ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

2019 ως νέο 1914

1914. Σημειώστε «για μια ακόμη φορά» αυτήν την ημερομηνία καθώς είναι επίκαιρη όσο ποτέ. Πριν από 105 χρόνια, οι αντιθέσεις των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και η κορύφωση των εθνικιστικών αντιπαραθέσεων οδήγησαν με μαθηματική ακρίβεια, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, σε διάστημα μερικών εβδομάδων, ολόκληρο τον πλανήτη σε μια μεγάλη, αιματηρή αναμέτρηση. 

Όλη η ιστορία ξεκίνησε με ένα μικρό επεισόδιο στα Βαλκάνια. Όταν μια ομάδα Σέρβων εθνικιστών δολοφόνησαν τον διάδοχο του αυστροουγγρικού θρόνου, πολλοί λίγοι πολιτικοί, διπλωμάτες και δημοσιογράφοι προέβλεπαν ότι ο ολόκληρος ο πλανήτης θα βρισκόταν αντιμέτωπος με τον εφιάλτη μιας παγκόσμιας σύρραξης. Και όμως, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, η ανθρώπινη αλαζονεία, η έλλειψη επικοινωνίας και οι λανθασμένοι υπολογισμοί έφεραν αντιμέτωπη την ανθρωπότητα με την πραγματικότητα που πέρασε στην ανθρώπινη ιστορία ως ο «Μεγάλος Πόλεμος» ή διαφορετικά, Πρώτος Παγκόσμιος Πολέμος.

Από πολλές απόψεις το 2019, κυρίως η δική μας γειτονιά, φέρει πολλά κοινά στοιχεία με το 1914. Ο παγκόσμιος, ιμπεριαλιστικός ανταγωνισμός πλέον εισέρχεται σε μια νέα φάση. Μια μικρή φάση στην αντιπαράθεση των ΗΠΑ με την Ρωσία και την Κίνα μας βοηθά να κατανοήσουμε την σοβαρότητα της κατάστασης. Η ιδεολογική ηγεμονία της εθνικιστικής ιδεολογίας, του έθνους-κράτους συνεχίζεται, διαιωνίζεται πάρα τις μεγάλες διαφορές που χωρίζουν το σήμερα με τις συνθήκες που επικρατούσαν πριν από 105 χρόνια. Όπως τότε έτσι και σήμερα, οι παγκόσμιοι πρωταγωνιστές δεν «επικοινωνούν» με αποτελεσματικό τρόπο και παρουσιάζουν αντανακλαστικά υπεροψίας.

Στην περίπτωση της γειτονιά μας, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα Ιράν και το μέτωπο ΗΠΑ-Ισραήλ-περιφερειακοί σύμμαχοι που επιλέγουν να λύσουν τις διαφορές τους με την άσκηση εντατικών πιέσεων στον αντίπαλο. Η Ρωσία, η Κίνα διαδραματίζουν τον δικό τους, ιδιαίτερο ρόλο στην όλη διαμάχη, σε γενικές γραμμές οδηγώντας σε όξυνση την αντιπαράθεση σε οριακά σημεία.

Όπως το 1914 έτσι και σήμερα κανένα από το αντιμαχόμενο στρατόπεδο δεν στοχεύει σε μια τελική αναμέτρηση. Για την Ισλαμική Δημοκρατία κάτι τέτοιο ενδεχομένως θα σηματοδοτούσε την τελική κατάρρευση του εγχειρήματος που εγκαινιάστηκε το 1979. Το Ιράν δεν διαθέτει αρκετούς πόρους -υλικούς και ανθρώπινους- για να «τα βάλλει» με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Ωστόσο, έχει την δυνατότητα να κινητοποιήσει-ταρακουνήσει «σεισμικές πλάκες» από τα βάθη της Κεντρικής Ασίας μέχρι τα παράλια της Ανατολικής Μεσογείου.

Όπως το Ιράν, έτσι και οι ΗΠΑ του Ντόναλτ Τραμπ και το Ισραήλ, το οποίο έχει βυθιστεί σε κλίμα πολιτικής ακυβερνησίας και κοινωνικού αναβρασμού (βλπ. την μεγάλη εξέγερση των αφρικανικής καταγωγής εβραίων) δεν προσεγγίζουν τον πόλεμο ως αρχικό και ύψιστο στόχο. Ο Πρόεδρος Τραμπ ετοιμάζεται για τις εκλογές του 2020. Θέλει να «πωλήσει» στο εσωτερικό την εικόνα ενός πολιτικού ηγέτη που συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη επιβάλλοντας σκληρές επιλογές σε γείτονες, συμμάχους και αντίπαλους των ΗΠΑ. Οπωσδήποτε η εικόνα ενός προέδρου που θα βύθιζε την χώρα του σε έναν μεγάλο πόλεμο της Μέσης Ανατολής, δεν αποτελεί προτεραιότητα του κ. Τραμπ. Το ίδιο ισχύει και για τον κ. Νετανιάχου, ο οποίος προετοιμάζεται για μια πολιτική «μάχη των μαχών» σε λίγες εβδομάδες.

Μπορεί το Ιράν, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ να μην «επενδύουν» στην στρατιωτική επιλογή, ωστόσο, οι τελευταίες εξελίξεις και ενδείξεις από την περιοχή δεν αφήνουν πολλά περιθώρια εφησυχασμού. Για αυτό άλλωστε ξεκινήσαμε αυτό το σύντομο άρθρο γνώμης με μια αναφορά στο θυελλώδης 1914. Το σχετικό ρεπορτάζ της κυριακάτικης έκδοσης της Κ βοηθά τον αναγνώστη να εστιάσει στην σοβαρότητα της όλης κατάστασης.

Ο πρώην διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων στον Περσικό Κόλπο, τέως υψηλόβαθμο στέλεχος του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ, μας προειδοποιεί ότι τόσο το Ιράν όσο και οι ΗΠΑ εκπέμπουν την εικόνα χωρών, τις οποίες έχουν προ πολλού ξεπεράσει οι εξελίξεις στην περιοχή.

Ναι μεν, ο κ. Τραμπ και κάποιοι πολιτικοί και διπλωμάτες στην Ουάσιγκτον δεν επιθυμούν πόλεμο στον Περσικό Πόλεμο, ωστόσο, στον Λευκό Οίκο και στην ρεπουμπλικανική ηγεσία ξεχωρίζουν φωνές που θέλουν την μεγάλη αναμέτρηση στην περιοχή να οδηγεί άμεσα στην ανατροπή του θεοκρατικού καθεστώτος στην Τεχεράνη. Πρόκειται για μια άκρως επικίνδυνη προσέγγιση που δεν αφήνει πολλά περιθώρια ελιγμού στον «εχθρό», δηλαδή στο Ιράν, το οποίο πλέον προετοιμάζεται για μια σύγκρουση-μάχη επιβίωσης.

Όλα τα προαναφερόμενα δεν αφορούν τον «μακρινό» για κάποιους Περσικό Κόλπο. Οι εξελίξεις «τρέχουν» σε απόσταση αναπνοής από εμάς, όπως ακριβώς έτρεχε πριν λίγες ημέρες στον ουρανό της Κύπρου ένας πύραυλος που κατέληξε στον Πενταδάκτυλο.
Για την Κύπρο και την Ε.Ε. οι επιλογές είναι λιγοστές. Δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να επιμένουμε στον διάλογο, να πιέσουμε με όσες δυνάμεις και μέσα άσκησης πίεσης διαθέτουμε τις εμπλεκόμενες πλευρές για διαπραγματεύσεις που θα έχουν ως τερματικό σταθμό μια νέα συμφωνία για τα πυρηνικά της Τεχεράνης.

Εν τω μεταξύ, πιστεύω ότι ήρθε η στιγμή για να ζητήσει από την Ε.Ε. και όλες τις συμμαχικές δυνάμεις βοήθεια, υποστήριξη και ασπίδα προστασίας σε περίπτωση που ο εφιάλτης του 1914 γίνει πραγματικότητα στην περιοχή μας.

 

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ