Της Μαρίας Ηρακλέους
Νέες αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων της τάξης των 2-2μιση σεντ/λίτρο στο πετρέλαιο κίνησης και λίγο πιο κάτω στην τιμή της αμόλυβδης αναμένονται από σήμερα, στα πρατήρια, ως επόμενο της αύξησης της τιμής του αργού πετρελαίου το οποίο κυμαίνεται γύρω στα 90 δολάρια/ βαρέλι. Σε δηλώσεις του στην «Κ» ο Γιώργος Πέτρου, τέως πρόεδρος της ΟΕΒ και πρόεδρος της εταιρείας Staroil, περιέγραψε ότι η τάση αναμένεται ότι θα είναι ανοδική, λόγω της μείωσης στην παραγωγή από τις χώρες του ΟΠΕΚ και της πρόσφατης μείωσης της παραγωγής κατά 1 εκατομμύριο βαρέλια πετρελαίου από την Σαουδική Αραβία. Επικαλέστηκε εκτιμήσεις της Goldman Sachs, σύμφωνα με τις οποίες οι τιμές του πετρελαίου μπορούν να ξεπεράσουν τα 100 δολάρια και να φτάσουν τα 107 δολάρια το βαρέλι την επόμενη χρονιά, αν δεν σταματήσει η μείωση της παραγωγής. Εξήγησε ότι, μια αύξηση της τάξης των δέκα δολαρίων στην τιμή της πρώτης ύλης, μεταφράζεται σε αύξηση περίπου 7 σεντ/λίτρο στην λιανική τιμή των καυσίμων κίνησης.
Υπενθυμίζεται ότι η Κύπρος εισάγει διυλισμένα προϊόντα πετρελαίου, των οποίων βεβαίως η τιμή καθορίζεται από τις αυξομειώσεις στην τιμή της πρώτης ύλης. Βάσει του τελευταίου εβδομαδιαίου δελτίου, οι μέσες τιμές λιανικής πώλησης στην Κύπρο στις 4 Σεπτεμβρίου ήταν 1,576 ευρώ/ λίτρο για την αμόλυβδη 95 οκτανίων και 1,645 ευρώ/ λίτρο για το πετρέλαιο κίνησης. Χθες το μεσημέρι η μέση τιμή αμόλυβδης 95 οκτανίων παγκύπρια σημείωσε νέα αύξηση και ανήλθε στο 1,584 ευρώ/ λίτρο. Στην περίπτωση του πετρελαίου κίνησης καταγράφηκε αύξηση 2 σεντ σε διάστημα μίας εβδομάδας με τις μέσες τιμές να φτάνουν το 1,666 ευρώ/ λίτρο, ενώ ψηλότερες θα είναι οι τιμές από αύριο. Από την 1η Ιουλίου, με την επαναφορά του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα και συγκρίνοντας με τις σημερινές τιμές υπολογίζεται ότι το κόστος ανεφοδιασμού καυσίμων ανέβηκε γύρω στα 22 σεντ/λίτρο.
Λιγότερα καύσιμα
Οι αυξήσεις στα καύσιμα επηρεάζουν αναπόφευκτα την συμπεριφορά των καταναλωτών, οι οποίοι αντιδρούν στην άνοδο των τιμών περιορίζοντας –στο μέτρο του δυνατού– την κατανάλωση. Όπως περιγράφουν πρατηριούχοι, όλο και λιγότεροι πελάτες είναι αυτοί που θα ζητήσουν να γεμίσουν το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου τους, με τους περισσότερους να αρκούνται σε ανεφοδιασμό των 10-20-30 ευρώ την φορά. Και όχι μόνο. Σύμφωνα με την το 4ο κύμα έρευνας του KTrends, για την περίοδο Ιουνίου-Ιουλίου 2023, το 40% των καταναλωτών δήλωσε ότι λόγω των αυξήσεων στις τιμές καυσίμων προσπαθεί να περιορίσει τις μετακινήσεις του (το δείγμα της έρευνας είναι 800 άτομα παγκύπρια σε αστικές και αγροτικές περιοχές, με την πλειοψηφία των ερωτηθέντων να είναι σε Λευκωσία και Λεμεσό). Επιπλέον, ποσοστό 10% επιλέγει να προμηθευτεί καύσιμα από τα πρατήρια στις κατεχόμενες περιοχές.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του 4ου κύματος έρευνας K Trends, το 10% των καταναλωτών προμηθεύεται καύσιμα από τα κατεχόμενα.
Ανατρέχοντας σε στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, και το τελευταίο δελτίο για τις πωλήσεις και αποθέματα πετρελαιοειδών, τα πιο πάνω ευρήματα ενισχύονται αφού προκύπτουν τα εξής: Οι πωλήσεις του πετρελαίου κίνησης έχουν μειωθεί κατά 8,7% τον Ιούλιο 2023 σε σύγκριση με τον Ιούνιο 2023 και η βενζίνη κατά 1,8%. Βεβαίως, με την επιστροφή στην εργασία μετά τις θερινές διακοπές, και το άνοιγμα των σχολείων, αναμένεται ότι οι πωλήσεις καυσίμων κίνησης θα ενισχυθούν σημαντικά, όπως άλλωστε και η κίνηση στους δρόμους.
Περιορισμούς στο ρεύμα
Σύμφωνα επίσης με τα αποτελέσματα της έρευνας KΤrends, λόγω των αυξήσεων στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος για την περίοδο Ιουνίου-Ιουλίου, οι καταναλωτές προσπαθούν να μειώσουν την κατανάλωση ρεύματος. Συγκεκριμένα, σχεδόν εφτά στους δέκα έχουν περιορίσει την κατανάλωση του ρεύματος –το 16% του δείγματος έχει περιορίσει την κατανάλωση ρεύματος σε μεγάλο βαθμό, το 24% σε αρκετό βαθμό, το 25% σε μικρό βαθμό. Ποσοστό 35% εξακολουθεί να καταναλώνει ηλεκτρικό ρεύμα χωρίς περιορισμούς. Σε κάθε περίπτωση, οι λογαριασμοί Σεπτεμβρίου αναμένεται ότι θα είναι φουσκωμένοι –λόγω της χρήσης των κλιματιστικών. Τους επόμενους δύο μήνες, Οκτώβριο και Νοέμβριο, αναμένεται χαμηλότερη κατανάλωση λόγω των πιο ήπιων θερμοκρασιών και ως εκ τούτου χαμηλότερο κόστος.
Πόσο πάει η κιλοβατώρα
Πάντως σε αντίθεση με τα καύσιμα κίνησης, δεν αναμένεται να δούμε –τουλάχιστον όχι ακόμα– νέες αυξήσεις στην τιμή της κιλοβατώρας. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο Τύπου της ΑΗΚ Χριστίνα Παπαδοπούλου, η τιμή της κιλοβατώρας παραμένει στα ίδια επίπεδα όπως τον Αύγουστο και ανέρχεται στα 34 σεντ/κιλοβατώρα συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι για τον μήνα Σεπτέμβριο, ένα νοικοκυριό με κατανάλωση 800 κιλοβατώρων (λογαριασμός διμηνίας) θα κληθεί να πληρώσει γύρω στα 270 ευρώ. Οι 800 κιλοβατώρες είναι ο μέσος όρος κατανάλωσης ανά υποστατικό, που βεβαίως διαφοροποιείται ανάλογα με τη χρήση ενέργειας για κάθε νοικοκυριό. Πάντως, με τον τερματισμό της χορηγίας του κράτους, ένας λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος έχει αυξηθεί κατά 28%. Σχολιάζοντας το γεγονός ότι υπάρχει ανοδική τάση στην πρώτη ύλη, η κ. Παπαδοπούλου ανέφερε ότι αυτή θα γίνει αισθητή ετεροχρονισμένα στους λογαριασμούς ρεύματος, λόγω της διατήρησης των αποθεμάτων καυσίμου. Υπενθύμισε ότι υπάρχει η δυνατότητα για ευκολίες πληρωμής καθώς και το σχέδιο μηνιαίων πληρωμών, στο πλαίσιο του οποίου ο καταναλωτής πληρώνει μια σταθερή δόση κάθε μήνα, στη βάση της κατανάλωσης των προηγούμενων δώδεκα μηνών του υποστατικού. Αυτό το ποσό αναπροσαρμόζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα ανάλογα της τιμής καυσίμου και της κατανάλωσης του πελάτη.
Εναλλακτικοί τρόποι μεταφοράς
Το κόστος καυσίμων είναι ένας παράγοντας που δύναται να επηρεάσει τους οδηγούς και να οδηγήσει σε μείωση των μετακινήσεών τους, ή ακόμα στην σκέψη για μείωση της χρήσης του ιδιωτικού τους οχήματος. Ο άλλος παράγοντας είναι το κυκλοφοριακό χάος στα κέντρα των πόλεων, λόγω του υπεράριθμου των αυτοκινήτων σε σχέση με την χωρητικότητα του οδικού δικτύου, κυρίως από τις 7-9 το πρωί και από τις 3-6 το απόγευμα. Ήδη, τις προηγούμενες μέρες μπήκε σε εφαρμογή το πρόγραμμα park and ride που δύναται να εξυπηρετεί κυρίως δημόσιους αλλά και ιδιωτικούς υπαλλήλους, ενώ τους επόμενους μήνες και πριν την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά, αναμένεται να δημιουργηθούν γραμμές λεωφορείων που θα εξυπηρετούν φοιτητές από και προς απομακρυσμένες περιοχές. Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Μεταφορών στον «ΣΠΟΡ FM 95.0» και την εκπομπή «ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ», ο στόχος είναι η αύξηση του αριθμού επιβατών στα λεωφορεία. Αυτή τη στιγμή οι χρήστες λεωφορείων ανέρχονται μόλις στο 3%.
