Του Απόστολου Τομαρά
Τα καλά αποτελέσματα που καταγράφηκαν το προηγούμενο διάστημα, στο ευρύτερο θέμα των μεταναστευτικών ροών, τείνουν να αποτελέσουν παρελθόν εάν δεν εντοπισθούν μέτρα που θα αντιμετωπίσουν τη νέα έξαρση που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στις αφίξεις. Η επείγουσα σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο είναι ενδεικτικό σημάδι της ανησυχίας που επικρατεί σε πολιτικό επίπεδο για επιστροφή σε συνθήκες παλιότερων ετών, όπου οι δείκτες των μεταναστευτικών ροών είχαν πάντοτε ανοδική τάση. Αλλά και τα νούμερα που υπάρχουν για τις μεταναστευτικές ροές από την αρχή του έτους δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού, αν ληφθεί μάλιστα υπόψη πως οι καιρικές συνθήκες το επόμενο διάστημα δεν θα αποτελέσουν σύμμαχο στις προσπάθειες μείωσης των παράνομων αφίξεων. Με βάση στοιχεία που εξασφάλισε η «Κ», κατά τους τρείς πρώτους μήνες του 2024 στην Κύπρο σημειώθηκαν 3.111 αφίξεις παράνομων μεταναστών από τους οποίους οι 2.594 (83%) είναι συριακής καταγωγής. Νούμερο ιδιαίτερα υψηλό από ενάρξεως του πολέμου στο Ισραήλ.
Οι Σύριοι
Στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο και στην οποία παρακάθησαν οι υπουργοί Εσωτερικών, Εξωτερικών, Δικαιοσύνης, Δημόσιας Τάξης, Άμυνας, οι υφυπουργοί Κοινωνικής Πρόνοιας, για Ευρωπαϊκά Θέματα, ο γενικός και ο βοηθός γενικός εισαγγελέας, ο αρχηγός Αστυνομίας και της Εθνικής Φρουράς, ο διοικητής της ΚΥΠ και σύμβουλος ΣΕΑ, εξετάσθηκε η τρέχουσα κατάσταση και αποφασίσθηκαν τα επιπρόσθετα που θα ληφθούν. Με δεδομένη την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, τα περιθώρια της κυπριακής πλευράς δεν είναι πολλά στο σενάριο που το επόμενο διάστημα –λόγω και των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών– οι βάρκες προς Κύπρο αυξηθούν. Στη σύσκεψη οι συμμετέχοντες ενημερώθηκαν πως ο Λίβανος παραμένει η χώρα από την οποία ξεκινά το ταξίδι προς δυσμάς. Το πλέον ανησυχητικό το οποίο ακούστηκε στη σύσκεψη είναι ο αριθμός των μεταναστών που βρίσκονται στα παράλια του Λιβάνου, απέναντι από την Κύπρο, και αναμένουν να επιβιβαστούν στις βάρκες και σαπιοκάραβα για το ταξίδι προς Κύπρο. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία των αρχών ασφαλείας, οι παράνομοι μετανάστες ανέρχονται σε 2 με 3 εκατ. Η Λευκωσία σε συνεργασία με άλλες χώρες πρώτης υποδοχής μεταναστών επιδιώκει τη διαφοροποίηση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας σε Σύριους υπηκόους. «Αυτό είναι και μια συζήτηση που έχουμε μετά από δική μας πρωτοβουλία σε επίπεδο Ε.Ε., κατά πόσο μπορούν κάποιες περιοχές στη Συρία να χαρακτηριστούν πλέον ως ασφαλείς. Είναι μια συζήτηση που δεν αναμένεται ότι θα λήξει πολύ σύντομα. Εμείς θα συνεχίσουμε να το εγείρουμε και να το υπογραμμίζουμε σε επίπεδο Ε.Ε.» ανάφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Ο Λίβανος
Πριν ξεσπάσουν οι εχθροπραξίες του Ισραήλ με τη Χαμάς, η κυβέρνηση είχε πετύχει να ελέγξει σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση με τους μετανάστες από την πλευρά του Λιβάνου. Οι δίαυλοι επικοινωνίας που άνοιξε ο υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου με τη Βηρυτό, έδωσε αποτελέσματα τόσο στις ροές όσο και στο κομμάτι πληροφοριών αλλά και επιστροφών. Από τότε που ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες η λιβανέζικη πλευρά έχει στρέψει την προσοχή της στην κατάσταση που επικρατεί στη γειτονιά της. Επιπλέον, οι συνεχιζόμενες εχθροπραξίες αυξάνουν τον αριθμό των παράνομων μεταναστών που αναμένουν για το ταξίδι της φυγής. Υπό τις παρούσες συνθήκες η κυβέρνηση επιμένει να ποντάρει στον γειτονικό Λίβανο. Συγκεκριμένα, η Λευκωσία επιδιώκει τη στήριξη του Λιβάνου από την Ε.Ε. στο μοτίβο στήριξης της Τουρκίας. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ερωτηθείς σχετικά, απέφυγε να αναφερθεί σε ποια μέτρα κατέληξε η σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο, ωστόσο προσδιόρισε σε ποια κατεύθυνση στρέφονται. «Σε αυτό το πλαίσιο έχουν συζητηθεί διάφορα μέτρα, διάφορες ενέργειες που μπορεί να λάβει η Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και σε συνεργασία με την Ε.Ε. και τους Ευρωπαίους εταίρους». Στη σύσκεψη αποφασίσθηκε η εντατικοποίηση των ελέγχων προς την πλευρά του Λιβάνου. Ένας αρνητικός παράγοντας για τις αρχές ασφαλείας είναι τα μικρά πλοιάρια τα οποία χρησιμοποιούν οι διακινητές και τα οποία δεν μπορούν να εντοπιστούν από τα ραντάρ.
Κυκλώματα σε Λίβανο και Κύπρο
Με βάση στοιχεία που έχουν συλλεγεί, το ταξίδι προς δυσμάς στοιχίζει 3 χιλιάδες το κεφάλι. Οι αρχές ασφαλείας έχουν στην διάθεσή τους πληροφορίες για κυκλώματα τα οποία διακινούν παράνομα μετανάστες προς Κύπρο. Μάλιστα, το προηγούμενο διάστημα οι Αρχές είχαν προχωρήσει σε συλλήψεις προσώπων που διέμεναν στην Κύπρο για παράνομη διακίνηση προσώπων. Όπως αποκαλύφθηκε το κύκλωμα δρούσε στις ακτές του Λιβάνου που αναλάμβανε τη μεταφορά αλλά και στην Κύπρο που αναλάμβανε την υποδοχή με τις γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ένα άλλο ζήτημα που προκύπτει από τις αυξημένες ροές το τελευταίο διάστημα είναι και οι υποδομές φιλοξενίας των μεταναστών. «Αντιλαμβάνεστε ότι με τους ρυθμούς που αυξάνονται οι ροές τις τελευταίες μέρες είμαστε στα όρια και αυτό είναι κάτι που έχουμε επικοινωνήσει επανειλημμένα. Οι υποδομές αντοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας για να μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε με επάρκεια στις διεθνείς μας υποχρεώσεις είναι πολύ συγκεκριμένες. Το τελευταίο 48ωρο έχουμε δει αφίξεις πάνω από 350 παράτυπων μεταναστών και αιτητών ασύλου στη χώρα μας, και μια χώρα όπως η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να συνεχίσει με αυτό τον ρυθμό και είναι για αυτό τον λόγο που κρίθηκε κρίσιμο να συγκληθεί το ΣΕΑ εγκαίρως και αν παραστεί ανάγκη να συγκληθεί εκ νέου».
