Σταύρος Ιωαννίδης
Σημαντικές λεπτομέρειες για τον τρόπο δράσης και τους ρόλους που ανέλαβαν τα αμερικανικά F-35 στην επιχείρηση «Midnight Hammer», κατά την οποία επλήγησαν οι εγκαταστάσεις του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, έδωσε στη δημοσιότητα η πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ.
Τις πληροφορίες αυτές ακούει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και το ελληνικό Επιτελείο που προετοιμάζεται να εντάξει το μαχητικό 5ης γενιάς στο οπλοστάσιο της Πολεμικής Αεροπορίας πριν από τα τέλη της δεκαετίας. Ο ρόλος, μάλιστα, που ανέλαβαν τα αμερικανικά F-35 περιλαμβάνεται και στα επιχειρησιακά σχέδια της Αθήνας. Πρόκειται για τις λεγόμενες αποστολές SEAD (Suppression of enemy air defenses), δηλαδή αποστολές καταστολής της εχθρικής αεράμυνας.
Πρώτοι μέσα, τελευταίοι έξω
Σύμφωνα με τον αντισμήναρχο Aαρον Oσμπορν, διοικητή της 34ης Μοίρας Μαχητικών της αμερικανικής αεροπορίας, κατά την επιχείρηση «Midnight Hammer», που έλαβε χώρα τα ξημερώματα της 22ας Ιουνίου, τα F-35 που συνόδευαν τα βομβαρδιστικά Β-2 ήταν τα πρώτα αμερικανικά αεροσκάφη που μπήκαν στον εναέριο χώρο του Ιράν και τα τελευταία που βγήκαν, αφού πρώτα οι υπόλοιπες δυνάμεις αποχώρησαν με ασφάλεια.
Ο ρόλος τους ήταν να «ανοίξουν δρόμο» για τα βομβαρδιστικά καταστρέφοντας τα ραντάρ και τους εκτοξευτές των ιρανικών πυροβολαρχιών αεράμυνας. Στερώντας, ουσιαστικά, στην Τεχεράνη τη δυνατότητα να αντιδράσει απέναντι στην αμερικανική επιδρομή.
Αξιοποιώντας τα χαρακτηριστικά «στελθ» που διαθέτουν, τους ισχυρούς αισθητήρες και τα σύγχρονα συστήματα στοχοποίησης, τα F-35 κατάφεραν να θέσουν εκτός μάχης το σύνολο των ιρανικών αντιαεροπορικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των ρωσικής προέλευσης S-300 και S-400, γύρω από τις εγκαταστάσεις του Φορντό, του Νατάνζ και του Ισφαχάν. Αφού εξουδετέρωσαν τις πιθανές απειλές, τα Β-2 έριξαν 14 διατρητικές βόμβες GBU-57, προξενώντας σημαντικές ζημιές στα υπόγεια εργαστήρια.
«Το αεροσκάφος έκανε ακριβώς αυτό για το οποίο σχεδιάστηκε», αναφέρει ο Οσμπορν στην έκθεσή του, συμπληρώνοντας ότι οι Ιρανοί «προσπαθούσαν να μας στοχεύσουν με πολύ πολύ εξελιγμένα συστήματα, αλλά δεν μπορούσαν να το κατορθώσουν».
Ελληνικό ενδιαφέρον
Η Πολεμική Αεροπορία πρόκειται να αποκτήσει 20 F-35 τα οποία θα επιχειρούν από την αεροπορική βάση της Ανδραβίδας. Τα αεροσκάφη θα ανήκουν στην παρτίδα 20 (LOT 20) και η κατασκευή τους αναμένεται να ξεκινήσει εντός του 2027. Το πρώτο F-35 θα παραδοθεί στην Πολεμική Αεροπορία το 2028 και θα παραμείνει στις ΗΠΑ μέχρι το 2030 για την εκπαίδευση των Ελλήνων πιλότων.
Ως μαχητικά 5ης γενιάς πολλαπλών ρόλων, τα F-35 θα μπορούν να αναλάβουν ποικίλες αποστολές, μεταξύ αυτών και SEAD/DEAD. Προς το παρόν, επιφορτισμένα με το καθήκον της καταστολής εχθρικής αεράμυνας είναι τα F-16 Block 50 της 341 Μοίρας «Βέλος», που επιχειρεί από την 111 Πτέρυγα Μάχης της Νέας Αγχιάλου.
Με την ένταξη των F-35, το αεροπορικό Επιτελείο θα έχει περισσότερους «άσους» στο μανίκι του για αποστολές καταστολής αεράμυνας, ειδικά απέναντι σε σύγχρονα αντιαεροπορικά συστήματα όπως οι ρωσικοί S-400 που διαθέτει η Τουρκία. «Ενα αόρατο στα εχθρικά ραντάρ αεροσκάφος θα μπορεί ευκολότερα να αντιμετωπίσει την αεράμυνα, ανοίγοντας δίοδο σε μαχητικά που διαθέτουν στρατηγικά όπλα, όπως τα Rafale και τα Mirage 2000-5, να επιχειρήσουν σε μεγάλο βάθος και να πλήξουν κρίσιμες υποδομές», αναφέρει αρμόδια στρατιωτική πηγή στην «Κ».
Επιπλέον, ο σχεδιασμός της Πολεμικής Αεροπορίας περιλαμβάνει την προμήθεια των εξελιγμένων αντι-ραντάρ βλημάτων AARGM, με την αμερικανική κυβέρνηση να εξετάζει θετικά την αποδέσμευσή τους στην Ελλάδα. Ο συνδυασμός F-35 και F-16 οπλισμένων με βλήματα αντι-ραντάρ και Rampage, τα οποία θα συνοδεύονται από Rafale με Meteor, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ακόμη και τα πιο εξελιγμένα αντιαεροπορικά συστήματα, αναφέρει η ίδια πηγή.
