Του Απόστολου Τομαρά
Ένα νέο κύκλο όξυνσης του εσωτερικού πολιτικού σκηνικού ανοίγει η ενασχόληση της Βουλής με τα Pandora Papers, μετά και το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τις αναφορές που υπάρχουν σε αυτό για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη. Στις 11.15 το πρωί της Τετάρτης, το όλο θέμα θα βρεθεί ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως, μια συζήτηση η οποία αναμένεται να ανεβάσει το πολιτικό θερμόμετρο το επόμενο διάστημα μιας και όπως γίνεται παραδεχτό και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, το όλο θέμα είναι πρωτίστως πολιτικό και όχι νομικό. Ενώπιον της Επιτροπής έχουν κληθεί να παρουσιαστούν το ΥΠΟΙΚ, το Τμήμα Φορολογίας, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, η Αστυνομία, η ΜΟΚΑΣ, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, το Τμήμα Έφορου Εταιρειών, η Νομική Υπηρεσία, το Ανώτατο Δικαστήριο, η Κεντρική Τράπεζα, ο Σύνδεσμος Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ), ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος, η Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο και το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο. Η παραπομπή του όλου ζητήματος ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών ουσιαστικά έρχεται ως συνέχεια της προτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για εμπλοκή θεσμών των κρατών στην διερεύνηση των όσων αναφέρονται στις δημοσιογραφικές αποκαλύψεις για το ξέπλυμα παράνομου χρήματος.
Το Προεδρικό
Στη συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών δεν έχει κληθεί να παρουσιαστεί, σε πρώτη φάση, εκπρόσωπος του Προέδρου της Δημοκρατίας. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης τα οποία εμφανίζονται με κοινή γραμμή στο όλο θέμα θεωρούν πως στην παρούσα φάση αυτό που έχει πρώτιστη σημασία είναι να ακούσουν τα μέλη της Επιτροπής από τους προσκεκλημένους ποια είναι τα περιθώρια διερεύνησης του όλου ζητήματος, σε τοπικό επίπεδο και ποιες οι κινήσεις που μπορούν να γίνουν. Ο Ανδρέας Πασιουρτίδης, επικεφαλής των βουλευτών του ΑΚΕΛ στην Επιτροπή Θεσμών, δεν απέκλεισε στην «Κ» το ενδεχόμενο κλήσης του Προέδρου της Δημοκρατίας σε επόμενη συνεδρία προκειμένου τα μέλη της Επιτροπής να έχουν σφαιρική ενημέρωση. Μια τέτοια εξέλιξη θα εξαρτηθεί από τα όσα θα ακουστούν στη συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών την Τετάρτης.
Πρώτη πράξη
Το τι αναμένεται να ακολουθήσει το επόμενο διάστημα στο εσωτερικό με αφορμή την αναζωπύρωση των αποκαλύψεων για τα Pandora Papers εύκολα κάποιος μπορεί να το αντιληφθεί. Οι σχεδόν καθημερινές αντεγκλήσεις Προεδρικού και ΑΚΕΛ δίνουν μια πρώτη γεύση του κλίματος που δημιουργείται και θα ενταθεί τέλος της παρούσας εβδομάδας με τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας που έχει εξαγγείλει το ΑΚΕΛ έξω από το Προεδρικό Μέγαρο. Απέναντι στα όσα υποστηρίζει το κόμμα της αριστεράς, με αποκορύφωμα το κάλεσμα για παραίτηση του Νίκου Αναστασιάδη, το Προεδρικό απαντά σε υψηλούς τόνους με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να υπενθυμίζει στην Εζεκία Παπαϊωάννου μια σειρά γεγονότων από την καταστροφή στο Μαρί, την οικονομική καταστροφή του 2013, την Δρομολαξιά. Ο Μάριος Πελεκάνος, επικαλούμενος διεθνή δημοσιεύματα και απευθυνόμενος στο ΑΚΕΛ, υποστήριξε «πως μέσα από περίπου 12 εκατομμύρια έγγραφα σε ουδεμία περίπτωση εμπλέκεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τα όσα του αποδίδει το ΑΚΕΛ».
Διαφοροποίηση Πάμπου
Στο σκηνικό που έχει στηθεί αίσθηση προκάλεσε η δημόσια τοποθέτηση του Πάμπου Παπαγεωργίου, στελέχους του ΑΚΕΛ, την οποία το Προεδρικό έσπευσε να επικαλεσθεί προς στήριξη του αφηγήματός της. Ο κ. Παπαγεωργίου, παρεμβαίνοντας στα όσα δημόσια τεκταίνονται, με ανάρτησή του σε κοινωνικό δίκτυο ουσιαστικά αυτό που υποστηρίζει είναι πως τα «όσα καταλογίζουν τα Pandora Papers στο οικογενειακό γραφείο του Ν. Αναστασιάδη-χρήση φαινομενικών μετόχων- ήταν μέχρι πριν μερικά χρόνια συνήθης και νόμιμη πρακτική που εφαρμοζόταν από δικηγορικά και λογιστικά γραφεία στην Κύπρο αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες». Υπό τον τίτλο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΚΑΙΡΙΚΕΣ ΕΝΤΑΣΕΙΣ», ο κ. Παπαγεωργίου υποστηρίζει το σκεπτικό που αναπτύσσει θεωρώντας πως υπάρχουν «πολλά θέματα για να ασκηθεί έντονη κριτική στον Ν. Αναστασιάδη. Κάποια μάλιστα, όπως οι δοσοληψίες με τον Σαουδάραβα, βρίσκονται στα όρια της νομιμότητας, ίσως και εκτός ορίων». Αξιολογώντας ψηλά τον σταδιακό απεγκλωβισμό της οικονομίας από δραστηριότητες «οι οποίες προσφέρουν αμφιλεγόμενες διεθνείς υπηρεσίες, όπως τα εταιρικά σχήματα που διευκολύνουν την απόκρυψη κεφαλαίων ή την εμπορευματοποίηση της ιδιότητας του ευρωπαίου πολίτη», ο κ. Παπαγεωργίου θεωρεί πως θα πρέπει να γίνει συνείδηση στους πολιτικούς αξιωματούχους αλλά και στους πολίτες που τους εκλέγουν, ότι η χρήση δημοσίου αξιώματος για ίδιο όφελος, έστω και αν είναι νόμιμη, δεν πρέπει να τυγχάνει ανοχής. «Αυτά είναι τα σημαντικά και τα δύσκολα. Τα άλλα είναι εντάσεις της στιγμής. Καβγάδες και συνθήματα που γρήγορα ξεχνιούνται».
Το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου
Στο ψήφισμά του, ημερομηνίας 21ης Οκτωβρίου 2021, το Ευρωκοινοβούλιο εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένοι πολιτικοί, μεταξύ των οποίων και υψηλόβαθμοι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων της ΕΕ, εμφανίζονται επίσης στα Pandora Papers, και καλεί τις αρχές των εμπλεκόμενων κρατών μελών να διεξαγάγουν κατάλληλες έρευνες σε οποιεσδήποτε παρατυπίες. Στο ψήφισμα εκφράζεται επίσης λύπη για το γεγονός ότι πολιτικοί, όπως ο Andrej Babiš, Πρωθυπουργός της Τσεχίας, και ο Νίκος Αναστασιάδης, Πρόεδρος της Κύπρου, οι οποίοι αμφότεροι συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς και ο Wopke Hoekstra, Υπουργός Οικονομικών των Κάτω Χωρών, ο Ilham Aliyev, Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Tony Blair, ο Milo Đukanović, Πρόεδρος του Μαυροβουνίου, και ο John Dalli, πρώην πρωθυπουργός της Μάλτας και πρώην επίτροπος της ΕΕ, αναφέρονται επίσης στα Pandora Papers ως έχοντες σχέση με υπεράκτιες συναλλαγές. Επίσης στο ψήφισμα υπάρχει παρότρυνση προς τις αρμόδιες αρχές, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών διοικήσεων, των κρατών μελών να αναλύσουν τα σύνολα δεδομένων της ICIJ και να ξεκινήσουν διεξοδικές έρευνες για τυχόν παρατυπίες που αποκαλύπτονται στα Pandora Papers που αφορούν τις δικαιοδοσίες τους, συμπεριλαμβανομένων λογιστικών ελέγχων σε όλα τα άτομα που αναφέρονται στα Pandora Papers.
