ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Κυπριακό Handmaid’s Tale

Το «Handmaid’s Tale» είναι μια από τις πιο ωραίες δημιουργίες της σύγχρονης μικρής οθόνης που παρακολουθώ με μεγάλο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα της Καναδέζας Margaret Atwood, το οποίο έχει μεταφερθεί στην μικρή οθόνη και περιγράφει μια «διαφορετική Αμερική» όπου έχει επικρατήσει ένα δικτατορικό καθεστώς μιας φανατικής θρησκευτικής σέχτας. Το εν λόγω καθεστώς του Gilead έχει επωφεληθεί από την υπογεννητικότητα που μαστίζει την Αμερική λόγω των περιβαλλοντολογικών συνθηκών για να δημιουργήσει μια νέα κοινωνία στην οποία η γυναίκα μεταβάλλεται σε μια αναπαραγωγική μηχανή χωρίς κανένα δικαίωμα στην ζωή και το σώμα της. 

Το έργο έχει δυστοπικό χαρακτήρα και μας προϊδεάζει για το που θα μπορούσε να μας οδηγήσει η εθνικιστική ιδεολογία, ο θρησκευτικός φανατισμός και λαϊκιστική ρητορική του σήμερα. Το μήνυμα του είναι σχετικά απλό: Σε συνθήκες κρίσης, όταν ένα συνταγματικό φιλελεύθερο σύστημα και ειδικότερα οι υπερασπιστές των βασικών δημοκρατικών αρχών, του διαλόγου και των ανθρώπινων δικαιωμάτων δεν σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και δεν προβάλλουν αντίσταση τότε οι κοινωνίες οδηγούνται σε άκρως επικίνδυνα αχαρτογράφητα νερά. Το ίδιο ισχύει εν μέρει, από την σκοπιά της επιστήμης της ιστορίας και της πολιτικής και για τις εθνοτικές συγκρούσεις. Μια συνοπτική ματιά στα δραματικά γεγονότα του Δεκεμβρίου 1963 στην Κύπρο ή στην περίοδο 1991-1995 στη Γιουγκοσλαβία μας βοηθούν να κατανοήσουμε την σοβαρότητα της όλης κατάστασης.

Την προηγούμενη εβδομάδα παρακολούθησα το νέο επεισόδιο του «Handmaid’s Tale» σχεδόν ταυτόχρονα με την νέα Οδύσσεια που ξεκίνησαν οι δυο ηγέτες της Κύπρου. Ως γνωστόν, μετά την συνάντηση της 9ης Αυγούστου, για την Κύπρο ξεκινά μια νέα περίοδος με ενδιάμεσους σταθμούς μια τριμερή συνάντηση και ενδεχομένως δυο διασκέψεις και δυο πιθανά αποτελέσματα: Την λύση ή το τελικό διαζύγιο. Όπως στην περίπτωση των πρωταγωνιστών του «Handmaid’s Tale» έτσι και στην περίπτωση της Κύπρου συναντάμε μια ολόκληρη κοινωνία στο κατώφλι μια ιστορικής απόφασης: Είτε λύνουμε το Κυπριακό μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα με μια «αμοιβαία οδυνηρή λύση» και αντικριστές οπισθοχωρήσεις είτε οδηγούμαστε σε «αχαρτογράφητα νερά».

Δεν γνωρίζω το κατά πόσο η κυπριακή κοινή γνώμη έχει την επίγνωση της κρισιμότητας της συγκυρίας. Γνωρίζω ωστόσο ότι ορισμένοι εκπρόσωποι των Μεγάλων Δυνάμεων, με τους οποίους διατηρώ διάλογο στα πλαίσια των δημοσιογραφικών καθηκόντων, είναι προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα. Η λύση του Κυπριακού μέσα από αμοιβαίες οπισθοχωρήσεις και συμβιβαστικές λύσεις είναι το επιθυμητό σενάριο, κυρίως εξαιτίας των ενεργειακών και γεωστρατηγικών παραγόντων. Ωστόσο, εφικτό θεωρείται και το απαισιόδοξο σενάριο, δηλαδή η κυπριακή έκδοση του «Handmaid’s Tale».

«Δεν θέλω να καταλήξεις σε λανθασμένα συμπεράσματα με βάση όσα σου επισημαίνω. Στόχος μου δεν είναι ο εκφοβισμός μιας κοινωνίας. Ωστόσο, σε περίπτωση τελικού αδιεξόδου οι επιπτώσεις θα είναι μη προβλέψιμες και επικίνδυνες», σημειώνει μια δυτική πηγή. Η εν λόγω πηγή μας συνοψίζει σε γενικές γραμμές τα στάδια που δύναται να οδηγήσουν στο δικό μας «Handmaid’s Tale» ως εξής: «Μέχρι τα τέλη του Νοεμβρίου, οι δυο πλευρές δεν κατορθώνουν να ξεπεράσουν τις διαφορές τους. Η ε/κ πλευρά επιμένει στις θέσεις της για πολιτική ισότητα, για αέριο, για εγγυήσεις. Η Τουρκία πάει στην διάσκεψη για να ρίξει στο τραπέζι εναλλακτικές φόρμουλες και να αποφύγει την συζήτηση για την κατάργηση των εγγυήσεων.

Η Ελλάδα δεν πραγματοποιεί βήματα. Η Βρετανία βυθίζεται σε χάος εξαιτίας του Brexit, και ενδεχομένως ακολουθούν πρόωρες εκλογές. Έτσι το Κυπριακό δεν λύνεται. Ο ΟΗΕ καταλήγει σε τελικά συμπεράσματα, αναθεωρεί την κατάσταση του, στο τραπέζι των συνομιλιών και στο μέλλον της ειρηνευτικής δύναμης. Η Τουρκία ξεκινά ενέργειες στην ελληνική και κυπριακή ΑΟΖ, σε αδειοδοτημένα κυπριακά τεμάχια και πολύ ευαίσθητες για την Ελλάδα περιοχές. Το βόρειο τμήμα της Κύπρου αποχαιρετά μια πάντα την Ε.Ε. και εστιάζει στην εναλλακτική ατζέντα της Τουρκίας για μια σειρά ζητημάτων. Η Πράσινη Γραμμή της Κύπρου μετατρέπεται σε αληθινό σύνορο, το οποίο θα περιφρουρούν άρματα μάχης και στρατιώτες με βαρύ εξοπλισμό. Η διακίνηση του πληθυσμού, των εμπορευμάτων κ.ο.κ. γίνεται όλο και πιο δύσκολη».

Στην ερώτηση δε, «γιατί να μην μπορούμε να αποφύγουμε το προαναφερόμενο εφιαλτικό σενάριο με μια είδους παράταση, ένα εναλλακτικό σενάριο που θα στέκεται ανάμεσα στην λύση και στο τελικό αδιέξοδο;», η απάντηση της πηγής μας είναι, «Αν αναφέρεσαι σε μια μορφή ενδιάμεσης λύσης, αυτή θα μπορούσε να ήταν εφικτή υπό κάποιες προϋποθέσεις και μονάχα σε περίπτωση που θα το ζητήσουν και οι δυο πλευρές. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση το χρονόμετρο ξεκίνησε να τρέχει στις 9 Αυγούστου και την ίδια στιγμή έχουμε εξελίξεις στην περιοχή μας. Η Τουρκία έχει χάσει προ πολλού την προβλεψιμότητα της και πλέον δεν υπάρχουν ισχυροί παράγοντες που μπορούν να σταματήσουν ή να μηδενίσουν το χρονόμετρο. Ξεχάστε τον ΟΗΕ του 1964 και τις ΗΠΑ που εμπόδισαν τον πόλεμο των Ιμίων».

Εύχομαι το «Handmaid’s Tale» να παραμείνει στην ιστορία ως ένα θαυμάσιο λογοτεχνικό έργο. Επανενωμένη, δημοκρατική, συνταγματικά φιλελεύθερη, κοινωνικά δίκαιη και αποστρατικοποιημένη Κύπρος ας είναι το μυθιστόρημα που θα γραφεί κατά τους επόμενους μήνες σε αυτά τα εδάφη. Καλό Δεκαπενταύγουστο.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ