Της Μαρίας Ηρακλέους
Τους τελευταίους μήνες και μετά την επαναφορά του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα και τον τερματισμό των επιδοτήσεων στο ηλεκτρικό ρεύμα, τα παράπονα και οι καταγγελίες καταναλωτών σε σχέση με την ακρίβεια φτάνουν μαζεμένα στον Παγκύπριο Σύνδεσμο Καταναλωτών. Σύμφωνα με την λειτουργό του Συνδέσμου Βιργινία Χρήστου, αρκετές από τις περιπτώσεις σχετίζονται με την πρόσφατη εφαρμογή του μέτρου για τον μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ σε επτά κατηγορίες προϊόντων βασικής ανάγκης και το ότι δεν εφαρμόζεται σε κάποιες επιχειρήσεις. Λαμβάνονται επίσης καθημερινά παράπονα από καταναλωτές για συνεχείς αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων και των καυσίμων, και γίνονται αναφορές ότι τα τελευταία μέτρα όπως η επέκταση του μηδενικού συντελεστή στη ζάχαρη και τον καφέ δεν αποτελούν ουσιαστικά μέτρα κατά της ακρίβειας και δεν προστατεύουν τους καταναλωτές. Αίτημα σε πολλές περιπτώσεις φαίνεται να είναι η επαναφορά της επιδότησης στα καύσιμα και η αύξηση της λίστας των προϊόντων με μηδενικό ή μειωμένο ΦΠΑ.
Ο αριθμός παραπόνων/καταγγελιών που σχετίζονται με την ακρίβεια, ανήλθε μέχρι τις 18 Σεπτεμβρίου, στις 215. Ο αριθμός για όλο το 2022 ήταν 89, και πρόκειται για μια αύξηση γύρω στο 142%. Αύξηση –στα 1.585– σημείωσαν και τα παράπονα καταναλωτών που σχετίζονται με την ενέργεια, τα σχέδια χορηγιών του υπουργείου Ενέργειας Εμπορίου και Βιομηχανίας, την ΑΗΚ και τις ΑΠΕ.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για 98 παράπονα τα οποία αφορούν μεταξύ άλλων:
- Γραφειοκρατία με αποτέλεσμα τη μη εξυπηρέτηση τους.
-Την αδυναμία συμπλήρωσης της αίτησης για συμμετοχή στο σχέδιο χορηγιών του υπουργείου η οποία διατίθεται σε ηλεκτρονική μορφή.
- Τις χρεώσεις ηλεκτρικού ρεύματος μετά τον τερματισμό της επιδότησης τέλος Μαίου στον λογαριασμό διμηνίας Ιουνίου.
- Θέματα αυξημένης ένδειξης στους μετρητές της ΑΗΚ, που σύμφωνα με καταγγελίες δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματική κατανάλωση. Η πλειονότητα των προβλημάτων επιλύθηκε.
Ταξίδια και ηλεκτρονικές απάτες
Κατά 82% έχουν αυξηθεί τα παράπονα για ηλεκτρονικές απάτες (88 μέχρι τις 18 Σεπτεμβρίου φέτος), ενώ στο 150% είναι η αύξηση για απάτες μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων με την χρήση επωνυμίας διαφόρων επιχειρήσεων (45 καταγγελίες έναντι 18 για όλο το 2022). Αύξηση έχει σημειωθεί επίσης και στα παράπονα/καταγγελίες που αφορούν ακυρώσεις πτήσεων, καθυστερήσεις επιβίβασης, είτε εσφαλμένο χειρισμό αποσκευών. Όπως ανέφερε στην «Κ» η Β. Χρήστου, από τα 161 παράπονα που υποβλήθηκαν μέχρι τον Σεπτέμβριο, τα 15 αφορούσαν περιπτώσεις επιβατών της πτήσης από Ρώμη - Λάρνακα της Cyprus Airways στις 31 Αυγούστου. Ανέφερε επίσης ότι μετά την πανδημία του κορωνοϊού, τα παράπονα αυτής της φύσεως έχουν αυξηθεί λόγω και των απεργιών ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, τις καθυστερήσεις πτήσεων λόγω των ελλείψεων προσωπικού καμπίνας και εδάφους, και κατ’ επέκταση και τον εσφαλμένο χειρισμό αποσκευών σε αρκετές περιπτώσεις. Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι για θέματα που αφορούν δικαιώματα επιβατών, αρμόδιοι είναι το ευρωπαϊκό κέντρο καταναλωτή που έχει επιβαρυνθεί και αυτό με αρκετές καταγγελίες, καθώς και το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας που είναι ο Εθνικός Αρμόδιος Φορέας εφαρμογής του (ΕΚ) 261/2004 που αφορά αποζημίωση και παροχή βοήθειας στους επιβάτες σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης ή ματαίωσης ή καθυστέρησης της πτήσης τους.
Δεν αναγράφουν τιμές
Κατά 26% αυξήθηκαν οι καταγγελίες για μη αναγραφή τιμών στο καρτελάκι ή το ράφι όπου διατίθεται το προϊόν. Συγκεκριμένα από 165 πέρσι, ο αριθμός καταγγελιών έφτασε τις 208 μέχρι τις 18 Σεπτεμβρίου 2023. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται και τα παράπονα καταναλωτών που διαπιστώνουν διαφορά της αναγραφόμενης τιμής του προϊόντος στο ράφι, σε σχέση με το τι τους χρεώνεται τελικά στο ταμείο του καταστήματος. Ολοένα και περισσότερες περιπτώσεις μη αναγραφής τιμών εντοπίζονται το τελευταίο διάστημα, ειδικά σε παράλιες τουριστικές περιοχές. Συγκεκριμένα για το μήνα Αύγουστο έχουν καταγραφεί είκοσι περιπτώσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων αφορούν το λιμανάκι της Πάφου και την περιοχή της Αγίας Νάπας. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι υπάρχει η ανάγκη για εντατικότερους ελέγχους σε αυτές τις περιοχές.
Οι μειώσεις
Στα καλά της σύγκρισης των δύο περιόδων είναι η μείωση που καταγράφηκε σε περιπτώσεις εφαρμογής της εγγύησης προϊόντων (339 πέρσι έναντι 237 μέχρι τον Σεπτέμβριο 2023). Μειώθηκαν επίσης κατά 22% οι καταγγελίες για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (98 πέρσι έναντι 76 φέτος), κατά 30% για την ασφάλεια τροφίμων (από 56 πέρσι στις 39 φέτος) καθώς και μικρή μείωση στις καταγγελίες για καταχρηστικούς όρους σε καταναλωτικά έγγραφα.
Το e-kalathi
Όσον αφορά το e-kalathi, το οποίο βρίσκεται εκ νέου στην επικαιρότητα, ο Σύνδεσμος Καταναλωτών θεωρεί ότι παρόλο που είναι μέτρο που δεν θα συμβάλει άμεσα στη μείωση πληθωρισμού και της ακρίβειας, εντούτοις έμμεσα δημιουργεί μιας μορφής υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων, το οποίο πρακτικά θα επηρεάσει την αγορά και ίσως να δούμε σταδιακά μείωση των τιμών από τις διάφορες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Εκφράζονται ωστόσο, αν και μεμονωμένα, κάποιες επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητά του. Όπως εξήγησε η κυρία Χρήστου, καταναλωτές αναφέρουν ότι λόγω του ότι είναι ηλεκτρονικό εργαλείο ενδεχομένως να μην μπορεί να αξιοποιηθεί από το σύνολο των καταναλωτών, κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας.
