Της Νατάσας Αλεξάνδρου
Ας ξεκινήσουμε με την παραδοχή ότι είναι ένα φαινόμενο υπαρκτό, ισάξιο με τη δολοφονία. Την πρώτη φορά που άκουσα τον νεολογισμό «γυναικοκτονία», ταράχτηκα. Με ξένισε η άγνοια ενός τέτοιου όρου μιας και η επαφή με τη συγκεκριμένη λέξη δεν ήταν συνήθης. Γιατί, όσο και να θέλουμε να το παραδεχτούμε, δεν θέλουμε να εμπεδώσουμε ότι το κόμπιασμα και η ενόχληση δεν είναι κάτι που οφείλεται στη διαφορά γλωσσικών αντιλήψεων αλλά περισσότερο στο ότι το θέμα είναι πολιτικό και όχι γλωσσικό. Η γυναικοκτονία ως νομικός όρος χρησιμοποιείται ήδη σε χώρες όπως η Γουατεμάλα και η Κολομβία. Γιατί η συγκεκριμένη ορολογία ήρθε για να μας αφυπνίσει και να μας κάνει να αποκτήσουμε επίγνωση για μια δολοφονία που ανέκαθεν κρυβόταν πίσω από τον ευφημιστικό μανδύα των πρωτοσέλιδων με κλισέ τίτλους όπως είναι τα «εγκλήματα πάθους» ή «τη σκότωσε γιατί την αγαπούσε». Γυναίκες βρίσκουν τραγικό θάνατο είτε από τους πρώην ή νυν συζύγους ή συντρόφους και χάνονται χωρίς να τους χαριστεί ούτε μια σπιθαμή δικαίωσης.
Δεν είναι καιρός να σηκώσουμε για λίγο το χαλί και να δούμε ότι το επίδικο είναι η κυριαρχία πάνω στη ζωή και το σώμα των γυναικών; Βέβαια, είναι βολικό για την πατριαρχική κοινωνία να ονομάζει ανθρωποκτονίες τις χιλιάδες γυναικοκτονίες, μιας και κάποιοι «άντρες –κτήνη» για μένα, «αρσενικά παλαιάς κοπής» για το κοινωνικό σύνολο- παίρνουν απροκάλυπτα ένα όπλο ή ένα μαχαίρι και αφαιρούν τη ζωή από ένα γυναικείο σώμα. Και γιατί το κάνουν; Γιατί ακριβώς επειδή είναι γυναίκες και δεν υπέκυψαν ή δεν συμμορφώθηκαν στις προσταγές ενός χειριστικού σεξουαλικού εξολοθρευτή, του οποίου σκοπός ήταν να απειλεί, να τρομοκρατεί και να κακομεταχειρίζεται μια οντότητα που τη θεωρούσε κτήμα του.
Αρνούμαι πλέον να θεωρώ τις γυναικοκτονίες ως τυχαία περιστατικά αλλά ως ένα κοινωνικό φαινόμενο στο οποίο εκκολάπτονται ψυχασθενείς και νοητικά παράλυτοι που δρουν ανενόχλητοι. Υπάρχουν γυναίκες που γοητεύονται και πέφτουν στην παγίδα ενός ωραίου περιτυλίγματος με άγνοια κινδύνου και την ώρα που το αντιλαμβάνονται μεταβάλλονται σε επίδοξα θύματα.
Καιρός να δούμε ότι οι ανθρωποκτονίες είναι ένα μαζικό φαινόμενο σε ένα χάρτη που καταγράφει με αριθμούς και δεδομένα αυτή την κουλτούρα που είναι έντονη τα τελευταία 30 χρόνια, ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1990 στη Λατινική Αμερική, γενικότερα, και στο Μεξικό ειδικότερα, με τον αριθμό συνεχώς να αυξάνεται ενώ έμφυλα εγκλήματα με υψηλά ποσοστά καταγράφονται σε Τουρκία, Ασία και Αφρική. Έρευνες του ΟΗΕ (UNODC-Global study on homicide) καταγράφουν 50.000 γυναικοκτονίες κάθε έτος, δηλαδή 137 γυναίκες δολοφονούνται κάθε ημέρα με αυτό τον τρόπο. Το πιο ανησυχητικό δε είναι πως τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση του φαινομένου (σύμφωνα πάλι με τις ίδιες έρευνες του ΟΗΕ) και αυτό χωρίς να υπάρχουν ακόμα επαρκή στοιχεία για την περίοδο 2020-2021 μετά και τις συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού και της καραντίνας που εφαρμόστηκε, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, σε όλα τα κράτη.
Αποτελεί μάχη για τη συλλογική συνείδηση η αποτύπωση του φαινομένου. Ευαισθητοποίηση, συνειδητοποίηση, δράση (καταγγελία). Καιρός να μάθουμε καλύτερα πώς να χρησιμοποιούμε τις έννοιες σεξισμός, ερωτικό ενδιαφέρον, βιασμός, σεξουαλική παρενόχληση, ερωτική βούληση, φλερτ, έρωτας. Και ας μάθουμε επιτέλους πως ο έρωτας και η σεξουαλικότητα είναι ένα παιχνίδι ελευθερίας χωρίς ταξικούς ανταγωνισμούς.
