Από το μεσημέρι της Παρασκευής στα εγχώρια μέσα ενημέρωσης επικρατούν οι λέξεις «κατάρρευση», «αδιέξοδο» και «τέλος». Οι τέτοιου είδους ιδεολογικά φορτισμένες λέξεις μας βοηθούν να αντιληφθούμε το κλίμα που επικρατεί αυτή την στιγμή στο Κυπριακό.
Κατανοώντας ότι η επιβολή των θέσεων και επιλογών τους στην άλλη πλευρά της Πράσινης Γραμμής είναι ένα ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα και έχοντας απομακρυνθεί από γεφυρωτικές και συμβιβαστικές προτάσεις, οι δυο πλευρές επιχειρούν να επιρρίψουν ευθύνες στην «άλλη» πλευρά, κρούοντας την ίδια ώρα τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον του Κυπριακού και της ομοσπονδιακής λύσης. Στο σημείο που έχουν οδηγηθεί σήμερα οι εξελίξεις, θεωρώ αυτονόητη την ανάγκη να εστιάσουμε στις λέξεις που επιλέγονται για την περιγραφή της πορείας των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό.
Προσπαθώντας να μην εγκλωβιστώ στα πλοκάμια του μηδενισμού και χωρίς να ισοπεδώνω τις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν μέσα από τον διάλογο κατά τους προηγούμενους μήνες σε αυτό το σύντομο άρθρο γνώμης θέτω επί τάπητος δυο όρους που έχουν χρησιμοποιηθεί κατά κόρον το τελευταίο διάστημα, το περίφημο «μομέντουμ» στο Κυπριακό και την «κατάρρευση» των συνομιλιών.
Για μια ακόμη φορά θέτω το εξής σημαντικό ερώτημα: Ποιο μομέντουμ; Ο διάλογος των δυο ηγετών, οι ζιβανίες, οι κοινωνικού τύπου συναντήσεις, οι ευκαιριακές ατάκες, το κλίμα ευφορίας στην κοινωνία και στον εγχώριο τύπο είναι σημαντικά σημεία την σημασία των οποίων δεν πρόκειται να υποβαθμίσω.
Ωστόσο, παραμένει αναπάντητο ένα καίριο ερώτημα: Μόνο με ζιβανίες, με θεατρικές παραστάσεις και με άνευ περιεχομένου εκδηλώσεις λύνεται το Κυπριακό; Μπορούμε να επιλύσουμε με αυτό τον τρόπο ένα πρόβλημα, το οποίο αποτελεί κατάλοιπο του Ψυχρού Πολέμου και την «φυσική συνέχεια» της σύγκρουσης των βαλκανικού τύπου εθνικισμών; Ποιο μομέντουμ, όταν η μια πλευρά στοχεύει στην εφαρμογή του μοντέλου της Ανατολικής Γερμανίας στην Κύπρο, την σταδιακή ενσωμάτωση όλων των «δομών» μιας κοινότητας στο ενιαίο κυπριακό κράτος με βάση τον καταμερισμό εξουσιών ανάμεσα στην πλειοψηφία (ε/κ κοινότητα) και την μειοψηφία (τ/κ κοινότητα). Ποιο μομέντουμ, όταν η άλλη πλευρά της Πράσινης Γραμμής «απαντά» με το δικό της, ιδιαίτερο σχέδιο, την επίτευξη δηλαδή του στόχου της μετεξέλιξης της «ΤΔΒΚ» σε ιδρυτικό κράτος της νέας ομοσπονδίας.
Με άλλα λόγια, από την σκοπιά της τ/κ πλευράς, η δημιουργία του νέου κράτους θα στηριχθεί στην συνεργασία της ε/κ διοίκησης της Κύπρου με την «ΤΔΒΚ». Είναι δυνατόν να μιλάμε για ιστορικό μομέντουμ όταν αυτά τα δυο συγκρουόμενα σχέδια εξακολουθούν να συζητούνται από τις δυο πλευρές οι οποίες δεν παρουσιάζουν καμία ουσιαστική διάθεση να συζητήσουν τις οποιεσδήποτε συμβιβαστικές προτάσεις; Επίσης πως είναι δυνατόν να αναφερόμαστε σε ιστορικό μομέντουμ όταν καμία από τις δυο πλευρές κατά την διαδικασία της λύσης δεν αποδίδει την απαιτούμενη σημασία στην ίδια την κοινωνία η οποία θα είναι ο αποδέκτης της λύσης.
Αντιθέτως και οι δυο πλευρές επιλέγουν να προσεγγίζουν με ευκαιριακές και κερδοσκοπικές διαθέσεις τον διεθνή ιμπεριαλιστικό παράγοντα; Είναι δυνατόν εν έτη 2017 οι δυο πλευρές να μην είναι σε θέση να δώσουν ικανοποιητικές και πειστικές απαντήσεις στα πολλά αναπάντητα ερωτήματα που απασχολούν όλους τους μελλοντικούς πολίτες της ομοσπονδίας, είτε αυτοί δίνουν άνιση μάχη με την φτώχεια στα τ/κ γκέτο της «άλλης» Λευκωσίας, είτε όντας βυθισμένοι στην ανεργία, αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον στο εξωτερικό, στον εθνικισμό και στον ρατσισμό;
Είναι δυνατόν να μην μας προβληματίζει η εμπλοκή του διεθνή ιμπεριαλιστικού παράγοντα στην ΑΟΖ την στιγμή που οι κοινότητες του νησιού δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις βασικές ανάγκες και στις πραγματικότητες της κοινής, ομοσπονδιακής ζωής; Και τέλος, εφόσον στην πραγματικότητα δεν τίθεται ζήτημα ιστορικού μομέντουμ, καθώς αυτό αποτελεί ένα κατασκευασμένο επικοινωνιακό εργαλείο στα χέρια των ηγεσιών, του διεθνή παράγοντα και των μέσων ενημέρωσης, μπορούμε τότε να αναφερόμαστε σε «πραγματική» (όχι εικονική) κατάρρευση των συνομιλιών;
Αν αυτό που βιώνουμε από το μεσημέρι της Παρασκευής δεν είναι μια «μη» κατάρρευση του ανύπαρκτου μομέντουμ, τότε τι είναι; Μήπως τελικά δεν κατέρρευσαν οι συνομιλίες, αλλά η διαχείριση της διαπραγματευτικής διαδικασίας; Μήπως η εν λόγω διαδικασία δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια μεγάλη μπίζνα η οποία τροφοδοτεί τα εγχώρια δίκτυα εργατικής εκμετάλλευσης και διαπλοκής;
Μήπως αυτή η «μπίζνα» εισέρχεται σήμερα σε μια νέα φάση, γεμάτη με ανεβοκατεβάσματα, εικονικού τύπου κοκορομαχίες στα περίχωρα του νησιού, έντονο προεκλογικό αγώνα, αλλά και ηγέτες και κοινωνίες που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες ενός σύγχρονου, αναπτυσσόμενου κράτους;
