Δημοσιογράφοι, αναλυτές και επιστήμονες που αντιμετωπίζουν την σύγχρονη Τουρκία με «ανταγωνιστικά» ή ακόμη και «εχθρικά» αντανακλαστικά, συχνά βιάζονται για να καταλήξουν σε συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο και την θέση της γειτονικής χώρας σε σειρά διενέξεων που αφορούν την Ανατολική Μεσόγειο. Την τελευταία περίοδο, κάποιοι από αυτούς του αναλυτές τείνουν να χαρακτηρίσουν την Τουρκία ως μια χώρα που ετοιμάζεται να «αποχαιρετίσει» το δυτικό στρατόπεδο και να ενταχθεί στο πλευρό της υποτιθέμενης ενιαίας Ευρασίας.
Αναγνώσεις όπως τις προαναφερόμενες το τελευταίο διάστημα δεν βρίσκουν αντίτυπο μονάχα στις πρωτεύουσες της περιοχής μας. Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, στο Παρίσι, στο Λονδίνο και στην Ουάσιγκτον αυξάνεται ο αριθμός των αναλύσεων που προσεγγίζουν την νέα τουρκική πραγματικότητα μονοδιάστατα, χρησιμοποιώντας μονάχα δυο «χρώματα», το μαύρο και το άσπρο.
Οι τελευταίες εξελίξεις στην Λιβύη και κυρίως στο Ιντλίμπ της Συρίας, δείχνουν ότι τέτοιου είδους, μονοδιάστατες αναλύσεις φέρουν πολλά κενά και τείνουν να οδηγήσουν τον αναγνώστη σε πρόωρα και λανθασμένα αποτελέσματα. Για αυτόν τον λόγο, εδώ και χρόνια η συγκεκριμένη στήλη επιμένει για την σημασία της ορθής καταγραφής και ανάλυσης όλων των εξελίξεων της Ανατολικής Μεσογείου, σε όλα τα ξεχωριστά μέτωπα, μέσα από τον συσχετισμό των κομματιών του «μεγάλου puzzle».
Στο βορειοανατολικό κομμάτι της Συρίας, στο τελευταίο προπύργιο της αντιπολίτευσης, τις τελευταίες ώρες λαμβάνουν χώρα άκρως σημαντικές εξελίξεις. Αυτές οι εξελίξεις, πέρα από το γεγονός ότι έρχονται να δώσουν νέα κατεύθυνση στις εξελίξεις που αφορούν το τελευταίο στάδιο της εμφύλιας σύρραξης της Συρίας, ρίχνουν φως στις αναζητήσεις, και κυρίως παλινδρομήσεις της τουρκικής διπλωματίας στην ευρύτερη περιοχή.
Ως γνωστόν, στο αρχικό στάδιο του εμφυλίου της Συρίας, η Τουρκία διέκοψε την στενή συνεργασία της με την Δαμασκό, και βρέθηκε στο πλευρό της δυτικής συμμαχίας που στρεφόταν με εχθρικά αντανακλαστικά κατά της συριακής κυβέρνησης. Στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, όταν οι Κούρδοι ξεκίνησαν να σημειώνουν πρόοδο στο πολεμικό πεδίο της Συρίας, η Δύση να αναπτύσσει στενή συνεργασία με το αυτονομιστικό κίνημα και η Ρωσία να επεμβαίνει στον εμφύλιο για να γλυτώσει την Δαμασκό από σχεδόν δεδομένη κατάρρευση, η τουρκική διπλωματία άλλαξε γραμμή. Έτσι, λίγο πριν το αποτυχημένο πραξικόπημα, αλλά κυρίως την περίοδο που ακολούθησε την 15η Ιουλίου 2016, η Άγκυρα προσέγγισε την Ρωσία και το Ιράν και δημιούργησε μαζί με αυτές τις δυνάμεις ένα πλαίσιο συνεργασίας στο βόρειο κομμάτι της Συρίας.
Με βάση το νέο πλαίσιο συνεργασίας, το οποίο ορθώθηκε πάνω στις διαδικασίες Αστάνα και Σότσι, η Τουρκία πραγματοποίησε τρεις εισβολές στην Συρία και ανέλαβε καθήκοντα περιφρούρησης του πολιορκημένου από τις συριακές δυνάμεις, Ιντλίμπ. Εν τω μεταξύ, στα πεδία της άμυνας και της ενέργειας, η εξάρτηση της Τουρκίας από την Ρωσία εντατικοποιήθηκε και οι ΗΠΑ έφτασαν στο σημείο να προειδοποιούν την Άγκυρα με αυστηρές κυρώσεις σε περίπτωση που δεν ελεγχόταν άμεσα η στροφή της Τουρκίας προς το μέτωπο Ρωσίας-Ιράν-Κίνας.
Τα δεδομένα στην συνεργασία Τουρκίας με το προαναφερόμενο μέτωπο και στο πολεμικό πεδίο του Ιντλίμπ άρχισαν να αλλάζουν το Καλοκαίρι του 2018, όταν κορυφώθηκε η επίθεση της Δαμασκού κατά του Ιντλίμπ. Η όλη εξέλιξη έλαβε διαστάσεις τις πρώτες εβδομάδες του 2020, μετά την προώθηση των συριακών δυνάμεων στο εσωτερικό του Ιντλίμπ. Ακριβώς εκείνη την στιγμή, ο Πρόεδρος της Τουρκίας εμφανίστηκε ενώπιων του τηλεοπτικού φακού και ανακοίνωσε την κατάρρευση της διαδικασίας Σότσι-Αστάνα. Λίγο μετά από αυτό το ανακοινωθέν και τις νέες προειδοποιήσεις της Άγκυρας, ο τουρκικός στρατός δέχθηκε επίθεση στο κέντρο του Ιντλίμπ.
Όπως πληροφορούμαστε από καλά ενημερωμένες πηγές στην Άγκυρα, οι προαναφερόμενες εξελίξεις οδήγησαν την Τουρκία σε νέες αναζητήσεις στο πεδίο της διπλωματίας. Η Άγκυρα λοιπόν, στρέφει εκ νέου την προσοχή της στην Ουάσιγκτον και στο Βερολίνο με την ελπίδα ότι με την δυτική υποστήριξη, η τουρκική πλευρά θα είναι σε θέση να εξασφαλίσει δυο βασικούς στόχους: Την δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας στο Ιντλίμπ και την διατήρηση των δυο ζωνών κατοχών, τις οποίες προηγουμένως ήλεγχαν οι Κούρδοι.
Στις νέες διαπραγματεύσεις στον άξονα Άγκυρας-Βερολίνου-Ουάσιγκτον, η τουρκική πλευρά ρίχνει στο τραπέζι δυο δυνατά «χαρτιά»: Το προσφυγικό και την τρομοκρατία. Με λίγα λόγια, η Τουρκία ζητά υποστήριξη από δυνάμεις, με τις οποίες το προηγούμενο διάστημα ήρθε σε αντιπαράθεση σε διάφορα ζητήματα, με αντάλλαγμα το έλεγχο του νέου προσφυγικού κύματος και πιθανών τρομοκρατικών ενεργειών με έδρα το Ιντλίμπ, οι οποίες θα μπορούσαν να στραφούν κατά της Τουρκίας και της Δύσης.
Σε περίπτωση που τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες προχωρήσει η συνεργασία της Τουρκίας με την Δύση, καρποφορήσουν δηλαδή τα σχέδια της Άγκυρας, το σίγουρο είναι στο δυτικό στρατόπεδο και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου θα αναδυθούν νέα δεδομένα. Σε μια τέτοια περίπτωση, η νέα παλινδρόμηση της τουρκικής διπλωματίας και οι ελιγμοί της Δύσης δεν αποκλείεται να φέρουν αντιμέτωπη ολόκληρη την περιοχή με νέες εξελίξεις. Επισημαίνουμε ότι με τον όρο «νέες εξελίξεις» αναφερόμαστε κυρίως σε συμβιβαστικού τύπου λύσεις σε πολλά προβλήματα που έχουν αναδυθεί το τελευταίο διάστημα στον άξονα Τουρκίας-Δύσης (λ.χ. βλπ. Ενεργειακό πλαίσιο της Α. Μεσογείου, κρίση Λιβύης κ.ο.κ.)
