Του Πάμπου Παπαγεωργίου
Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει κατά καιρούς διάφορα μέτρα που αποβλέπουν στη σταδιακή ενοποίηση των φορολογικών δεδομένων στα κράτη μέλη. Με αφορμή των γεγονός ότι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες καταφέρνουν να πληρώνουν χαμηλούς ή μηδενικούς φόρους, η Επιτροπή έχει προτείνει οι μεγάλες εταιρείες να φορολογούνται με κοινό πανευρωπαϊκό σύστημα.
Η Επιτροπή αποβλέπει στην επιβολή κοινής φορολογικής βάσης σε όλα τα κράτη. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει μεταξύ άλλων σε κοινό εταιρικό συντελεστή. Όμως, επειδή αυτά τα θέματα ανήκουν ακόμα στη δικαιοδοσία των εθνικών αρχών, πριν από δύο μήνες περίπου έγινε προσπάθεια να δεχθούν τα κράτη μέλη οι αποφάσεις να λαμβάνονται κατά πλειοψηφία στο Συμβούλιο Αρχηγών και να μην απαιτείται πια ομοφωνία. Η προσπάθεια αυτή απέτυχε όταν διαφώνησε ομάδα χωρών ανάμεσα στις οποίες είναι πιο έντονη η παρουσία των μικρών χωρών όπως το Λουξεμβούργο, η Μάλτα και η Λιθουανία.
Παραδόξως οι σχετικές ειδήσεις δεν περιλαμβάνουν την Κύπρο μέσα στην ομάδα χωρών που αντιστέκονται στην κατάργηση της ομοφωνίας σε φορολογικά θέματα. Λέω «παραδόξως» διότι η Κύπρος έχει να χάσει από ένα τέτοιο μέτρο που προωθούν εδώ και χρόνια η Γερμανία και η Γαλλία. Εκ πρώτης όψεως, οι προσπάθειες των μεγάλων χωρών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φαίνονται δικαιολογημένες. Θεωρητικά αποβλέπουν στο να μην μπορούν οι μεγάλες εταιρείες να κάνουν φορολογικούς σχεδιασμούς που να εκμεταλλεύονται την πολυμορφία των εθνικών συστημάτων. Επίσης, αφήνεται να νοηθεί ότι στην Ένωση υπάρχουν χώρες με χαρακτηριστικά «φορολογικών παραδείσων» και αυτό για να αναληφθεί απαιτείται κοινή φορολογική πολιτική.
Στην πράξη όμως η κοινή φορολογική πολιτική θα ευνοήσει τη Γερμανία, αλλά και τη Γαλλία, χώρες που έχουν σήμερα υψηλούς φορολογικούς συντελεστές. Οι χώρες αυτές έχουν πιο ψηλή παραγωγικότητα από ό,τι οι χώρες που χρησιμοποιούν χαμηλότερους συντελεστές. Ίσως οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές να είναι ένα μέτρο αντιρρόπησης από χώρες με μικρές αγορές και πιο χαμηλή παραγωγικότητα. Αν υπάρξει εναρμόνιση, τα αποτελέσματα για χώρες όπως η Κύπρος θα είναι αρνητικά. Επιπλέον, οι μικρές χώρες, όπως η Κύπρος έχουν ανάγκη τη φορολογική ευελιξία για να μπορούν να παρέχουν κίνητρα σε ντόπιες και ξένες επενδύσεις. Αυτό είναι κάτι που η Κύπρος χρειάζεται επιτακτικά ώστε να εξασφαλίσει καλές θέσεις εργασίας σε νέους κυρίως πολίτες με ψηλά ακαδημαϊκά προσόντα.
Πιθανόν να αντιτείνει κάποιος ότι η Κύπρος, το Λουξεμβούργο και η Μάλτα έχουν χαρακτηριστικά φορολογικών παραδείσων και χρησιμοποιούνται για σκοπούς φοροαποφυγής από ξένες εταιρείες και ιδιώτες. Η απάντηση στη γενική αυτή κατηγορία είναι ότι τέτοια φαινόμενα μπορούν να διορθώνονται κατά τρόπο συγκεκριμένο. Δηλαδή, συγκεκριμένα παραθυράκια φοροαποφυγής στα συστήματα αυτών των χωρών να εντοπίζονται και να διορθώνονται. Εκείνο που πρέπει να αντιληφθούμε, πέρα από τις όποιες ενοχές για πρακτικές του παρελθόντος, είναι ότι τυχόν φορολογική ενοποίηση θα βλάψει τη χώρα μας και άλλα μικρά ευρωπαϊκά κράτη, επιβραδύνοντας την οικονομία και μεταφέροντας φορολογικά έσοδα στις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες.
