«Η συνολική εικόνα που παρουσιάζουν οι σχέσεις Τουρκίας-Ε.Ε. και το Κυπριακό είναι άκρως προβληματική. Οδεύουμε από την μια αρνητική εξέλιξη στην άλλη, με τις δυο πλευρές να μην εννοούν να κατανοούν την σοβαρότητα της κατάστασης και το που μπορούν να μας οδηγήσουν οι τελευταίες εξελίξεις». Η συγκεκριμένη βαρυσήμαντη τοποθέτηση φτάνει σε αυτή την στήλη από μια σειρά σημαντικών προσωπικοτήτων που πριν από 15 χρόνια διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην άνοδο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην εξουσία. Προσθέτουμε ότι αυτές οι προσωπικότητες, την περίοδο 2002-2004, ανέλαβαν σημαντικούς ρόλους στο παρασκήνιο για την προώθηση του Σχεδίου Αννάν.
Σύμφωνα με τις πηγές μας, η τελική ρήξη στις σχέσεις Τουρκίας-Ε.Ε. δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αμοιβαία συμφέροντα επιβάλλουν στις δυο πλευρές την συνεργασία σε πολλά πεδία. Πρόκειται για μια ιστορική συμμαχία, οι ρίζες της οποίας χάνονται στο βάθος της ιστορίας. Στην νέα περίοδο, εκτός από το προσφυγικό ζήτημα, την ασφάλεια, την καταπολέμηση των εξτρεμιστικών στοιχείων, η οικονομία επιβάλλουν σε Άγκυρα και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες την στενή συνεργασία, παρά τις μεγάλες διαφωνίες σε μια σειρά ζητημάτων.
Ωστόσο, η οικονομική εξάρτηση της Τουρκίας από την Δύση και οι κοινοί στόχοι σε πολλά μέτωπα δεν πρέπει να μας οδηγούν στο λανθασμένο αποτέλεσμα ότι όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα έχουν αντίκτυπο περιορισμένης χρονικής διάρκειας. «Ο Πρόεδρος Ερντογάν μετά το πραξικόπημα του Ιουλίου είναι αγνώριστος. Στην πραγματικότητα, η μετάλλαξη του ξεκίνησε την περίοδο των οικονομικών σκανδάλων και κορυφώθηκε στην πρώτη εκλογική ήττα των εκλογών του Ιουνίου 2015. Στην συνέχεια, το πραξικόπημα έπληξε την ψυχοσύνθεση του ίδιου», τονίζει μια πηγή που διατηρεί στενές σχέσεις με τον τέως Πρόεδρο της Τουρκίας, Αμντουλλάχ Γκιουλ. Σύμφωνα με την πηγή μας, «στο σημείο που έχουν φτάσει σήμερα οι εξελίξεις θα πρέπει να αναμένουμε κάθε είδους αντίδραση από έναν πλέον απρόβλεπτο Ερντογάν».
«Η Δύση δεν βοηθάει καθόλου. Οι κινήσεις της χαρακτηρίζονται από ξενοφοβικά και αντι-ισλαμικά χαρακτηριστικά. Στο πραξικόπημα του Ιουλίου δεν στάθηκε στο πλευρό της εκλεγμένης κυβέρνησης της Τουρκίας. Σήμερα, δεν εννοεί να παραιτηθεί από τις μαξιμαλιστικές θέσεις της». Αυτό υπογραμμίζει μια πηγή που την περίοδο 2002-2005 παρακολούθησε από πολύ κοντά τις εξελίξεις στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών. Σύμφωνα με την πηγή μας, τα «λάθη» της Ε.Ε. και η αδιαλλαξία του Ερντογάν οδηγούν τις δυο πλευρές σε «διαζύγιο», την στιγμή που όπως τονίστηκε παραπάνω τα αμοιβαία συμφέροντα επιβάλλουν την συνεργασία σε πολλά πεδία. «Πρόκειται για ένα καταστροφικό σενάριο, το οποίο μπορεί να έχει συνέχεια με την ανάδειξη ακροδεξιών κυβερνήσεων στην Δύση. Επιπλέον, όταν θα φανεί ότι η κυβέρνηση του Ντόναλτ Τραμπ δεν πρόκειται να ικανοποιήσει πολλά από τα αιτήματα της τουρκικής πλευράς, τότε η μεγάλη κρίση ενδέχεται να λάβει διαστάσεις».
Με βάση τα προαναφερόμενα, ζητώντας από εμάς να μην «βιαζόμαστε» για να αποκλείσουμε κανένα σενάριο στις σχέσεις Τουρκίας-Ε.Ε., οι πηγές μας, μας προτείνουν να εστιάσουμε την προσοχή μας σε δυο σημαντικά σημεία. Πρώτον, στο νέο Προεδρικό Μέγαρο της Τουρκίας υπάρχει μια «κλίκα» που «ποντάρει» στην τελική ρήξη των σχέσεων Τουρκίας-Ε.Ε. Κάποια στελέχη του Προεδρικού έχουν ήδη δρομολογήσει την επαναφορά της θανατικής ποινής στην Τουρκία και ισχυρίζονται ότι το πλήγμα που θα δεχθεί η οικονομία της χώρας μετά την τελική ρήξη στις σχέσεις με την Ευρώπη είναι δυνατόν να αναπληρωθεί με άλλα «μέσα», άλλες αγορές και άλλους οικονομικούς προορισμούς. Η συγκεκριμένη κλίκα προσεγγίζει θετικά την ιδέα της μετεξέλιξης της Τουρκίας σε ένα είδος συνομοσπονδίας, στα εδάφη της οποίας θα προσαρτηθούν εδάφη του Ιράκ (Αυτόνομο Κουρδιστάν), της Συρίας και της Κύπρου.
Δεύτερον, στο Κυπριακό η κατάσταση είναι άκρως σοβαρή. Οι τελευταίες εξελίξεις ευνοούν την προβολή των θέσεων της προαναφερόμενης κλίκας στην Άγκυρα. «Δεν είναι δυνατόν να οδηγούμαστε σε αδιέξοδο εξαιτίας μιας απερισκεψίας στο ζήτημα της Ένωσης του Νίκου Αναστασιάδη, του οποίου η ηγεσία προσέγγισε παρασκηνιακά, δια μέσου των ΗΠΑ και άλλων παραγόντων με τόσους κόπους την Άγκυρα», τονίζει η πηγή μας που γνωρίζει καλά τα δρώμενα στην τουρκική εξωτερική πολιτική. Η ίδια πηγή προσθέτει τα εξής: «Όπως το Βερολίνο, την Ολλανδία και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η Λευκωσία, κυρίως οι φίλοι της Τουρκίας στην ε/κ ηγεσία θα πρέπει να κατανοήσουν ότι η Τουρκία, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, τον εσωτερικό αναβρασμό και τα πολλά ανοιχτά μέτωπα παραμένει σε αυτή την περιοχής ως μια ισχυρή δύναμη. Αθήνα και Λευκωσία καλούνται να δώσουν την συγκατάθεση τους για την δημιουργία μιας ιδιόρρυθμης ομοσπονδίας με βάση μιας οδυνηρής λύσης και για τις δυο πλευρές, η οποία όμως θα είναι δυνατόν να προβληθεί στο εσωτερικό των δυο κοινοτήτων και των δυο χωρών (Ελλάδα και Τουρκία) ως μια ευνοϊκή λύση. Μόνο με μια τέτοιου είδους αλχημεία οι ε/κ θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν την επιστροφή κάποιων εδαφών και την μελλοντική απομάκρυνση των ξένων στρατευμάτων από το νησί».
