Της Μαρίας Ηρακλέους
Λίγο μετά την αλλαγή του χρόνου και το τέλος των γιορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ξεκινά η αναζήτηση και ο προγραμματισμός των καλοκαιρινών διακοπών για την πλειοψηφία των ταξιδιωτών, με τους περισσότερους να είναι σε αναζήτηση προορισμού μέχρι και τις αρχές Απριλίου. Αυτή η περίοδος θεωρείται λοιπόν καθοριστική για τις τουριστικές επιδόσεις του 2024, εφόσον η καλοκαιρινή περίοδος είναι αυτή που διατηρεί τη μερίδα του λέοντος στις τουριστικές αφίξεις. Είναι ως εκ τούτου, ιδιαίτερα ενθαρρυντικές είναι οι πληροφορίες που προκύπτουν από την εταιρεία Jet2holidays, εκ των μεγαλύτερων οργανωτών ταξιδίων του Ηνωμένου Βασιλείου, ότι καταγράφεται ρεκόρ ζήτησης για διακοπές την καλοκαιρινή περίοδο. Η εταιρεία σημειώνει ότι, τις πρώτες μέρες του 2024 καταγράφηκε αύξηση της τάξης του 150% σε σύγκριση με την περίοδο προ Χριστουγέννων τόσο για τις καλοκαιρινές διακοπές όσο και για κρατήσεις τελευταίας στιγμής για την τρέχουσα χειμερινή περίοδο. Στο μεταξύ, νέες τάσεις του τουρισμού επηρεάζουν σημαντικά το πώς κατανέμεται το ενδιαφέρον για διακοπές, πλην όμως μοιράζουν την πίτα σε προορισμούς που διαχρονικά βρίσκονται ψηλά στις προτιμήσεις των τουριστών. Μεταξύ αυτών, και η Κύπρος. Συγκεκριμένα, στο τοπ 10 των προορισμών που επιλέγουν οι πελάτες της Jet2holidays φιγουράρουν οι Κανάριοι Νήσοι, η Iσπανία, η Τουρκία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Μάλτα και η Κύπρος.
Ισχυρή ζήτηση
Η ισχυρή ζήτηση για ταξίδια αναφέρεται και σε τελευταίες ανακοινώσεις της TUI, του βρετανικού συνδέσμου τουριστικών πρακτόρων, και όχι μόνο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, οι τουριστικές αφίξεις θα συνεχίσουν να καταγράφουν ανοδική πορεία για το 2024 ξεπερνώντας σε πολλές περιοχές, τις επιδόσεις του 2019. Την ίδια στιγμή, οι προβλέψεις από πλευράς της κυπριακής τουριστικής βιομηχανίας είναι ότι το 2024 θα είναι μάλλον μια χρονιά σταθεροποίησης σε ταξίδια και τουρισμό, αποδίδοντας τις εκτιμήσεις σε σειρά παραγόντων θετικών, αλλά και εξελίξεων που δεν αποκλείεται να έχουν αρνητική χροιά στις εξελίξεις στο τουριστικό πεδίο. Υπενθυμίζεται πάντως ότι σε επίπεδο επιβατικής κίνησης το 2023 έκλεισε με 11,6 εκατομμύρια επιβάτες και μια αύξηση της τάξης του 3% σε σχέση με το 2019, αποτελώντας ρεκόρ όλων των εποχών. Ως εκ τούτου, τουλάχιστον σε επίπεδο επιβατικής κίνησης, τα επίπεδα 2023 είναι επίπεδα ρεκόρ.
Μιλώντας στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου τουριστικών πρακτόρων Κύπρου Χάρης Παπαχαραλάμπους, ανέφερε ότι κάποιες εταιρείες όπως η Jet2 προγραμματίζουν αύξηση προσφερόμενων θέσεων για την Κύπρο, εξέφρασε την εκτίμηση ότι ευρύτερα η ζήτηση από το σύνολο των τουριστικών αγορών θα κινηθεί στα περσινά επίπεδα, ενώ εξήγησε ότι καλύτερη εικόνα θα έχουμε περί τα τέλη Φεβρουαρίου. Μέχρι τότε αναμένεται ότι θα ξεκαθαρίσει τόσο το κατά πόσο το ενδιαφέρον των ταξιδιωτών θα μεταφραστεί σε κρατήσεις για ταξίδια και διακοπές στην Κύπρο, όσο και το πώς θα διαμορφωθεί το σκηνικό σε σχέση με την αγορά του Ισραήλ, καθώς και τις αλλαγές στον στόλο αεροπορικών εταιρειών.
Το πώς θα κινηθούν οι αεροπορικές εταιρείες και το πώς θα διαμορφώσουν τα πτητικά τους προγράμματα τους επόμενους μήνες στο πλαίσιο διαχείρισης του τεχνικού ζητήματος που προέκυψε με τις μηχανές του Airbus A320 neo, φαίνεται να είναι ψηλά στη λίστα των παραγόντων που θα επηρεάσουν τις επιδόσεις της τουριστικής κίνησης τη νέα χρονιά. Αν και τόσο σε επίπεδο υφυπουργείου Τουρισμού όσο και από πλευράς Hermes Airports επιλέγεται να κρατούνται μάλλον χαμηλοί τόνοι γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα, είναι σαφές ότι βρίσκονται σε στάση αναμονής για τις εξελίξεις γύρω από το θέμα και το κατά πόσο θα επηρεαστούν τα δρομολόγια από και προς την Κύπρο. Το πρόβλημα «αγγίζει» αεροπορικές εταιρείες όπως για παράδειγμα τη WizzAir. Ως προς το συγκεκριμένο θέμα, εκτιμάται ότι θα υπάρχει πιο ξεκάθαρη εικόνα μετά τα μέσα Ιανουαρίου.
Τον Φεβρουάριο αναμένεται επίσης να ξεκαθαρίσει το κατά πόσο θα ανοίξουν οι πτήσεις από και προς το Ισραήλ, κάτι που σημαίνει στην ουσία το άνοιγμα της αγοράς. Πρόκειται για μια αγορά από την οποία προερχόταν γύρω στο 10% των τουριστικών αφίξεων τουλάχιστον πριν τον Οκτώβριο του 2023. Ωστόσο, και την χειμερινή περίοδο η επιβατική κίνηση είναι στο 65% του προγραμματισμού (στις 42 χιλιάδες η επιβατική κίνηση από και προς το Ισραήλ, αντί 60 χιλιάδες που αναμενόταν αρχικά), κάτι που δείχνει ότι διατηρείται η κινητικότητα από την αγορά. Κινητικότητα που αναμένεται να ενισχυθεί από το γεγονός ότι η αγορά διαφημίζεται από αεροπορικές εταιρείες. Και το συγκεκριμένο θέμα αναμένεται να ξεκαθαρίσει μέχρι τέλος Φεβρουαρίου.
Στα αρνητικά περιλαμβάνονται ο πληθωρισμός και η επίπτωσή του στην συμπεριφορά του ταξιδιώτη, ενώ προβληματίζει και το γεγονός ότι αυξάνεται η τάση για διακοπές μικρότερης διάρκειας, καθώς έχει προεκτάσεις και για τις δαπάνες ταξιδιωτών. Από την άλλη, οι πρόσφατες αναφορές του υφυπουργού Τουρισμού ότι η Κύπρος είναι ένας value for money προορισμός, δείχνουν ότι υπάρχει μάλλον μια αισιοδοξία από πλευράς υφυπουργείου για το ότι η επιλογή για διακοπές στην Κύπρο δεν θα είναι απαγορευτική, παρά την αύξηση του κόστους αγαθών και υπηρεσιών.
Πέραν των αρνητικών, υπάρχουν και σενάρια που αναμένεται να έχουν θετικό αποτύπωμα στις τουριστικές επιδόσεις. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το ενδεχόμενο προσθήκης 5ου αεροσκάφους από πλευράς της Ryanair στην Κύπρο, καθώς και το κατά πόσο η ουκρανική εταιρεία SkyUp θα υλοποιήσει το πλάνο για ταξίδια από ευρωπαϊκούς προορισμούς προς την Κύπρο. Στα θετικά είναι βεβαίως ότι φαίνεται από νωρίς μια αυξημένη ζήτηση για ταξίδια, καθώς και το ότι η Κύπρος φαίνεται να εμπεδώνεται ως επιλογή διακοπών και σε αγορές όπως η Γαλλία και η Ιταλία.
Ελλείψεις προσωπικού
Τεράστιο ζήτημα παραμένει η έλλειψη προσωπικού στον τουριστικό κλάδο. Εκτιμάται ότι πρόκειται για πρόβλημα το οποίο μπορεί να έχει αρνητικό αποτύπωμα στις επιδόσεις όχι μόνο της σεζόν αλλά και πιο μακροπρόθεσμα, εφόσον επηρεάζει την ανταγωνιστικότητα του προορισμού και το επίπεδο της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Γίνεται μια προσπάθεια από πλευράς των εμπλεκόμενων επαγγελματικών κλάδων για τις διαδικασίες εργοδότησης ξένου εργατικού δυναμικού καθώς και αλλαγές που αφορούν το ύψος των αποκοπών για το κόστος διαμονής και διατροφής, κάτι που ήδη έχει τεθεί ήδη στο υπουργείο Εργασίας και αναμένεται συνάντηση για τη συζήτηση του θέματος το επόμενο διάστημα.
