Της Ιωάννας Κυριάκου
Την ιδέα του για εγκαθίδρυση στην Κύπρο ακόμη μιας έδρας των Ηνωμένων Εθνών σε περίπτωση που οι δύο πλευρές καταλήξουν σε μια συμφωνημένη λύση παρουσίασε το πρωί της Παρασκευής, 02 Φεβρουαρίου, ο πρώην ευρωβουλευτής Τάκης Χατζηγεωργίου, λαμβάνοντας την στήριξη τόσο της Κυβέρνησης όσο και της πλειοψηφίας των κομμάτων. Σημειώνεται ότι την παρουσία τους στην εκδήλωση έδωσαν οι Στέφανος Στεφάνου, Νικόλας Παπαδόπουλος, Μαρίνος Σιζόπουλος, Μαρίνος Κλεάνθους, Κυριάκος Τσιμίλλης και Αλεξάνδρα Ατταλιδου. Απούσα, λόγω υποχρεώσεων, ήταν η Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αννίτα Δημητρίου, ωστόσο ομιλητής στην παρουσίαση ήταν ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης. Ομιλητής ήταν και ο Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Δρ Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, ενώ την παρουσίαση χαιρέτισε εκ μέρους της Kυβέρνησης ο διαπραγματευτής κ. Μενέλαος Μενελάου.
Βασική παράμετρος του σκεπτικού του κ. Χατζηγεωργίου, όπως το παρουσίασε σήμερα, ήταν η εγκατάσταση ενός σημαντικού διεθνούς Οργανισμού στην Κύπρο, μετά την λύση, και η ανάγκη όπως ο Οργανισμός αυτός μη αποκλείει κανένα κράτος ούτε από την προσπάθεια, ούτε από τα οφέλη. Κάτι τέτοιο, σημείωσε, θα αμβλύνει το αίσθημα της ανασφάλειας των πολιτών. «Σκέφτηκα πως αν καταφέρουμε ποτέ να δούμε λύση στο κυπριακό πρόβλημα μόνο ένας θεσμός παγκόσμιας εμβέλειας μπορεί να συμβάλει στο αίσθημα ασφαλείας των Κύπριων, θα απομειώσει αισθητά τον φόβο της λύσης και θα ενισχύσει αναμφίβολα τη μακροβιότητα της. Επιπρόσθετα συμβάλλει καταλυτικά και στην όποια πιθανή διαδικασία επίλυσης», εξήγησε. Η εγκαθίδρυση, όπως ανέφερε ο κ. Χατζηγεωργίου, αναμένεται να έχει επιπρόσθετες αλυσιδωτές, άμεσες ή έμμεσες θετικές επιπτώσεις στο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο ανάπτυξης της χώρας. Επιπλέον, στόχος είναι η ιδέα αυτή να υιοθετηθεί από το ίδρυμα κοινοβουλευτισμού.
Ο κ. Ιωάννης Κασουλίδης χαρακτήρισε την ιδέα του κ. Χατζηγεωργίου «εξαιρετική», νοουμένου ότι αυτή θα συνδεθεί με τη λύση του Κυπριακού σημειώνοντας ότι με τις επαφές που πραγματοποίησε ο πρώην ευρωβουλευτής η πρόταση βρήκε έδαφος και αναγνώριση. Ο κ. Κασουλίδης πρόσθεσε ότι η ιδέα αυτή θα συμβάλει και στις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού, υπενθυμίζοντας πως ένα από τα κυριότερα αιτήματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας είναι η ασφάλεια, όχι η φυσική, αλλά το κατά ποσό «εμείς θα τηρήσουμε αυτά που θα συμφωνήσουμε σε περίπτωση επίλυσης».
Από την πλευρά του ο Αχιλλέας Αιμιλιανιδης είπε ότι το αίσθημα της ασφαλείας των πολιτών μετά την λύση είναι απαραίτητο, επισημαίνοντας πως η πρόταση του κ. Χατζηγεωργίου κινείται προς την ορθή κατεύθυνση. Τόνισε πως πρόκειται για μια win-win πρόταση η οποία μπορεί να είναι συμφέρουσα αν ενεργήσουμε καλόπιστα προς όλους τους εμπλεκόμενους. Έκανε λόγο για μια απλή κατανοητή και σαφή πρόταση η οποία μπορεί να πείσει ότι υπάρχει μια θετική προσέγγιση από πλευράς μας και η οποία δεν μπορεί παρά να έχει θετικές συνέπειες, τόσο κατά τη διάρκεια προσπάθειας επίλυσης, όσο και μετά.
Στήριξη από Κυβέρνηση και κόμματα
Ο διαπραγματευτής, Μενέλαος Μενέλαου, ανέφερε εκ μέρους της Κυβέρνησης ότι πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα και φιλόδοξη ιδέα. «Ο δρόμος είναι η ανάληψη πρωτοβουλιών για επίτευξη λύσεων στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Θεωρώ ότι με αυτή τη φιλοσοφία συμπίπτει το πνεύμα της πρωτοβουλίας και γι’ αυτό την επικροτούμε. Θα κάνουμε ότι μπορούμε για να συνδράμουμε προς αυτή τη κατεύθυνση».
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, είπε ότι η παρουσία του κόμματος έχει τον χαρακτήρα της υιοθέτησης και της στήριξης αυτής της πρότασης. «Στη δίκη μας αντίληψη, ως ΑΚΕΛ, αυτό που προσδίδει αξία σε μια πρόταση να έχει έδρα στην Κύπρο ένας διεθνής οργανισμός είναι το στοιχείο της σύνδεσής του με την επίλυση του Κυπριακού. Συμφωνώ ότι η ύπαρξη ενός διεθνούς οργανισμού θα απελευθερώσει κάποιες άλλες δυναμικές και στο κεφάλι του ανθρώπου και επί του εδάφους. Σήμερα κοινοποιείται αυτή η σκέψη, χρειάζεται όμως ακόμη πολλή δουλειά για να δούμε πώς μπορεί να επιτευχθεί».
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, είπε πως πρόκειται για μια πρόταση ουσίας με αρκετά θετικά στοιχεία. «Θα αναβαθμίσει γεωστρατηγικά τη χώρας μας και θα βελτιώσει τις συνθήκες ειρηνικής συμβίωσης μεταξύ ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων. Αρχικά, αντιμετώπισα την πρόταση με σκεπτικισμό αλλά μέσα από το διάλογο καταλήξαμε σε παρόμοια συμπεράσματα».
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζοπουλος, σημείωσε ότι οι σημαντικές δράσεις αρχίζουν από απλές προτάσεις οι οποίες αρχικά μπορεί να φαντάζουν ανέφικτες και ανεδαφικές αλλά με δουλειά, σωστούς χειρισμούς και οργάνωση μπορούν να επιτευχθούν. «Θεωρούμε ότι αυτή η πρωτοβουλία αν οργανωθεί σωστά και αν υπάρξει από την αρχή εμπλοκή των φορέων στη βάση ενός σταδιοποιημένου προγράμματος, μπορεί να γίνει πραγματικότητα».
Ο Αντιπρόεδρος της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Κλεάνθους, είπε ότι το κόμμα χαιρετίζει την πρωτοβουλία. «Σε ένα περιβάλλον που επικρατεί ο φόβος και η τοξικότητα και σε μια περίοδο σύγχυσης, τέτοιες σκέψεις είναι μόνο θετικές. Εμείς στηρίζουμε την προσπάθεια όχι μόνο ως κόμμα αλλά και μέσα από το Renew Europe στο οποίο συμμετέχουμε».
Ο Αντιπρόεδρος των Οικολόγων, Κυριάκος Τσιμίλλης, εξέφρασε την ελπίδα η πρόταση να βρει μια ευρωπαϊκή, περιφερειακή και διεθνή στήριξη, τονίζοντας ότι αυτό το θέμα πρέπει πλέον να είναι υπόθεση όλων μας.
H συμπρόεδρος του Βόλτ Κύπρος, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, ανέφερε πως η πρόταση για μεταφορά μιας τρίτης έδρας του ΟΗΕ στην Κύπρο έρχεται σε μία φάση κρίσιμη για το Κυπριακό, αλλά και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Εν πρώτοις, σημείωσε, μια τέτοια εξέλιξη θα ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας στη μετά τη λύση εποχή. «Οφείλουμε όλοι να προωθήσουμε την πρόταση στα διεθνή φόρα που συμμετέχουμε. Από τη πλευρά μας, ως Βολτ, παρά το ότι είμαστε ένα νεοσύστατο κόμμα, θα την προωθήσουμε και στα 30 συνεργαζόμενα κόμματα της πλατφόρμα Βολτ Ευρώπης».
Βολιδοσκοπήσεις σε ΕΕ, ΗΕ, Τουρκία και Τ/κ
Ερωτηθείς από δημοσιογράφο αν έχει βολιδοσκοπήσει την τουρκοκυπριακή κοινότητα για την πρωτοβουλία του, ο κ. Χατζηγεωργίου εξήγησε πως ήθελε το πρώτο βήμα να μην περιέχει κανένα κίνδυνο κατάρρευσης της ιδέας. «Άρα μετά από την υιοθέτηση της ιδέας από τα κυπριακά κόμματα, θεωρώ πως πρέπει να υιοθετηθεί και από ισχυρές προσωπικότητες της Ε.Ε. Μετά από αυτό πρέπει να είναι η τ/κ κοινότητα», σημείωσε.νΓια τα Ηνωμένα Έθνη και την Τουρκία, ο κ. Χατζηγεωργίου είπε ότι βολιδοσκόπησε το 2019, όταν ήταν ευρωβουλευτής, τον τότε Μόνιμο Αντιπρόσωπο της Τουρκίας στην ΕΕ, Mehmet Kemal Bozay, ο οποίος υποσχέθηκε τότε να διαβιβάσει την πρόταση στον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας κ. Çavuşoğlu. Σημείωσε επίσης τη θετική αντίδραση του τότε Προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. McAllister ο οποίος δεσμεύτηκε να την παρουσιάσει στον κ.Heiko Maas, τότε Ομοσπονδιακό Υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας. Επιπλέον, η όλη ιδέα στάληκε τόσο στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κ. Γκουτέρες, όσο και στην κα Λουτ, μέσω του διπλωματικού σάκκου των Ηνωμένων Εθνών.
