ΚΥΠΕ
Με δυο ταινίες, τη φιλιππινέζικη «Η γυναίκα που έφυγε» του Λαβ Ντίαζ και τη σέρβικη «On the Milky Road» του Εμίρ Κουστουρίτσα, συνεχίστηκε το 73ο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Βενετίας.
Τελευταία βραδιά απόψε του φεστιβάλ, με την τελετή των βραβείων και την προβολή, εκτός συναγωνισμού του ριμέικ του κλασικού γουέστερν, «Και οι 7 ήταν υπέροχοι» με σκηνοθέτη τον Αντουάν Φούγκουα. Οι ταινίες στα φαβορί για τον Χρυσό Φοίνικα είναι η φιλιππινέζικη ταινία «Η γυναίκα που έφυγε» του Λαβ Ντίαζ, η ρωσική «Παράδεισος» του Αντρέι Κοντσαλόφσκι, η γαλλική «Φραντζ» του Φρανσουά Οζόν και η αμερικανική «Άφιξη» του Ντενί Βιλνέβ.
Στα φαβορί για ένα από τα υπόλοιπα βραβεία (σκηνοθεσία, σεναρίου, ειδφικού βραβείου και βραβεία ερμηνειών) περιλαμβάνονται και οι ταινίες «Οι ωραίες μέρες του Αρανζουέ» του Βιμ Βέντερς, «Η άγρια περιοχή» του Αμάτ Εσκαλάντε, «Ο επιφανής πολίτης» των Ντιπρά και Κον, «On the Milky Road» του Κουστουρίτσα, «Ζώα της νύχτας» του Τομ Φορντ και «Ταξίδι του χρόνου» του Τέρενς Μάλικ.
«Η γυναίκα που έφυγε» του Λαβ Ντίαζ
Στις Φιλιππίνες της δεκαετίας του ’90, όπου κυριαρχεί η διαφθορά και οι απαγωγές και οι εκτελέσεις είναι κάτι το συνηθισμένο, εκτυλίσσεται η νέα αυτή ταινία-ποταμός (διαρκεί 228 λεπτά) του Λαβ Ντίαζ, ο οποίος μόλις πριν από μερικούς μήνες μας είχε δώσει, στο φεστιβάλ Βερολίνου, την οκτάωρης διάρκειας ταινία του «Νανούρισμα για το θλιβερό μυστήριο», ταινία που του χάρισε την Αργυρή Άρκτο. Στη νέα του αυτή ταινία, η Χοράσια (εξαίρετη στο ρόλο η Τσάρο Σάντος-Κάνσιο), πρωταγωνίστρια της ταινίας-ποταμού ( διαρκεί 228 λεπτά) του Λαβ Ντίαζ είναι μια πρώην δασκάλα η οποία, ύστερα από τριάντα χρόνια φυλάκισης για φόνο που δεν έκανε, αφήνεται ελεύθερη όταν η φίλη της, και πραγματική δολοφόνος, ομολογεί το έγκλημα της. Θα φτάσει στη γενέτειρά της για να ανακαλύψει πως ο άντρας της έχει πεθάνει και η οικογένειά της διαλυθεί. Έχοντας ανακαλύψει τον άντρα που πίεσε τη φίλη της να την ενοχοποιήσει, αρχίζει να ετοιμάζει ένα σχέδιο εκδίκησης παρακολουθώντας τη νύχτα το σπίτι του από μακριά, με τη βοήθεια ενός κακόμοιρου πωλητή αυγών, ενώ, στη διάρκεια της ημέρας βοηθά διάφορα περιθωριακά άτομα, μια φτωχή ζητιάνα που περιφέρεται στις εκκλησίες, κλέβοντας τα κεριά για να τα πουλήσει, και ένα επιληπτικό, συμπαθητικό τραβεστί.
Ο Ντίαζ, όπως υποστηρίζει, εμπνεύστηκε το σενάριο της ταινίας του από ένα διήγημα του Τολστόι («Ο θεός βλέπει την αλήθεια, άλλα περιμένει»), που αναφέρεται σε ένα παρόμοια άδικα φυλακισμένο άτομο που θέλει να εκδικηθεί. Πέρα όμως από το θέμα της εκδίκησης, ο Ντίαζ μας μιλά για τη συγχώρεση και λύτρωση, ενώ παράλληλα κάνει ένα έμμεσο σχόλιο πάνω στην πολιτική κατάσταση της χώρας του (τις ατιμώρητες απαγωγές, την ανυπαρξία οποιασδήποτε δικαιοσύνης, τη φτώχεια και την εξαθλίωση μεγάλης μερίδας του λαού). Με ένα στιλ ημι-ντοκιμαντεριστικό, που θυμίζει έντονα εκείνο του ιταλικού νεορεαλισμού, με μια εξαιρετική μαυρόασπρη φωτογραφία (που δίνει με τον καλύτερο τρόπο τη μαύρη ατμόσφαιρα στην οποία είναι βουτηγμένη η ταινία) και μια έξοχη, αντάξια βραβείου, ερμηνεία από την Τσάρο Σάντος-Κάνσιο, ο Ντίαζ έφτιαξε μια συγκλονιστική ταινία, αναμφισβήτητα από τις καλύτερές του, που σίγουρα θα είναι στα φαβορί για το Χρυσό Λιοντάρι.
«On the Milky Road» του Εμίρ Κουστουρίτσα
Στον παλιό καλό εαυτό του, εκείνο της περιόδου του «Καιρού των τσιγγάνων» και του «Underground», επιστρέφει ο Εμίρ Κουστουρίτσα με τη νέα του ταινία «On the Milky Road». Ο πόλεμος με το χάος που κυριαρχεί, τη βία, τις εκρήξεις, τις κραυγές, τους θανάτους, τις καταστροφές, οι εικαστικά εντυπωσιακοί χώροι (τα βουνά, τις πεδιάδες, τα χωριά), η έντονη, με τα δυνατά κρουστά, μουσική. Πίσω όμως από τον πόλεμο (αυτός της Βοσνίας;), υπάρχει μια δυνατή ερωτική ιστορία, αυτή ανάμεσα σ’ ένα Σέρβο γαλατά (ρόλο που ερμηνεύει ο ίδιος ο Κουστουρίτσα) και την όμορφη, ιταλικής καταγωγής, συμπατριώτισσά του (Μόνικα Μπελούτσι). Με βάση τρεις διαφορετικές ιστορίες (με την τρίτη, ένα κομμάτι από την ταινία με σκετς Words With God, που είχαμε δει στις Κάνες), ο Κουστουρίτσα φτιάχνει ένα ακόμη μωσαϊκό πάνω στον άνθρωπο και τη σχέση του με τον πόλεμο, τους συνανθρώπους του και τον έρωτα. Με εικόνες που αποκτούν αξία συμβόλων (το σφάξιμο των χοίρων σε αντίστιξη με το «σφάξιμο» των ανθρώπων στον πόλεμο), με εικόνες λυρικές (το ερωτικό ειδύλλιο του ζευγαριού σ’ ένα νησί, οι κατάλευκες χήνες δίπλα από τους σφαγμένους χοίρους), συχνά σουρεαλιστικές, με χιούμορ, με ένα σχόλιο πάνω στον αδελφοκτόνο πόλεμο και ένα διαλογισμό πάνω στην πίστη (ο γαλατάς, τώρα πια καλόγερος που μετατρέπεται σε ένα είδος Συμεών Στυλίτη), ο Κουστουρίτσα έφτιαξε ένα ακόμη, δυνατό, μαγικό, επικολυρικό ποίημα πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση.
Απόψε αναμένονται τα επίσημα βραβεία, το τμήμα «Νύχτες των Δημιουργών» ανάγγειλε τα δικά του βραβεία:
ΒΡΑΒΕΙΑ FEDEORA (των Ευρωπαίων κριτικών) (κριτική επιτροπή: Νίνος Φένεκ Μικελίδης – Ελλάδα, πρόεδρος – Εύα Γκειζερεστάμ – Σουηδία, Ρίτα Ντι Σάντο – Βρετανία)
Βραβείο καλύτερης ταινίας: Road to Mandalay του Midi Z (Μυανμάρ)
Βραβείο καλύτερης ευρωπαϊκής ταινίας: "Quit Staring at my Plate" της Χάνα Τζιούσικ (Κροατία)
Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη: "Sami Blood" της Αμάντα Κέρνελ (Σουηδία)
Βραβείο καλύτερης ερμηνείας: για την ταινία "Hounds of Love" του Μπεν Γιάνγκ (Αυστραλία)
EUROPA CINEMA LABEL
Στην ταινία «Sami Blood» της Αμάντα Κέρνελ
ΒΡΑΒΕΙΟ QUEER LION
Στην ταινία «Heartstone» του Guðmundur Arnar Guðmundsson (Ισλανδία)
ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΑΖΙΝΕΤΙ:
Καλύτερης ταινίας: Indivisibili του Εντοάρντο ντε Αντζελις (Ιταλία)
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΡΛΟ ΛΙΤΣΑΝΙ
Καλύτερης ταινίας: «Wordly Girl» του Μάρκο Ντανιέλι (Ιταλία)
