Μάιος 2017. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοινώνει την διεξαγωγή δημόσιας διαβούλευσης για την διαμόρφωση των απαιτούμενων προτάσεων νόμου για την αύξηση των ποινών που αφορούν τροχαία αδικήματα και παραβάσεις.
Οκτώβριος 2019. Τα νομοσχέδια βρίσκονται στα χέρια της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων και εξετάζονται με σκοπό να προωθηθούν κάποια στιγμή στην ολομέλεια της Βουλής προς ψήφιση.
Κατά τη διάρκεια των 30 μηνών αυτής της πολυδιαφημισμένης και υπερπροβλημένης διαδικασίας για αύξηση των ποινών έχουν συμβεί πάρα πολλά. Τραγικότερο όλων, οι 120 νεκροί και οι περισσότερο από 700 σοβαρά τραυματίες σε τροχαία ατυχήματα. Που ναι, δεν προκλήθηκαν άμεσα από την καθυστέρηση στην νομοθετική διαδικασία, αλλά μπορεί να λεχθεί με σιγουριά ότι η διαχρονική απουσία ενός ενισχυμένου νομοθετικού πλαισίου για την αντιμετώπιση των τροχαίων παραβάσεων, έπαιξε τον ρόλο της.
Οι προτεινόμενες αυξήσεις των ποινών για τα τροχαία αδικήματα σε συνδυασμό με την εγκατάσταση του συστήματος φωτοεπισήμανσης στους δρόμους της Κύπρου, είναι τα δύο κύρια μέτρα που αναφέρουν ξανά και ξανά οι αρμόδιοι φορείς για την πρόληψη και αντιμετώπιση των τροχαίων ατυχημάτων. Μετά από κάθε έκτακτη σύσκεψη που προκύπτει σε χρονικά διαστήματα που παρατηρούνται μαζεμένα θανατηφόρα τροχαία, η ανακοίνωση περιέχει σε μόνιμη βάση τα δύο αυτά μέτρα. Παρόλο που στην πραγματικότητα είναι ουσιαστικά αδιευκρίνιστο, πότε και με ποια μορφή, θα μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν από την Αστυνομία και τη Δικαιοσύνη. Δεν υπάρχει ένδειξη ότι τα νομοσχέδια θα ψηφιστούν τελικά από την ολομέλεια της Βουλής, ενώ το σύστημα φωτοεπισήμανσης δεν αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία πριν το 2022.
Δυστυχώς το πλάνο για την βελτίωση της οδικής ασφάλειας στην Κύπρο βασίζεται σε υποθέσεις και σε ξεπερασμένες πρακτικές. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την απαίτηση των πολιτών για περισσότερη και πιο αποτελεσματική αστυνόμευση αλλά και για εφαρμογή των νόμων και εκσυγχρονισμό του οδικού δικτύου. Η μικρή μείωση των θυμάτων από τροχαία την τελευταία δεκαετία οφείλεται κυρίως στη ραγδαία βελτίωση της τεχνολογίας των οχημάτων. Η πληγή όμως είναι ανοικτή όσον αφορά τους μοτοσικλετιστές και τους ηλικιωμένους χρήστες του οδικού δικτύου όπου χρειάζεται πραγματική δουλειά και προσπάθεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι τους πρώτους εννιά μήνες του 2019, το 84% των θυμάτων από τροχαία ατυχήματα ήταν μοτοσικλετιστές και άτομα άνω των 60 ετών.
Η προσπάθεια για την αλλαγή νοοτροπίας και οδηγικής συμπεριφοράς επικεντρώνεται αποκλειστικά στον πολίτη, ενώ θα έπρεπε να περιλαμβάνει μια τεράστια δόση αυτοκριτικής όλων των αρμοδίων φορέων για την αποτελεσματικότητα τους τα τελευταία χρόνια. Μόνο η μελέτη των όσων έχουν γίνει και των αποτελεσμάτων που έχουν ή δεν έχουν φέρει, θα μπορέσει να δώσει έδαφος στη συνεργασία όλων των φορέων για να επιτευχθεί η μείωση των θυμάτων στους δρόμους της Κύπρου.
Στις 14 και 15 Οκτωβρίου διοργανώνεται με πρωτοβουλία της Υπάτης Αρμοστείας της Αυστραλίας στην Κύπρο το σημαντικότερο συνέδριο των τελευταίων χρόνων για την οδική ασφάλεια. Σε αυτό θα συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην οδική ασφάλεια φορείς, οργανώσεις και ομάδες πολιτών, το ερευνητικό κέντρο CERIDES του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου στην Κύπρο, τα Υπουργείο Παιδείας, Μεταφορών και Δικαιοσύνης και η Αστυνομία Κύπρου. Έξι πολύπειροι ακαδημαϊκοί από ένα από τα κορυφαία ερευνητικά κέντρα στον τομέα της ασφάλειας, το MUARC του Πανεπιστημίου Monash της Μελβούρνης και ένας εκπρόσωπος του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (WHO) θα αφιχθούν στην Κύπρο από την Αυστραλία. Σκοπός του συνεδρίου είναι η συνεργασία όλων των ανωτέρω για την εξεύρεση λύσεων και προτάσεων που θα αποτελέσουν τη βάση της ολιστικής στρατηγικής που θα ακολουθηθεί τα επόμενα χρόνια στην οδική ασφάλεια. Η ενεργός συμμετοχή των κρατικών φορέων γέννα ελπίδα ενώ ο συμβουλευτικός ρόλος των ξένων εμπειρογνωμόνων αναμένεται να είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία του συνεδρίου και την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων και της πορείας της στρατηγικής που θα αποφασιστεί.
Με ανοικτά μυαλά και με βλέμμα στο μέλλον η προσπάθεια για μείωση των θυμάτων από τροχαία ατυχήματα είναι δεδομένο ότι θα πετύχει. Η εσωστρέφεια και η απουσία συνεργασίας και οράματος από τους εμπλεκόμενους φορείς έχουν ημερομηνία λήξης και αυτή θα καθοριστεί από το μέγεθος της κοινωνικής πίεσης που θα ασκηθεί από τους πολίτες προς το κράτος για τα αυτονόητα στην οδική ασφάλεια.
