Η εκλογή του Τζο Μπάϊντεν στην προεδρία των ΗΠΑ ήρθε στην χειρότερη πολιτική και κοινωνικοοικονομική συγκυρία για τον ισχυρό πολιτικό άνδρα της Τουρκίας. Περίπου ενάμιση χρόνο μετά την ήττα του στις δημοτικές εκλογές, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται αντιμέτωπος με την επιδείνωση της πανδημίας του Covid-19, της οικονομικής κρίσης, του αναβρασμού στο κυβερνητικό στρατόπεδο και φυσικά την συνεχιζόμενη περιφερειακή διπλωματική αναμέτρηση της χώρας του. Τους τελευταίους μήνες, η μοναδική χαρμόσυνη είδηση που έφτασε στο τουρκικό Προεδρικό αφορά τον Πόλεμο του Καραμπάχ και συγκεκριμένα την επικράτηση του Αζερμπαϊτζάν με την υποστήριξη των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (TSK) έναντι της Αρμενίας.
Η κυβέρνηση Ερντογάν έσπευσε να παρουσιάσει την νίκη στο Καραμπάχ ως ένα κοινό-επίτευγμα της Άγκυρας και του Μπακού, η οποία ανοίγει για την Τουρκία τον δρόμο της Κεντρικής Ασίας δια μέσου της διασύνδεσής της με την περιοχή πάνω από τα εδάφη του Ναχιτσεβάν. Πρόκειται για την μοναδική ουσιαστική επιτυχία της τουρκικής κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα αν εξαιρέσει κανείς τα επικοινωνιακά show που στήθηκαν στην Αγία Σοφία και στην Μονή της Χώρας (επαναλειτουργία ως τεμένη), την περιβόητη ανακάλυψη φυσικού αερίου στον Πόντο, το show Βαρώσι και φυσικά την τεχνητή ένταση στα ελληνοτουρκικά.
Σε όλα τα υπόλοιπα ανοιχτά μέτωπα οι τελευταίες πληροφορίες που φθάνουν στην Άγκυρα είναι αποκαρδιωτικές. Ο αριθμός των νεκρών από την πανδημία, αλλά και των νέων κρουσμάτων αυξάνεται καθημερινά. Ο Μητροπολιτικός Δήμος της Κωνσταντινούπολης διαψεύδει τους επίσημους αριθμούς της Άγκυρας για τον κορωνοϊό, ανακοινώνοντας ότι ενώ σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Τουρκίας οι καθημερινοί θάνατοι σε όλη την χώρα πλησιάζουν τους 300, οι νέοι τάφοι που ανοίγονται ημερησίως μόνο στην Πόλη είναι πάνω από 400. Την ίδια ώρα φυσικά, συνεχίζεται η μεγάλη οικονομική κρίση στην Τουρκία και στο εσωτερικό της κυβερνητικής συμμαχίας επικρατεί κλίμα ανησυχίας-προβληματισμού το οποίο εντάθηκε μετά την ξαφνική παραίτηση του γαμπρού του Ερντογάν από τα καθήκοντα του Υπουργού Οικονομικών.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η τουρκική κυβέρνηση αναμένει με αγωνία την επικείμενη αλλαγή σκυτάλης στην Ουάσιγκτον. Ο Τζο Μπάιντεν ο οποίος τη νύχτα του αποτυχημένου πραξικοπήματος στην Τουρκία υπηρετούσε τη θέση του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ επιστρέφει πλέον στον Λευκό Οίκο ως Πρόεδρος. Η μετωπική ρήξη της Άγκυρας με την προηγούμενη αμερικανική ηγεσία του Μπάρακ Χ. Ομπάμα την οποίας στέλεχος ήταν ο κ. Μπάιντεν, αλλά και οι υποψίες της για ξένο κυβερνητικό δάκτυλο στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 λίγο εντείνουν την ανησυχία της Τουρκίας για το μέλλον των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.
«Η εκλογή του Μπάιντεν χάλασε την διάθεση του Ερντογάν», σημειώνουν στην «Κ» σειρά τουρκικών πηγών που για ευνόητους λόγους δεν επιθυμούν να κατονομαστούν. Οι ίδιες πηγές προσθέτουν: «Όλο το προηγούμενο διάστημα, ο Ερντογάν παράκαμπτε τους παραδοσιακούς μηχανισμούς λήψης αποφάσεων στα αμερικανοτουρκικά και συνομιλούσε απευθείας με τον Ντόναλτ Τραμπ. Οι δυο Πρόεδροι κατάφεραν να βρουν λύσεις σε αρκετά ζητήματα παρά τα μεγάλα προβλήματα στις διμερείς σχέσεις. Σήμερα κανείς δεν γνωρίζει αν θα συμβεί το ίδιο και επί της προεδρίας Μπάιντεν. Εάν το State Department και το Πεντάγωνο επιστρέψουν στο προσκήνιο και ξεκινήσουν να αποφασίζουν εκ νέου για σειρά σημαντικών ζητημάτων, τότε το εγχείρημα του Ερντογάν στα αμερικανοτουρκικά θα είναι πολύ δύσκολο».
Οι πληροφορίες της «Κ» για το συγκεκριμένο ζήτημα προχωρούν ένα βήμα, εστιάζοντας στα βήματα-κινήσεις καλής θελήσεως, με άλλα λόγια τις νέες διπλωματικές μανούβρες της Άγκυρας, στον απόηχο της εκλογικής νίκης του Μπάιντεν. Λίγο μετά το ξεκαθάρισμα του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, η Τουρκία αναμετρήθηκε με την Ρωσία στην περιοχή του Καυκάσου και στην Ουκρανία. Στην περίπτωση της Ουκρανίας δε, η Άγκυρα ενδέχεται να προμηθεύσει το Κίεβο με στρατιωτικό εξοπλισμό (μη επανδρωμένα αεροσκάφη), τα οποία θα χρησιμοποιηθούν στο εξεγερμένο ανατολικό κομμάτι της χώρας. Την ίδια στιγμή, το γυαλί ράγισε και στις σχέσεις Τουρκίας-Ιράν μετά από την διπλωματική επίθεση που εξαπέλυσε ο ίδιος ο κ. Ερντογάν από το Μπακού κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας (επίμαχο ποίημα που διάβασε ο κ. Ερντογάν και το οποίο προκάλεσε αντιδράσεις στην Τεχεράνη). Παράλληλα, κυκλοφόρησαν πληροφορίες που θέλουν την Τουρκία να συζητά την εξομάλυνση των σχέσεων της με την Σαουδική Αραβία (παράλληλα με την συζήτηση της αποκατάστασης των σχέσεων του Κατάρ με τις χώρες του Αραβικού Κόλπου). Την ίδια στιγμή μια μικρή παράταση περίπου τριών μηνών δόθηκε στο θρίλερ των ευρωπαϊκών κυρώσεων για την Τουρκία (το Ορούτς Ρείς είχε προηγουμένως επιστρέψει σε τουρκικό λιμάνι).
Σύμφωνα με τους συνομιλητές μας σε διάφορες τουρκικές πόλεις, όλα τα προαναφερόμενα σχετίζονται με την αγωνία της Άγκυρας στο αρχικό στάδιο της έναρξης της θητείας του κ. Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο. Κατά την άποψή τους η Άγκυρα αναζητά μια «επανατοποθέτηση» στον διπλωματικό-γεωστρατηγικό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου στην μετά-κορωνοϊκή και μετατραμπική περίοδο. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι αυτή η αναζήτηση έρχεται σε μια στιγμή που στην Άγκυρα ξεκινά η συζήτηση για ενδεχόμενες πρόωρες εκλογές και ενώ είναι σε εξέλιξη η παρασκηνιακή σύγκρουση στελεχών της κυβερνητικής συμμαχίας για την τροπή των εξελίξεων στη νέα περίοδο. Με λίγα λόγια, τα τελευταία εικοσιτετράωρα του 2020 «στην Άγκυρα γίνεται ο κακός χαμός». Χαμός-σπασμωδικές κινήσεις σημειώνονται στην διπλωματία, αλλά και χαμός-αναζητήσεις παρατηρούνται στο εσωτερικό πολιτικό προσκήνιο πάντα υπό την σκιά της σχετικά μικρής, αλλά αξιοσημείωτης, συρρίκνωσης της εκλογικής βάσης της άρχουσας συντηρητικής εθνικιστικής συμμαχίας.
