Του Πάμπου Παπαγεωργίου
Μου κάνει εντύπωση η ζημιά που προκαλούν οι πολιτικοί στη βρετανική κοινωνία και στην οικονομία. Η Βρετανία αντιμετωπίζει μια μακρά περίοδο αβεβαιότητας, ο κόσμος είναι συγχυσμένος και διασπασμένος και οι πολιτικοί αδυνατούν να συμφωνήσουν σε οτιδήποτε.
Στην πολιτική βεβαίως το κάθε κόμμα, η κάθε παράταξη έχει τη δική της ιδεολογία, τη δική της κοσμοαντίληψη και σε σημαντικό βαθμό μπορεί να ευνοούν διαφορετικές κοινωνικές κατηγορίες και ομάδες. Υπάρχουν, όμως, ζητήματα που αφορούν το σύνολο του πληθυσμού τόσο όσον αφορά τη γενική ευημερία, όσο επίσης και σε σχέση με τη γενική ζημιά που μπορεί να προκληθεί. Παράδειγμα γενικής ζημιάς είναι η κρίση γύρω από το Brexit. Δε νομίζω ότι υπάρχει μεγάλη ομάδα οικονομικών συμφερόντων που ευνοείται από αυτό που συμβαίνει. Ίσως κάποιοι να θεωρούν ότι τους συμφέρει η έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αβεβαιότητα όμως δεν συμφέρει κανένα. Βασικά ζημιώνει τους πάντες. Δεν το βλέπουν αυτό οι πολιτικοί, θα μπορούσε κάποιος να διερωτηθεί. Γιατί δεν βρίσκουν μια συμβιβαστική λύση; Πιθανότατα η απάντηση σε αυτήν την απορία να έχει να κάνει με τη συγκρουσιακή υπόσταση της βρετανικής πολιτικής. Αντιθέτως, στην Ευρώπη παραδοσιακά οι πολιτικοί επιδιώκουν συμβιβασμούς και συμφωνίες.
Στην Κύπρο, η πολιτική ζωή έχει περισσότερο τα χαρακτηριστικά της βρετανικής πόλωσης αντί του ευρωπαϊκού μοντέλου συνεχών συμβιβασμών. Αυτό από μόνο του δεν είναι κακό. Δίδει τη δυνατότητα διατύπωσης διαφορετικών αντιλήψεων σε πάρα πολλά κοινωνικά και οικονομικά θέματα. Γίνεται όμως αντιπαραγωγικό όταν θα πρέπει να γίνουν πράγματα που ευνοούν το γενικό καλό και η πολιτική αντιπαράθεση μπορεί να τα εμποδίσει. Μπορούμε βεβαίως να θεωρήσουμε ότι για στρατηγικά ζητήματα η κάθε παράταξη θα επιδιώκει να βάλει τη δική της σφραγίδα στη δημόσια ζωή. Για μικρότερα όμως ζητήματα, όταν η αντιπαράθεση γίνεται από συνήθεια το αποτέλεσμα είναι πρακτικά ζημιογόνο.
Είχα μια τέτοια εμπειρία πριν από δέκα χρόνια ως μέλος μιας τριμελούς επιτροπής προσπαθούσαμε να συμφωνήσουμε σε μια κοινοπραξία με το Κατάρ. Εμείς θα βάζαμε τη γη απέναντι από το Χίλτον και εκείνοι το αντίστοιχο κεφάλαιο. Ξαφνικά διέρρευσε μια εκτίμηση κρατικών λειτουργών ότι αυτή η έκταση τριάντα περίπου οικοπέδων άξιζε 140 εκατομμύρια. Η αντιπολίτευση φώναζε ότι επιχειρείται ξεπούλημα του εθνικού πλούτου, τα ίδια έγραφαν και διάφοροι σχολιαστές και το αποτέλεσμα ήταν ότι οι Καταριανοί άλλαξαν γνώμη και πήγαν να επενδύσουν αλλού. Σήμερα αυτή η έκταση μένει αναξιοποίητη, ενώ η τελική πρόθεση ήταν να δημιουργηθεί εκεί ένα μικρό ξενοδοχείο πολυτελείας μαζί με διαμερίσματα που θα εξυπηρετούνταν από το ξενοδοχείο.
Είμαι σίγουρος ότι ιστορικά στην Κύπρο και στο εξωτερικό υπάρχουν και οι ακριβώς αντίθετες περιπτώσεις. Δηλαδή πολιτικοί με πρωτοβουλίες που ωφέλησαν το γενικό συμφέρον συχνά κινούμενοι ενάντια σε ειδικά συμφέροντα. Το πρόβλημα όμως παρουσιάζεται κάποτε δραματικά, όπως στην περίπτωση του Brexit και πιο συχνά σε μεμονωμένα συμβάντα, εκεί που η πολιτικοί συντείνουν στο να ζημιώνεται το γενικό καλό.
