήμερα γνωρίζαμε. Η δική του πρόταση, ανέφερε, είναι εφ` όλης της ύλης θεμάτων που άπτονται της εσωτερικής ασφάλειας ή της εξωτερικής, είτε της διασφάλισης της ομαλής και συνεπούς υλοποίησης των όσων θα έχουν συμφωνηθεί αλλά και την διασφάλιση της συνταγματικής τάξης.

Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση του Τούρκου ΥΠΕΞ ότι η διαδικασία δεν θα είναι ανοικτού τέλους και να πει αν με βάση το ότι η Τουρκία και η Ελλάδα εμμένουν στις θέσεις τους για το θέμα της ασφάλειας, βλέπει μια καταληκτική ημερομηνία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι εάν οι δύο χώρες εμμένουν στη θέση τους δεν θα υπήρχε λόγος σύστασης μιας επιτροπής επεξεργασίας όλων των πτυχών των θεμάτων ασφαλείας, δεν θα εκδίδετο η απόφαση των μερών να συζητήσουν προκειμένου να εξευρεθούν κοινά αποδεκτές λύσεις, που σημαίνει ότι δεν μπορεί να παραγνωριστεί ούτε η Κυπριακή Δημοκρατία, ούτε οι ανησυχίες της ε/κ κοινότητας.

“Δεν υπάρχει θέμα καταληκτικής ημερομηνίας. Υπάρχει θέμα διαλόγου που ξεκίνησε, είναι η απαρχή του διαλόγου”. Η επιτροπή που συστάθηκε και θα μελετήσει τις ανησυχίες και τα διάφορα ερωτήματα που προκύπτουν και ενδεχόμενα κάποιες προτεινόμενες λύσεις, πρόσθεσε, ενδεχόμενα θα οδηγήσουν σε μια Διάσκεψη πολιτικού επιπέδου, στο υψηλότερο ίσως βαθμό, για να συζητηθεί η απόφαση. Εάν δεν υπάρξει κατάληξη εκείνη την ημέρα, ο διάλογος θα συνεχίσει προκειμένου να επιτευχθεί μια σύμπτωση, σημείωσε.

Δεν είναι θέμα τί ζητάει μια πλευρά αλλά τί διαλαμβάνεται και στην απόφαση των εγγυητριών δυνάμεων, της ΚΔ, των δύο κοινοτήτων και της ΕΕ, μέσα από τις παρεμβάσεις της τελευταίας φάνηκε ότι ενδιαφέρεται προκειμένου να είναι μέσα στα πλαίσια των δομών ασφαλείας, ανέφερε.

Ερωτηθείς εάν μετά τη χθεσινή στάση της Τουρκίας στη Διάσκεψη του απέμεινε ίχνος ελπίδας ότι μπορεί να λύσει το Κυπριακό ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι “εάν η Τουρκία δεν θα ήθελε να συνεργαστεί δεν θα ήτο στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων. Δεν θα αποδέχονταν τη σύσταση ομάδας εργασίας για να επεξεργαστεί προτάσεις έτσι ώστε, όπως και η ανακοίνωση των ΗΕ αναφέρεται, η ασφάλεια του ενός να μην προκαλεί την ανασφάλεια του άλλου, να είναι κοινά αποδεκτά τα θέματα ασφάλειας, εγγυήσεων της μορφής υλοποίησης της λύσης κοκ”. Συνεπώς δεν είναι θέμα αν ελπίζω ή απελπίζομαι, αλλά ενόσω ο διάλογος παραμένει ζωντανός και γίνονται βήματα που δείχνουν αποδοχή συζήτησης, ελπίζω, σημείωσε.

Κληθείς να σχολιάσει το επεισόδιο χθες μεταξύ Τσαβούσογλου – Γιούνκερ στην βραδινή σύνοδο, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δεν θέλησε να σχολιάσει ένα φραστικό – όπως είπε – επεισόδιο και υπογράμμισε το σημαντικό ότι η ΕΕ θα πρέπει να έχει λόγο στο κατά πόσο αυτό που θα συμφωνηθεί στο θέμα της ασφάλειας θα είναι συμβατό με το ευρωπαϊκό πλαίσιο που προνοείται στην ΕΕ.

Απαντώντας σε ερώτηση για σχετική αναφορά του Τούρκου ΥΠΕΞ, είπε ότι η παρουσία των κατοχικών στρατευμάτων στην Κύπρο δεν διασφαλίζει την ειρήνη, αλλά την αστάθεια εξού και η εκκρεμότητα στο Κυπριακό εδώ και 43 χρόνια. “Αλλ΄εκείνο που πρέπει να κρατήσετε είναι το γεγονός ότι είμαστε στο τραπέζι του διαλόγου και η Τουρκία, και οι υπόλοιπες των εγγυητριών δυνάμεων, όχι για να επιβεβαιώσουμε τις συνθήκες του 1960 αλλά ακριβώς, για να βρούμε την λύση που θα ανταποκρίνονται στις ανησυχίες ολόκληρου του κυπριακού λαού. Και οι ανησυχίες της ε/κ πλευράς είναι η παρουσία του κατοχικού στρατού, οι τουρκικές εγγυήσεις. Εξού και αντικείμενο της Διάσκεψης είναι η συζήτηση των θεμάτων ασφάλειας και εγγυήσεων”.

Εάν ήταν, όπως ισχυρίζεται ο κ. Τσαβούσογλου, πρόσθεσε, δεν θα έπρεπε είτε να ήταν παρών είτε να αποδέχεται τη συζήτηση κατάργησης των εγγυήσεων και ρύθμισης της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων.

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση ο Νίκος Αναστασιάδης είπε ότι και η συζήτηση των εσωτερικών πτυχών και της ασφάλειας και εγγυήσεων δίνουν δυναμική στη διαδικασία. Υπάρχουν θέματα που θα εξαρτηθούν από τα αποτελέσματα της συζήτησης για την ασφάλεια και εγγυήσεις, όπως και για την πρόοδο στο εδαφικό.

Βεβαίως, στο τέλος, θα διαφανεί πόσο η προσπάθεια και η αποφασιστικότητά μας να πετύχουμε λύση θα βρει ανταπόκριση από τις άλλες πλευρές και μέσα από τα όσα θα συμφωνηθούν θα μπορούμε να πούμε ότι πετύχαμε αυτό που επιδιώκαμε για να μπορεί να παρουσιαστεί και ένα ανάλογο σχέδιο ενώπιον του κυπριακού λαού.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήγησε ότι η Συνθήκη Εγγυήσεων είναι τετραμερής, αλλά στην ουσία διμερής, μεταξύ των τριών εγγυητριών δυνάμεων και της Κυπριακής Δημοκρατίας.Υπήρξε μια καταρχήν θέση των τριών, είπε, και στη συζήτηση χθες το απόγευμα τέθηκε το θέμα ότι η ΚΔ δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ούτε από τον ίδιο ούτε και από τους παριστάμενους. Υπήρξε, συνέχισε, εκείνη η ρύθμιση που αντανακλάται στην ανακοίνωση των ΗΕ.

Σε ερώτηση πού τοποθετεί χρονικά μια τελική συμφωνία στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε ότι “ποτέ προηγουμένως δεν είχαμε συζήτηση επί του εδαφικού με τη μορφή που συζητείται σήμερα με την κατάθεση χαρτών από την τουρκική πλευρά, ποτέ προηγουμένως δεν παρακάθισε για συζήτηση κατάργησης, τροποποίησης, εγκατάλειψης των κατοχικών στρατευμάτων η Τουρκία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία, στην ελληνοκυπριακή και την τ/κ κοινότητα, απέναντι στην ΕΕ. Έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά οι συνθήκες”. Συνεπώς, πρόσθεσε, μπήκαμε σε μια πορεία που δημιουργεί την ελπίδα. Από και πέρα θα εξαρτηθεί βεβαίως από τις θέσεις της κάθε πλευράς, σημείωσε.

Η λύση δεν μπορεί να δημιουργεί νικητές και να αφήνει ηττημένους, αλλά πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή που να επιτρέπει σε ένα ευρωπαϊκό κράτος να λειτουργήσει ως τέτοιο, ανέφερε ο ΠτΔ.

Ερωτηθείς για τη διαρροή χαρτών, είπε ότι “δεν υπάρχει περίπτωση να υπήρξε διαρροή από ελληνοκυπριακής πλευράς ή τουρκοκυπριακής δοθέντος ότι οι μόνοι που είδαν τους χάρτες είναι οι δύο ηγέτες, ο κ. Έιντε και οι τρεις εμπειρογνώμονες, ο εμπειρογνώμονας της ε/κ κοινότητας, ο εμπειρογνώμονας της ε/κ κοινότητας και εκείνος των ΗΕ”. Οι οποιοιδήποτε χάρτες, ανέφερε, δημοσιοποιούνται είναι ψευδείς, ουδόλως ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και δεν είναι οι χάρτες που έχει υπό τη φύλαξη του ο ΓΓ του ΟΗΕ.

Σε άλλη ερώτηση είπε ότι όποτε χρειαστεί θα είναι παρών σε οποιαδήποτε σύνοδο για το Κυπριακό.

Ερωτηθείς για το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας είπε ότι το ζήτημα είναι λεπτό και παραμένει. Δεν το συζήτησαν γιατί "πρόθεσή μας δεν ήταν να συζητήσουμε ένα τέτοιο θέμα ενόσω εκκρεμούν άλλα θέματα". Δεν σημαίνει ότι θα γίνει συζήτηση με αποδοχή, ούτε εάν υπάρξει ικανοποίηση σε ουσιώδη θέματα δεν μπορεί να είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης. "Αντικείμενο διαπραγμάτευσης είναι και οι εγγυήσεις και σωρεία άλλων θεμάτων, χωρίς να σημαίνει ότι στο τέλος θα γίνει αποδεκτό εκείνο το οποίο συζητείται από τη μία ή την άλλη πλευρά".