Του Απόστολου Κουρουπάκη
Με οξεία αντίληψη των δρωμένων στην πατρίδα του και στον κόσμο, ο Νίκος Γκάτσος, ον πολιτικό αλλά όχι πολιτικοποιημένο και με ακονισμένη κοινωνική συνείδηση, είναι από τους ελάχιστους ποιητές που χωρίς να υπηρετεί την όποια ιδεολογία παρατηρεί, καταγράφει και συχνά καταγγέλλει. Ο λόγος του, πότε αιχμηρός σαν σμιλεμένος στην πέτρα και πότε προφητικός ως θυμίαμα μυθικού μάντη, ξεκινά από τις παρυφές του λυρισμού και φτάνει να γίνει τραχύς, ενίοτε καταγγελτικός και θαυμαστά διαχρονικός. Τόσο διαχρονικός που με όσα συμβαίνουν σήμερα στο Ιράκ και τη Συρία, αν ο Κεμάλ δεν γραφόταν το 1993 από τον Γκάτσο αλλά σήμερα ίσως να μην ήταν τόσο ακριβής… «στη Μοσούλη, τη Βασόρα, στην παλιά τη χουρμαδιά/ πικραμένα κλαίνε τώρα της ερήμου τα παιδιά». Και η πεποίθηση ενός σοφού ανθρώπου, που στα 82 του χρόνια τα είχε δει όλα και μοιάζει τόσο σίγουρος γι’ αυτό που γράφει όσο ότι την ώρα που ανατέλλει ο ήλιος αρχίζει η καινούργια μέρα, έρχεται ως επίλογος στον Κεμάλ που δεν είναι τίποτε άλλο από ένα ποιητικό πολιτικό μανιφέστο 250 λέξεων: «Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ Καληνύχτα...»
Αν και ο Γκάτσος έζησε διακριτικά και εν πολλοίς αθόρυβα, αν λάβει κανείς υπόψη την επιρροή και τον όγκο του έργου του εν τούτοις πολλάκις διά των στίχων του ήταν άμεσα καυστικός και δυναμικός στις πολιτικές διακηρύξεις του ευθύς στην κριτική του με αποκορύφωμα τα «Κατά Μάρκον» που θεωρούνται και το αποκορύφωμα της ιδεολογικής –στιχουργικής– του παρακαταθήκης. Φυσικά, και «Η Αμοργός», το κορυφαίο –εκ των λίγων– ποιημάτων του αγγίζει ακροθιγώς τον επάρατο ναζισμό.
Στα μαύρα χρόνια της δικτατορίας των συνταγματαρχών στην Ελλάδα η λογοκρισία έκοψε το τραγούδι του Γκάτσου: «Πάει ο καιρός», «Πάει ο καιρός/ πάει ο καιρός/ που ήταν ο κόσμος δροσερός/και κάθ’ αυγή/ ξεκινούσε μια πηγή/ για να ποτίσει όλη τη γη./ Ηρθανε νύχτες και βροχές/ και χειμωνιάσαν οι ψυχές»… όμως το 1974 ο ποιητής απάντησε: «Ήρθε ο καιρός ήρθε ο καιρός/ πάνου στου κόσμου την πληγή/ ήρθε ο καιρός ήρθε ο καιρός/ να ξαναχτίσετε τη γη…»
Η συναυλία στη Λευκωσία
Η εποχή μας σήμερα, σκληρή και αλλοπρόσαλλη, με τη Μέση Ανατολή να καίγεται και με χιλιάδες πρόσφυγες να διακινδυνεύουν καθημερινά τη ζωή τους στα κύματα της Μεσογείου, ο λόγος του Γκάτσου θεωρείται όσο λίγων επίκαιρος. Με αυτό το σκεπτικό, η Εφορεία Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λευκωσίας τιμάει τον Νίκο Γκάτσο με συναυλία – αφιέρωμα, υπό τον τίτλο «Ήρθε ο καιρός». Πρόκειται για μια παράσταση με τραγούδια από τους σημαντικότερους συνθέτες της Ελλάδας που τους εμπιστεύθηκε στίχους του ο Γκάτσος, όπως τους Μάνο Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη, Σταύρο Ξαρχάκο, Λουκιανό Κηλαηδόνη και Δήμο Μούτση. Τα κείμενα της παράστασης είναι του Ανδρέα Παράσχου. Τη συναυλία κοσμούν με την παρουσία τους οι ερμηνευτές Κώστας Μακεδόνας και Γιώτα Νέγκα πλαισιωμένοι από δύο νέους καλλιτέχνες, τον Ανδρέα Ελεσνίτσαλη και την Κατερίνα Παράσχου. Οι ενορχηστρώσεις και η μουσική διεύθυνση είναι του Άδμητου Πιτσιλλίδη.
Παίζουν οι μουσικοί: Ανδρέας Δρυνιάτης – μπουζούκι, Αλέξανδρος Γεωργίου – μπουζούκι, Χριστίνα Πισσουρίου – ακορντεόν, Αχιλλέας Ιωάννου – κλαρίνο, Μιχάλης Γρηγορίου – πλήκτρα, Ευέλθων Μιχαηλίδης – μπάσο, Ρόδος Παναγιώτου – τύμπανα, Άδμητος Πιτσιλλίδης – κιθάρα.
Πληροφορίες:
Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί στο Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου, την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2016 και ώρα 8:30 μ.μ. και τελεί υπό την αιγίδα του έντιμου υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κώστα Καδή. Τα καθαρά έσοδα θα διατεθούν για ενίσχυση των μαθητών της εκπαιδευτικής περιφέρειας Λευκωσίας.
Εισιτήρια προς 20 ευρώ από την Tickethour.com.cy και σε όλα τα καταστήματα ACS. Πληροφορίες: τηλ. 7777 7040 και 22459722.
