Όπως αναμενόταν, η παρουσία Γκουτιέρες λειτούργησε θετικά για τη διαπραγμάτευση στο Κρανς Μοντάνα αν κι ακόμη δεν έχει φέρει τα επιθυμητά ως προς το σύνολο αποτελέσματα, που όμως δεν θα έρχονταν από τη μια μέρα στην άλλη. Μπήκαν όμως οι βάσεις για την περαιτέρω εργασία, τόσο στην ασφάλεια και τις εγγυήσεις όσο και στα άλλα κεφάλαια.
Είναι ενδεικτικό πως μέχρι και μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής κανείς δεν μπορούσε να πει με σιγουριά ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα του γεύματος υπό τον ΓΓ των ΗΕ με βασικό θέμα την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Μέχρι και την τελευταία στιγμή, με τα δεδομένα να είναι γνωστά γύρω από τις θέσεις της Τουρκίας, καμία πρόβλεψη δεν ήταν ασφαλής. Σημείο μηδέν όμως αποτελούσε όλων η θέση πλην της τουρκικής πλευράς, πως δεν μπορεί να συνεχιστεί το υφιστάμενο καθεστώς με ασφάλεια εγγυήσεις.
«Εκείνο που θα κρίνει το τέλος της παρούσας προσπάθειας είναι το αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων τους μηχανισμούς υλοποίησης της λύσης και παρακολούθησής της» τόνιζαν αργά το βράδυ ε/κ πηγές. Το δείπνο κινήθηκε πέριξ των συμπερασμάτων που αποκόμισε ο ΓΓ των ΗΕ κατά την εδώ παρουσία του, δεν θα είναι το Σάββατο εφόσον αποχωρεί, και όπως θα διαφανεί και παρακάτω έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα αφού είναι εκτός κειμένου.
Στο Κρανς Μοντάνα θα παραμείνουν και οι ΥΠΕΞ, ενώ οι συζητήσεις θα συνεχιστούν πλην Κυριακής και την ερχόμενη εβδομάδα. Στα κεφάλαια του περιουσιακού, του εδαφικού και της διακυβέρνησης, προκύπτει και από τον ίδιο τον ΓΓ των ΗΕ σαν συμπέρασμα πως οι δυο πλευρές σε ορισμένα εκ των ζητημάτων που εμπεριέχονται, είναι κοντά. Μάλιστα, το συμπέρασμα προέκυψε όχι μέσα από μελέτη και ανάγνωση των φακέλων που αφορούν το κάθε κεφάλαιο χωριστά αλλά από τα όσα είπαν οι δυο πλευρές στην παρουσία του ΓΓ των ΗΕ.
Στο Περιουσιακό για παράδειγμα αν και σύμφωνα με πληροφορίες συζητήθηκαν τα τέσσερα βασικά ζητήματα στα οποία υπάρχει σοβαρή διαφωνία μεταξύ των πλευρών, δεν υπήρξε η οποιαδήποτε πρόοδος. Επίσης καθόλου επεξεργασίας δεν έτυχε το ζήτημα αποτελεσματικής συμμετοχής, και εδώ είναι που αναμένεται να διαφανεί αν και με την προτροπή του ΓΓ των ΗΕ δύναται να υπάρξει πρόοδος. Μάλιστα μεγάλη ήταν και η συζήτηση που έγινε στο γεύμα επί αυτών των θεμάτων ώστε να γίνει κατανοητό σε ποιο στάδιο βρίσκονται.
«Καταλαβαίνω σαν μηχανικός»
Όπως συνάγεται ένα από τα δεδομένα που φέρει ο νυν ΓΓ είναι και ο τρόπος που αντιλαμβάνεται τα θέματα. Ο ίδιος είπε άλλωστε στους παριστάμενους το μεσημέρι πως «ως μηχανικός αντιλαμβάνομαι τα πιο πρακτικά των ζητημάτων». Ε/κ πηγές δηλώνουν ιδιαίτερα ικανοποιημένες με τις γενικές τοποθετήσεις του επικεφαλής των ΗΕ, ενώ μέσα στις αποφάσεις που πάρθηκαν για το ζήτημα της ασφάλειας και των εγγυήσεων από τον ίδιο ήταν και η σύσταση μιας ομάδας εργασίας η οποία θα ασχοληθεί με την εξέταση σεναρίων που αφορούν την παρακολούθηση και την εφαρμογή της λύσης. Ένα δεύτερο στοιχείο είναι η θετική προσέγγιση από πλευράς ΓΓ ότι η Κύπρος θα πρέπει να είναι ένα κανονικό και λειτουργικό κράτος (normal state).
Η συνάντηση που δεν έγινε
Στην αντίπερα όχθη βρίσκεται ο τρόπος αντιμετώπισης των όσων ανακύπτουν στη διαπραγμάτευση από τουρκικής πλευράς. Είναι ενδεικτικό ότι είχε κανονιστεί διμερής συνάντηση ανάμεσα στον ΥΠΕΞ Μεβλουτ Τσαβούσογλου και τον ΥΠΕΞ της Ελλάδας Νίκο Κοτζιά, που αργότερα ειπώθηκε πως θα επρόκειτο για γεύμα και έπειτα για εκ νέου διμερή, μέχρι που τελικά δεν έλαβε χώρα. Πληροφορίες έλεγαν πως την ακύρωση εκ μέρους της τουρκικής πλευράς, πιθανών να την προκάλεσε και η πίεση που άσκησε εμμέσως η παρουσία του ΓΓ των ΗΕ. Από την άλλη, δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, να αλλάζει δηλαδή πρόγραμμα την τελευταία στιγμή ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας, αρνούμενος να συναντηθεί με τον Έλληνα ομόλογό του. Κι ενώ βγήκε προς τα έξω πως για την ακύρωση είχε την ευθύνη η τουρκική πλευρά, ο κ. Τσαβούσογλου το αρνήθηκε λέγοντας πως είπε ψέματα ο κ. Κοτζιάς. Μάλιστα επανέλαβε πως αυτή είναι η τελευταία διάσκεψη για το κυπριακό.
