Της Μαρίνας Οικονομίδου
Με έξι αντιπροσωπείες των έξι ατόμων, αναμένεται να ξεκινήσει στο Κραν Μοντάνα, η διάσκεψη την Τετάρτη το πρωί. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» θα στηθούν δύο παράλληλα τραπέζια διαπραγματεύσεων όπου στο ένα θα συμμετέχουν οι δύο κοινότητες, οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις και η Ε.Ε. Στο δεύτερο τραπέζι θα συμμετέχουν οι υπόλοιποι τεχνοκράτες και εκπρόσωποι.
Το ζήτημα είναι πως λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την κρίσιμη διάσκεψη στο Κραν Μοντάνα, αντικείμενο διαφωνιών και προβληματισμού αποτελεί το κοινό έγγραφο του Ειδικού Απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών Έσπεν Μπαρθ Έιντε. Μετά και τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Νίκου Χριστοδουλίδη, ότι το προσχέδιο του κ. Έιντε δεν έχει καμία υπόσταση, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης το αμφισβήτησε ανοιχτά, επισημαίνοντας ότι το προσχέδιο δεν ανταποκρίνεται στα όσα έχουν συμφωνηθεί στις 4 Ιουνίου στη Νέα Υόρκη.
Πέραν τούτου, προηγήθηκαν οι δηλώσεις του Τούρκου Αντιπροέδρου Τουγρούλ Τουρκές ότι η διάσκεψη στο Κραν Μοντάνα με την επιβολή του ΟΗΕ και εν πολλοίς με το ζόρι.
Ήδη εδώ και μέρες, φημολογούνται οι διαφωνίες και οι προβληματισμοί της ε/κ πλευράς, αναφορικά με συγκεκριμένα σημεία του κοινού εγγράφου. Αν και το κοινό έγγραφο θεωρείται ένα καλό σημείο εκκίνησης στα διπλωματικά πηγαδάκια, επισημαίνεται παράλληλα πως δεν πρέπει οι πλευρές να επικεντρωθούν απόλυτα στο έγγραφο αλλά στο αποτέλεσμα της μετάβασης στην Ελβετία και τι θα προκύψει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης.
Όπως κατέγραψε η «Κ» στην έντυπη έκδοση της περασμένης Κυριακής, ένα από τα σημεία που προβληματίζουν αφορά τη Συνθήκη Εφαρμογής της λύσης σχετικά με τα πεδία εφαρμογής και της χρονικής διάρκειας. Πιο συγκεκριμένα, αν θα είναι εφαρμογή επί εδάφους, όπως επιστροφή εδαφών και περιουσιών ή τήρηση συντάγματος, με το ζήτημα του συντάγματος να αποτελεί θέμα. Αναπάντητο ερώτημα αποτελεί και το κεφάλαιο απόσυρσης των στρατευμάτων, που σύμφωνα με το ρεπορτάζ της έντυπης «Κ» δεν γίνεται αναφορά σε κατοχικά στρατεύματα αλλά γενικά σε στρατεύματα αλλά και στη χρονική διάρκεια της Συνθήκης Εφαρμογής. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έστειλε ήδη 15 παρατηρήσεις σε διάφορα σημεία.
Πάντως, από το πρωί της Δευτέρας, η κυβέρνηση άρχισε να κρατά αποστάσεις επί του προσχεδίου Έιντε με τον Κυβερνητικό εκπρόσωπο Νίκο Χριστοδουλίδη να ξεκαθαρίζει να επισημαίνει πως δεν έχει καμία υπόσταση.
Αμφισβητεί ο Πρόεδρος
Ο Πρόεδρος με τη σειρά του αμφισβήτησε το έγγραφο Έιντε επισημαίνοντας ότι δεν ανταποκρίνεται σε όσα έχουν συμφωνηθεί στη Νέα Υόρκη. «Δεν είμαι διατεθειμένος να δεχθώ έγγραφα που δεν έχουν ετοιμαστεί με βάση τις αποφάσεις της συνάντησης της 4ης Ιουνίου στη Νέα Υόρκη με τον ΓΓ του ΟΗΕ κ. Αντόνιο Γκουτέρες και που προνοούσε την ετοιμασία κοινού εγγράφου. Έγγραφα, μάλιστα, τα οποία ιδιαιτέρως παραγνωρίζουν ότι ο διάλογος είναι κυπριακής ιδιοκτησίας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
«Συνεπώς, ως και η σχετική συνεννόηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ, το προσχέδιο του εγγράφου που παρουσιάστηκε θα έπρεπε να αντανακλά τις θέσεις του συνόλου των μερών και να μην παραγνωρίζει θέματα ουσιώδους σημασίας για την ελληνοκυπριακή κοινότητα.
Ως εκ τούτου, και ενόψει του γεγονότος ότι το προσχέδιο εγγράφου, το οποίο ετοίμασε ο κ. Εσπεν Μπαρθ Άιντε, δεν ανταποκρίνεται στα όσα έχουν συμφωνηθεί κατά την 4η Ιουνίου στη Νέα Υόρκη, ουδόλως το θεωρώ δεσμευτικό και η όποια επίκληση ή αναφορά στο το εν λόγω έγγραφο δεν είναι αποδεκτή» κατέληξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως πως μιλώντας στο ΚΥΠΕ, ο Εκπρόσωπος Τύπου των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο Αλίμ Σιντίκ, σημείωσε πως τα Ηνωμένα Εθνη θα αποσύρουν τα προηγούμενα σχόλιά τους για το κοινό έγγραφο και θα αποφύγουν να προβούν σε περαιτέρω σχόλιο μέχρι νεοτέρας.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο των Ηνωμένων Εθνών το έγγραφο, θα είναι έτοιμο πριν από τη διάσκεψη ενώ ο κ. Έιντε θα δώσει διάσκεψη στην έδρα του ΟΗΕ στη Γενεύη την Τρίτη το πρωί, με τις συνομιλίες να αρχίζουν την Τετάρτη στο Κραν Μοντάνα.
Επικρίνουν τα κόμματα
Πάντως οι τελευταίες εξελίξεις δεν πέρασαν απαρατήρητες από την πολιτική ηγεσία του τόπου. Ο γ.γ του ΑΚΕΛ σε δηλώσεις του στην κρατική τηλεόραση, εξέφρασε την ενόχλησή του για τις δηλώσεις Νίκου Χριστοδουλίδη. «Κάποια πράγματα θα μπορούσαν να είχαν γραφτεί καλύτερα. Αυτό είναι ένα και είναι άλλο να αναθεματίζεις ένα έγγραφο» είπε για να προσθέσει πως οι δηλώσεις του κ. Χριστοδουλίδη εκπέμπουν αρνητισμό. «Ξεκινούμε από πριν να πάμε εκεί προσπαθώντας να δημιουργήσουμε την εικόνα ότι δεν θα γίνει τίποτε» κατέληξε.
Από πλευράς του το ΔΗΚΟ επεσήμανε πως «η διαπίστωση του κυβερνητικού εκπροσώπου ότι το έγγραφο Άιντα δεν είναι κοινό, καθώς και η θέση του ότι το έγγραφο δεν έχει υπόσταση, περιγράφει μεν την παρούσα κατάσταση, αλλά, ταυτόχρονα, επιβεβαιώνει και την πλήρη αποτυχία της μέχρι σήμερα τακτικής Αναστασιάδη, η οποία εγκλώβισε την πλευρά μας σε μια επικίνδυνη, για την Κυπριακή Δημοκρατία και τα συμφέροντα των ελληνοκυπρίων, διαδικασία».
Νουθεσίες προς τον Πρόεδρο απέστειλε η ΕΔΕΚ δια της Μαρίας Βασιλειάδου.«Καλούμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατά τη διάρκεια των συζητήσεων να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός και να αποφύγει οποιεσδήποτε είτε δεσμεύσεις είτε, ακόμα χειρότερα, υπογραφή οποιασδήποτε ενδιάμεσης συμφωνίας ή πολιτικού πλαισίου συμφωνίας το οποίο αφενός θα θέτει υπό αμφισβήτηση την Κυπριακή Δημοκρατία, αφετέρου ενδέχεται να ακυρώνει την ετυμηγορία του λαού σε ένα μελλοντικό δημοψήφισμα που θα αφορά την τελική μορφή της λύσης».
«Τελικά το έγγραφο Έιντε για την Ασφάλεια δεν θα είναι ούτε κοινό, ούτε συμφωνημένο, ούτε είναι αποδεκτό. Αντιθέτως πρόκειται για ένα από τα χειρότερα έγγραφα στην ιστορία των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό» ανέφερε σε δηλώσεις του ο Εκπρόσωπος Τύπου της Αλληλεγγύης Γιάννης Σελινόπουλος αναφέροντας χαρακτηριστικά πως «το έγγραφο Έιντε δεν είναι ουρανοκατέβατο. Είναι το απόσταγμα της διαπραγματευτικής τακτικής Αναστασιάδη – Συναγερμού – ΑΚΕΛ τα τελευταία χρόνια».
