ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Το « Αφροδίτη» αλλάζει την ενεργειακή ατζέντα

Η Λευκωσία ανοίγει τη βεντάλια των σχεδιασμών της δίνοντας έμφαση στην εκμετάλλευση των επιβεβαιωμένων κοιτασμάτων

Του Απόστολου Τομαρά

Του Απόστολου Τομαρά

tomarasa@kathimerini.com.cy

Σχεδόν επτά χρόνια μετά την επιβεβαίωση των πρώτων κυπριακών κοιτασμάτων Φυσικού Αερίου (ΦΑ) στο τεμάχιο 12 και ενώ ακολούθησαν άλλοι δυο γύροι αδειοδότησης τεμαχίων, η Λευκωσία δείχνει να εγκαταλείπει τη μονοδιάστατη λογική της στην διαχείριση των ενεργειακών που είχε ως προμετωπίδα τις έρευνες. Μια μεταβολή που δεν είναι άσχετη, όπως εκτιμούν πολιτικοί αναλυτές, με τα όσα έλαβαν προσφάτως χώρα εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

Αξιολογώντας το τι άφησε πίσω της η κρίση στο τεμάχιο 3, η Λευκωσία φαίνεται να προκρίνει μιας μορφής «σαλαμοποίηση» των ενεργειακών, στα τεμάχια που έχουν παραχωρηθεί σε εταιρείες. Στη λογική αυτή το βάρος θα πέσει στα τεμάχια που έχουν πραγματοποιηθεί ή είναι προγραμματισμένες έρευνες αλλά και στο ξεχασμένο κοίτασμα «Αφροδίτη» το οποίο είναι επιβεβαιωμένο, έχει κηρυχθεί εμπορεύσιμο και αναμένει αγοραστές.

Στα ψηλά κυβερνητικά δώματα η επικρατούσα άποψη είναι πως έρευνες και εκμετάλλευση θα πρέπει να προχωρήσουν παράλληλα, εκεί όπου οι υπάρχουν προχωρημένες διαδικασίες. Μια αντίληψη που όλα δείχνουν να βρίσκει πρόσφορο έδαφος, πρώτα στο κοίτασμα «Αφροδίτη» και μετά στα υπόλοιπα που έχουν εντοπισθεί κατ΄αρχήν κοιτάσματα. Μια πρώτη ένδειξη για τις αλλαγές που φαίνεται να υπάρχουν, δόθηκε από τον ίδιο τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Λακκοτρύπη ο οποίος δημόσια διακήρυξε πως «η Κύπρος είναι κοντά στην πώληση Φυσικού Αερίου στην Αίγυπτο και πιθανότατα θα υπογράψουμε τη συμφωνία τις προσεχείς εβδομάδες».

Εκτός από τις επίσημες τοποθετήσεις την εμφάνισή τους έκαναν δημοσιεύματα στο διεθνή Τύπο για συμφωνία των διαχειριστών, του κοιτάσματος «Αφροδίτη» με την Shell, διαχειρίστρια εταιρεία του ενός από τα δυο τερματικά υγροποίησης ΦΑ (LNG) στο Idku της Αιγύπτου.

Ο σχεδιασμός

Σε πολιτικό επίπεδο η εξέλιξη των πραγμάτων μετά τα γεγονότα στο τεμάχιο 3 φανερώνουν πως είχε ετοιμαστεί πλαίσιο για το πώς προχωρούν τα ενεργειακά. Υπό το φως και της γενικότερης συμπεριφοράς της Τουρκίας στην περιοχή, στη Λευκωσία υπήρχε έντονος προβληματισμός μεταβολής του τρόπου διαχείρισης των ενεργειακών.

Στο πνεύμα αποφυγής δημιουργίας τετελεσμένων από τουρκικής πλευράς, η ζυγαριά έγειρε προς τις απόψεις εκείνες που υποστηρίζουν έμφαση στις υφιστάμενες δραστηριότητες και αποφυγή δημιουργίας νέων. Επί του εδάφους αυτό το οποίο φαίνεται να προκρίθηκε είναι να προχωρήσει ο σχεδιασμός του τεμαχίου 10, αλλά και στο τεμάχιο 6 να πραγματοποιηθεί η επιβεβαιωτική γεώτρηση.

Από εκεί και μετά αυτό το οποίο υποστηρίζεται, έντονα από κυβερνητικής πλευράς, είναι να τρέξει όσο το δυνατό γρηγορότερα το κομμάτι εμπορικής εκμετάλλευσης που για τα τεμάχια 6 και 10 υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις από τις εταιρείες που διαχειρίζονται τα τεμάχια. Κάτι που δεν περνά απαρατήρητο και διεθνώς. Ειδικά μετά τις ανακοινώσεις, Λευκωσίας και ΕΝΙ για τις δυνατότητες του τεμαχίου 6 οι αναφορές στον διεθνή Τύπο έχουν ενταθεί με σχόλια ότι τελευταίες ανακαλύψεις αναμένεται να καταστήσουν την Κύπρο σημαντικό παράγοντα στην αγορά φυσικού αερίου στη Μέση Ανατολή.

Η συμφωνία

Με βάση τις πληροφορίες που υπάρχουν, η Shell ενδιαφέρεται να αγοράσει 10 δισ. κυβικά πόδια (BCM) ΦΑ το χρόνο από τα κοιτάσματα της περιοχή . Ως πιθανοί πωλητές εμφανίζονται, το κυπριακό κοίτασμα του «Αφροδίτη» και το ισραηλινό στο Λεβιάθαν.

Η διάρκεια της συμφωνίας, η οποία όπως μεταδίδεται βρίσκεται στο τελικό στάδιο, θα είναι διάρκειας 10 χρόνων με εκτιμώμενη αξία 25 δισ. δολάρια. Οι συζητήσεις και με τους διαχειριστές του τερματικού στο Idku επιβεβαιώνονται και από άλλες πηγές, πέρα από τις πολιτικές, ωστόσο, αποφεύγεται να γίνει αναφορά το στάδιο στο οποίο βρίσκονται. Εάν και εφόσον η συμφωνία κλείσει, το επόμενο κομβικό σημείο είναι η μεταφορά του ΦΑ από το δυο κοιτάσματα προς την Αίγυπτο.

Παρά το γεγονός ότι γίνεται λόγος για χρήση υφιστάμενων χερσαίων υποδομών το ισχυρότερο σενάριο είναι η δημιουργία νέων υποθαλάσσιων, με ένα κεντρικό αγωγό στον οποίο θα καταλήγουν τα ισραηλινά και κυπριακά κοιτάσματα. Με τον τρόπο αυτό το κόστος μεταφοράς μειώνεται αν ληφθεί υπόψη ότι το προς εξαγωγή ισραηλινό κοίτασμα θα παράγεται περίπου 30 χιλιόμετρα μακριά από το κοίτασμα «Αφροδίτη»

Οι τιμές

Καθοριστικός παράγοντας των συζητήσεων αποτελούν οι τιμές πώλησης, με αρνητικό παράγοντα τις τιμές του ΦΑ στις διεθνείς αγορές. Χωρίς να έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες, οι εκτιμήσεις που γίνονται από κύκλους της βιομηχανίας υδρογονανθράκων δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικές.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η τιμή του ΦΑ αντιστοιχεί στο 10%, της τιμής του πετρελαίου ανά βαρέλι με βάση τα σημερινά δεδομένα (61,3 δολάρια), η τιμή του ΦΑ υπολογίζεται στα 6,1 δολάρια. Τιμή που κινείται στα όρια συμφέρουσας πώλησης ΦΑ. Αν και σημειώνεται, από τους ίδιους κύκλους, ότι η τιμή θα είναι υψηλότερη νοουμένου ότι θα πρόκειται για μακροπρόθεσμα συμβόλαια πώλησης, ως βάση για μια καλή συμφωνία τίθενται τα 8 δολάρια. Πάντα σε επίπεδο πληροφοριών το τερματικό στην Αίγυπτο θα αγοράζει ΦΑ από την περιοχή το οποίο μετά την επεξεργασία θα το εξάγει το ίδιο στις ευρωπαϊκές αγορές, στη βάση συμβολαίων που έχει υπογράψει με χώρες.

Προς Κύπρο

Μια ενδεχόμενη υπογραφή συμβολαίων πώλησης ΦΑ προς Αίγυπτο θεωρείται βέβαιο πως θα συμπαρασύρει, θετικά και τον υπόλοιπο εμπορικό προγραμματισμό αξιοποίησης του κοιτάσματος «Αφροδίτη», που είναι η εσωτερική αγορά της Κύπρου για σκοπούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με φθηνό και φιλικό για το περιβάλλον καύσιμο. Σε πρώτη φάση, το ΦΑ προς την Κύπρο θα χρησιμοποιηθεί από Μονάδες Παραγωγής της ΑΗΚ στο Βασιλικό και στη συνέχεια στην Δεκέλεια. Η εισαγωγή ΦΑ θα τρέξει και την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας με την είσοδο ιδιωτικών εταιρειών που αναμένουν το ΦΑ για να δραστηριοποιηθούν στην παραγωγή ρεύματος. Επίσης, σε κατοπινό στάδιο γίνεται μνεία για την κατασκευή εσωτερικού δικτύου που θα εξυπηρετεί μεγάλους εμπορικούς πελάτες, ξενοδοχεία και βιομηχανίες.

Μουρμουρητά από Ισραήλ για πώληση ΦΑ

Προτού στεγνώσει η μελάνη, από τις πληροφορίες για πιθανή συμφωνία Shell με τις εταιρείες που διαχειρίζονται το κοίτασμα «Αφροδίτη» για την αγορά ΦΑ, εμφανίσθηκαν οι πρώτες αντιδράσεις από την πλευρά του Ισραήλ.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του ισραηλινού ενεργειακού ιστότοπου Globes, στην γειτονική χώρα καταγράφονται αρνητικές απόψεις. Το όλο θέμα που εγείρεται φαίνεται, να ξεκινά από τις εταιρείες που έχουν τα δικαιώματα στο κοίτασμα Ishai, το οποίο βρίσκεται κοντά στη μέση γραμμή των ΑΟΖ Κύπρου και Ισραήλ, στο ύψος που είναι το κοίτασμα «Αφροδίτη».

Οι διαχειριστές του ισραηλινού κοιτάσματος, Opportunity Energy Resources LP (TASE: ISOP.L), Nammax Oil and Gas Ltd., η Eden Energy Discoveries Ltd. (TASE: EDN) και η AGR Petroleum Services Holdings AS, θορυβημένοι από τις πληροφορίες απευθύνθηκαν, σύμφωνα με το δημοσίευμα, στον Επίτροπο Πετρελαίων Yosi Wurzburger και στον υπουργό Εθνικής Υποδομής, Ενέργειας και Υδατικών Πόρων Yuval Steinitz, επιδιώκοντας να μάθουν τα βήματα της ισραηλινής κυβέρνησης προκειμένου να διαφυλαχθούν, όπως υποστηρίζεται, τα δικαιώματα του Ισραήλ στο «Αφροδίτη».

Οι εταιρείες επικαλούνται την απουσία συμφωνίας Κύπρου – Ισραήλ που να ρυθμίζει το καθεστώς εκμετάλλευσης κοιτασμάτων που βρίσκονται στην μέση γραμμή. Να υπενθυμίσουμε ότι η Κύπρος και το Ισραήλ βρίσκονται σε συζητήσεις για το εν λόγω θέμα από το 2010 χωρίς ωστόσο να έχουν καταλήξει σε μια κοινή φόρμουλα. Όπως είχε γράψει παλαιότερα η «Κ» η ισραηλινή πλευρά φέρεται να διεκδικεί ένα μερίδιο από το «Αφροδίτη» της τάξης του 6% με την κυπριακή πλευρά να συμφωνεί σε ένα ποσοστό του 2%.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Απόστολου Τομαρά

Πολιτική: Τελευταία Ενημέρωση

X