Δημήτρης Ρηγόπουλος
Προχωρημένες σκέψεις για µεταφορά του πρωθυπουργικού γραφείου και του υποστηρικτικού του µηχανισµού από το Μέγαρο Μαξίµου στα ψηλά διαµερίσµατα του επιβλητικού Μεγάρου Μποδοσάκη, που εκμισθώθηκε πρόσφατα από τη Βουλή των Ελλήνων για 12 χρόνια, απασχολούν τα ανώτερα κυβερνητικά κλιμάκια.
Η ιδέα για ένα είδος χωροταξικής αυτονόμησης του πρωθυπουργικού επιτελείου που ακόμα και σήμερα είναι διασκορπισμένο πέρα από το Μέγαρο Μαξίμου, σε διάφορα μισθωμένα γραφεία πέριξ της Βασιλίσσης Σοφίας, δεν αφήνει καθόλου αδιάφορο τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Για να είμαστε ακριβείς δεν πρέπει να υπήρξε προκάτοχός του στο πρόσφατο παρελθόν που να μη σκέφτηκε ότι το Μέγαρο Μαξίμου, παρά την αίγλη, το αρχιτεκτονικό του κάλλος και τον υψηλό συμβολισμό που του αποδίδουμε οι περισσότεροι, είναι ένα μάλλον «άβολο» και «άκαμπτο» κτίριο που δύσκολα προσαρμόζεται στις σύνθετες ανάγκες μιας αρκετά, πια, μεγάλης επιτελικής ομάδας συνεργατών του προέδρου της κυβέρνησης.
Το Μέγαρο Μαξίμου, πολύ πριν καταστεί κυβερνητικό κτίριο και χριστεί επίσημη πρωθυπουργική κατοικία (απόφαση του Ανδρέα Παπανδρέου το 1982), ήταν μια αστική έπαυλη με μεγάλα σαλόνια και εντυπωσιακούς χώρους υποδοχής που δύσκολα μπορεί να «σπάσει» σε επιμέρους γραφεία. Η σύγκριση, δε, με το πλήρως ανακαινισμένο από το 2007 Μέγαρο Μποδοσάκη (με αφορμή, τότε, τη μεταφορά της έδρας της Eurobank), απλά συντριπτική. Οποιος είχε περιηγηθεί έστω και μία φορά στα γραφεία των ανώτερων στελεχών της τράπεζας δεν έμενε εντυπωσιασμένος μόνο από την ποιότητα της αναμόρφωσης του ιστορικού κτιρίου και την πρωτοφανή για την εποχή τεχνολογική του επάρκεια αλλά του ήταν αδύνατον να ξεχάσει την απαράμιλλη θέα με «πιάτο» το πράσινο «χαλί» του Εθνικού Κήπου και του Ζαππείου.
Τα «ατού» του κτιρίου
Σήμερα υπάρχουν τρία αποφασιστικά δεδομένα, στα οποία στηριζόταν η μετακόμιση του πρωθυπουργικού επιτελείου σε νέο κτίριο: πρώτον, το Μέγαρο Μποδοσάκη εκμισθώθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων και η έδρα του πρωθυπουργικού γραφείου ήταν πάντα η Βουλή. Δεύτερον, δεν μπορεί να λειτουργεί το ανώτερο κυβερνητικό επιτελείο σε ένα μάλλον ακατάλληλο (από άποψη υποδομών) κτίριο με πολλά μέλη του να εργάζονται σε άλλα, διαφορετικά κτίρια· το γραφείο του υπουργού Επικρατείας Μάκη Βορίδη, για παράδειγμα, στεγάζεται σε κτίριο επί της οδού Ζαλοκώστα. Ελάχιστοι Αθηναίοι γνωρίζουν, επίσης, ότι ένα μέρος του Μεγάρου Σταθάτου που ως γνωστόν φιλοξενεί εκθέσεις του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης στεγάζει και μέλη της Γενικής Γραμματείας του Πρωθυπουργού. Τρίτον, προγραμματίζεται ανακαίνιση του Μεγάρου Μαξίμου, γεγονός που από μόνο του δημιουργεί την ανάγκη προσωρινής μεταφοράς του Γραφείου του Πρωθυπουργού σε διαφορετικό χώρο. Και το Μέγαρο Μποδοσάκη, ύστερα από τρεις μήνες εργασιών, δηλαδή πριν από το Πάσχα, θα είναι πανέτοιμο να υποδεχθεί τους πρώτους του νέους «ενοίκους». Δεν αποκλείεται, εν τω μεταξύ, να επικρατήσουν διαφορετικές σκέψεις για το μέλλον του ίδιου του Μεγάρου Μαξίμου που θα άρουν την παράμετρο της προσωρινότητας της μετακόμισης στη λεωφόρο Αμαλίας.
Το «θρίλερ»
Εχει μεγάλο ενδιαφέρον να ανατρέξει κανείς στο χρονικό της νέας εποχής του Μεγάρου Μποδοσάκη. Ηταν, χωρίς αμφιβολία, το μεγαλύτερο κτηματομεσιτικό θρίλερ που παίχθηκε στο κέντρο της Αθήνας μέσα στο 2023. Η τύχη του επιβλητικού κτιρίου επί της λεωφόρου Αμαλίας, μετά την απόφαση της Eurobank να μετακομίσει την έδρα της σε νέο ιδιόκτητο κτίριο στη συμβολή των οδών Σταδίου και Ομήρου, έβαλε φωτιά στον μικρόκοσμο του εγχώριου real estate, φούντωσε σενάρια και οδήγησε στο τέλος σε μία από τις πιο εντυπωσιακές ανατροπές των τελευταίων ετών.
Το κτίριο-φιλέτο με τη μοναδική θέα, έργο του αρχιτέκτονα Ανδρέα Πλουμιστού (1897-1962), από τα ευτυχέστερα δείγματα ενός κλασικότροπου μοντερνισμού και σημείο αναφοράς της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης της Αθήνας (άρχισε να χτίζεται το 1949 και λειτούργησε ως στρατηγείο των επιχειρήσεων Μποδοσάκη το 1958) βγήκε στην αγορά στις αρχές του καλοκαιριού από το ομώνυμο κοινωφελές ίδρυμα προκειμένου να αναζητηθεί ο νέος μισθωτής.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», κατά την πρώτη φάση εκδηλώθηκε σημαντικό ενδιαφέρον προσφορών, κοντά στις 15 τον αριθμό. Αντίστοιχα, στη βραχεία λίστα βρέθηκε το ένα τρίτο των αρχικών προσφορών, δηλαδή πέντε. Το επόμενο βήμα ήταν οι επιλαχόντες να καταθέσουν δεσμευτικές οικονομικές προσφορές. Κάπου εδώ η φημολογία πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Αουτσάιντερ
Οταν έγινε γνωστό ότι η Eurobank αποχωρεί από το Μέγαρο Μποδοσάκη πολλοί έσπευσαν να προεξοφλήσουν ότι το κτίριο θα γίνει το «μήλον της Εριδος» μεγάλων ξενοδοχειακών ομίλων. Το δικαιολογούσε η θέση του, το μέγεθός του (6 όροφοι, 2 υπόγεια, συνολική επιφάνεια: 13.460 τ.μ.) και ο δυναμισμός του αθηναϊκού τουρισμού. Τουριστικοί όμιλοι εμφανίστηκαν στον διαγωνισμό αλλά ο τελικός νικητής της διαδικασίας που έτρεξε η διεθνούς κύρους κτηματομεσιτική εταιρεία Savills ήταν ένας αουτσάιντερ που δεν υπολόγιζε κανείς: η Βουλή των Ελλήνων. Και, μάλιστα, με τίμημα σημαντικά μικρότερο σε σχέση με εκείνο που κατέβαλε μέχρι τον Δεκέμβριο η Eurobank (100.000 ευρώ λιγότερα μηνιαίως για τα επόμενα 12 χρόνια).
Απαντες βάλθηκαν να λύσουν τον γρίφο: πώς ένας διαγωνισμός που προσείλκυσε μεγάλα ονόματα της αγοράς ανέδειξε νικητή που προσέφερε σημαντικά μικρότερο τίμημα;
Η λύση του γρίφου έγκειται σε τρία σημεία: Πρώτον, κανένας ξενοδοχειακός όμιλος δεν μπορούσε να πλησιάσει το τίμημα που έδινε η Eurobank. Δεύτερον, η αποχώρηση ενός μεγάλου τραπεζικού ομίλου θορύβησε το Ιδρυμα Μποδοσάκη με αποτέλεσμα να αλλάξουν οι προτεραιότητές του: δεν το ενδιέφερε τόσο το οικονομικό αντάλλαγμα που θα πετύχαινε όσο η φερεγγυότητα και η σταθερότητα του νέου ενοικιαστή. Εδώ αξίζει να ανοίξουμε μια σύντομη παρένθεση: το Μέγαρο Μποδοσάκη είναι το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο του ιδρύματος και από την αξιοποίησή του καλύπτεται περισσότερο από το 60% της κοινωνικής του προσφοράς (υποτροφίες, δωρεές, κ.λπ.). Ετσι, ο πρόεδρος της Βουλής Κώστας Τασούλας που χειρίστηκε προσωπικά, σε μεγάλο βαθμό, το θέμα, και σε συνθήκες άκρας μυστικότητας, έπαιξε έντονα το χαρτί της μηδενικής επιχειρηματικής διακινδύνευσης που εκπροσωπούσε σε σχέση με τους άλλους διεκδικητές που μπορεί να έδιναν «κάτι παραπάνω» σε σχέση με τη Βουλή. Τρίτον, οι προφορές των ξενοδοχειακών ομίλων προέβλεπαν μακρύ χρόνο εργασιών και μετατροπής του κτιρίου σε ξενοδοχείο πέντε αστέρων με ορίζοντα τουλάχιστον τριών ή και τεσσάρων ετών. Αντίθετα, στην περίπτωση της Βουλής, θα υπάρξει ένα μικρό διάστημα εργασιών και πλήθος υπηρεσιών που στεγάζονται σήμερα σε ενοικιαζόμενα κτίρια θα μπορούν να μετακομίσουν στο νέο τους σπίτι, στη συμβολή Αμαλίας και Σουρή 5, πριν από το Πάσχα.
