Του Απόστολου Τομαρά
Από την τουρκική εισβολή του ’74 και μετά, τα καλοκαίρια της Κύπρου άλλαξαν. Οι μήνες Ιούλιος και Αύγουστος δεν αφήνουν να σβηστούν πικρές μνήμες, ενοχές αλλά και μεγάλα ψέματα. Στην περίπτωση της Κύπρου, ο χρόνος δεν λειτούργησε νομοτελειακά.
Περισσότερο σκέπασε παρά γιάτρεψε τα ψυχικά τραύματα. Ακόμα και αν κάποιος ήθελε να κλείσει τις πληγές, κάθε καλοκαίρι αυτές υποτροπίαζαν. Δεν είναι μόνο το αίμα που χύθηκε πριν από 42 χρόνια, που δεν αφήνει την ψυχή να ησυχάσει.
Δεν είναι μόνο οι απουσίες, που έχουν στοιχειώσει ζωές. Δεν είναι μόνο η απώλεια, που δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τη ζωή. Στην περίπτωση της Κύπρου, το μεγαλύτερο έγκλημα διαπράχθηκε μετά από το καλοκαίρι του ’74 και δεν έχει να κάνει με βάρβαρους εισβολείς.
Έχει να κάνει με τον ίδιο μας τον εαυτό, που τόσα χρόνια σκόπιμα και συνειδητά παραποιεί την αλήθεια και σκορπά ψεύτικες ελπίδες. Δεν αφήνει τις ψυχές όσων επέζησαν, όσων έμειναν πίσω, να γαληνέψουν. Τρανταχτό παράδειγμα το Noratlas, που πήρε μαζί του 31 ψυχές και αποτέλεσε το σύμβολο μνήμης των Ελλήνων της Κύπρου, τα καλοκαίρια από το ’74 και εντεύθεν.
Μέχρι και πέρυσι που ξεκίνησαν οι εργασίες στον Τύμβο, άπαντες από Κύπρο και Ελλάδα έκλιναν ευλαβικά το γόνυ σε όσους έπεσαν για την ελευθερία της Κύπρου. Τιμές, δάφνινα στεφάνια και πατριωτικά λόγια, που τα σκόρπιζε όμως το καλοκαιρινό αεράκι.
Ο Σωτήρης Στέφας ήταν ένας από τους πιλότους των Noratlas, που έλαβε μέρος στην επιχείρηση ΝΙΚΗ. Για την ελληνική πολιτεία, μέχρι και πέρυσι όλοι αυτοί που επέζησαν αλλά και όσοι έπεσαν παρέμειναν αόρατοι, αφανείς ήρωες ενός πολέμου που δεν έκανε ποτέ η Ελλάδα.
Χρειάστηκαν 41 χρόνια για να γίνει αποδεκτό ότι στην Κύπρο πολέμησαν Ελλαδίτες στρατιώτες, που ήταν σε διατεταγμένη αποστολή. Χρειάστηκαν επίσης 41 χρόνια για να «αναζητηθούν» τα σημάδια μιας ηρωικής πράξης.
Μπορεί κάποιος από την επίσημη πολιτεία να κοιτάξει στα μάτια τη γυναίκα του Δάβαρη και του Συμεωνίδη και να τους πει γιατί τις άφησαν για 41 χρόνια να θρηνούν πάνω από έναν κενό τάφο; Να τους εξηγήσει τη σκοπιμότητα και γιατί το ελληνικό κράτος όταν μιλούσε για την επιχείρηση ΝΙΚΗ το έκανε χαμηλόφωνα;
Γιατί το ελληνικό κράτος – εκεί όπου όλοι οι ηγέτες του κατέθεταν στεφάνι – δεν απαίτησε να ανοίξει το σημείο στο οποίο κάποιοι το πρωινό της 22ας Ιουλίου 1974 έκρυψαν άρον – άρον τις ενοχέςτων ιδίων και της Ελλάδας;
Γιατί μέχρι και σήμερα κάποιοι με την εκκωφαντική σιωπή της πολιτείας προσπαθούν να κρύψουν ή να παραποιήσουν την ιστορική αλήθεια, για μία επιχείρηση που στήθηκε και εκτελέσθηκε για την τιμή των όπλων; 41 χρόνια δεν είναι αρκετά για να πάψουν να υπάρχουν γκρίζα σημεία;
Η Ελλάδα θα απαιτήσει να γίνει εκταφή μέσα στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, όπου υπάρχουν βάσιμες πληροφορίες ότι έχουν θαφτεί άλλα δύο Noratlas ή θα συνεχίσει την πεπατημένη: όσα λιγότερα λέγονται τόσο το καλύτερο;
Μόνο όταν η πολιτεία κοιτάξει στα μάτια όσους το καλοκαίρι εκείνο τους σημάδεψε τη ζωή και τους δώσει απαντήσεις, μόνο τότε θα μπορεί να πει μία ειλικρινή συγνώμη, έστω και με καθυστέρηση 42 χρόνων.
Μόνο τότε ο πόνος των επιζώντων θα καταλαγιάσει και οι ψυχές των ηρώων θα αναπαυθούν εν ειρήνη.
tomarasa@kathimerini.com.cy
