Σταύρος Ιωαννίδης
Η Ελλάδα θα καταθέσει, εν τέλει, πρόταση για ένταξη στον ευρωπαϊκό κανονισμό SAFE, διεκδικώντας δάνεια ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Παρά τις αρχικώς αντικρουόμενες απόψεις αναφορικά με την αναγκαιότητα ένταξης στον μηχανισμό SAFE, φαίνεται πως η Αθήνα είναι έτοιμη να υποβάλει πρόταση για συγκεκριμένο εξοπλιστικό πρόγραμμα ή συνδυασμό μικρότερων προγραμμάτων, καθώς το υπουργείο Οικονομικών εξασφάλισε τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο.
«Στο επιπλέον δημοσιονομικό περιθώριο, θα φέρουμε εμπροσθοβαρώς οπλικά συστήματα τα οποία είναι ήδη στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό (ΜΠΑΕ) και θα ζητήσουμε συμμετοχή και άλλων ευρωπαϊκών χωρών», ανέφερε ο Νίκος Δένδιας στη Βουλή, απαντώντας στις επικρίσεις της αντιπολίτευσης και συγκεκριμένα στον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρη Μάντζο, ο οποίος κατηγόρησε την κυβέρνηση για διγλωσσία.
Τι ζητάει η Ελλάδα;
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αθήνα πρόκειται να προτεραιοποιήσει εξοπλιστικά προγράμματα, τα οποία περιλαμβάνονται μεν στον ΜΠΑΕ, ωστόσο, αφενός λόγω του υψηλού κόστους και αφετέρου εξαιτίας της ανάγκης ολοκλήρωσης άλλων που καλύπτουν τρέχουσες και ανελαστικές επιχειρησιακές ανάγκες, σχεδίαζε να υλοποιήσει μετά το 2030.
Πηγές με γνώση των διαδικασιών αναφέρουν στην «Κ» ότι τις τελευταίες ημέρες επικρατεί «πυρετός» αναφορικά με την επιλογή του προγράμματος που θα ενταχθεί στον κανονισμό SAFE, με τον σχεδιασμό να αλλάζει από μέρα σε μέρα. Ωστόσο, τα προγράμματα που ικανοποιούν τις αυστηρές προϋποθέσεις που θέτει η Ε.Ε. είναι συγκεκριμένα. Σε αυτά περιλαμβάνεται η απόκτηση αντιαεροπορικών, αλλά και συστημάτων του πυραυλικού πυροβολικού που θα ενταχθούν στην «Ασπίδα του Αχιλλέα» για την ενίσχυση της ελληνικής αεράμυνας. Εξάλλου και ο πρωθυπουργός στην ανάρτησή του αναφέρεται στην ανάγκη ανάπτυξης μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αντιπυραυλικής ασπίδας, ενώ είναι δεδομένο πως στη διαδικασία αυτή θα έχουν αυξημένη συμμετοχή και εταιρείες της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.
Δύο προγράμματα
Ως προς τα αντιαεροπορικά, είναι γνωστό πως η Αθήνα κινείται για την απόκτηση του ισραηλινού συστήματος μέσης εμβέλειας BARAK MX, το οποίο ενέταξε πρόσφατα και η Κύπρος. Πρόκειται για ένα σύστημα που αναπτύσσει η IAI (Israel Aerospace Industries) και σχεδιάζεται να αποτελεί τον κορμό της ελληνικής πολυστρωματικής αεράμυνας. Με εμβέλειες που ποικίλλουν από τα 35 έως τα 150 χιλιόμετρα, ανάλογα με τον τύπο του βλήματος, το BARAK MX αποτελεί μια αξιόπιστη και οικονομική λύση για την αεράμυνα, ως αντικαταστάτης των S-300. Αν και η κατασκευάστρια εταιρεία είναι ισραηλινή, η IAI εξαγόρασε το 2023 την Intracom Defense (IDE) με την οποία συνεργάζεται στην ανάπτυξη αμυντικών εξοπλισμών και υποσυστημάτων, μεταξύ των οποίων το υβριδικό σύστημα ενέργειας και ελέγχου κλίματος για το αντιαεροπορικό BARAK MX.
Το δεύτερο σύστημα που πληροί τις προϋποθέσεις για ένταξη στο SAFE είναι το PULS. Πρόκειται για τους ισραηλινής προέλευσης πολλαπλούς εκτοξευτές για την ενίσχυση του ελληνικού πυραυλικού πυροβολικού. Μετά την εισήγηση του ΓΕΣ και τη σχετική έγκριση της πολιτικής ηγεσίας, η Αθήνα προετοιμάζεται για την απόκτηση έως 36 συστημάτων PULS, έναντι 690 εκατ. ευρώ. Η αγορά θα περιλαμβάνει πλήρη φόρτο με πυρομαχικά διαφόρων τύπων, συμπεριλαμβανομένου του πυραύλου Predator Hawk με ονομαστική εμβέλεια 300 χιλιομέτρων, ο οποίος μπορεί να πλήξει στόχους σε μεγάλο βάθος εντός εχθρικού εδάφους και μάλιστα με εντυπωσιακή ακρίβεια. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ισραηλινοί έχουν συμφωνήσει στην παροχή βιομηχανικού έργου στο ελληνικό αμυντικό οικοσύστημα, ικανοποιώντας το ποσοστό 25% που θέτει η Αθήνα, ενώ η κατασκευάστρια ELBIT διαθέτει τη θυγατρική Euro-Puls στη Γερμανία, μέσω της οποίας το πρόγραμμα μπορεί να ενταχθεί στον ευρωπαϊκό μηχανισμό.
Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν έχει διευκρινιστεί αν η Αθήνα θα επιχειρήσει να εντάξει και τα δύο προγράμματα ή μέρος αυτών στο SAFE. Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως η δημιουργία μιας ολιστικής λύσης για την ευρωπαϊκή αεράμυνα, στο πρότυπο του ισραηλινού Iron Dome, αποτελεί πάγια θέση της ελληνικής πλευράς, η οποία έχει εκφραστεί σε ανώτατο επίπεδο στα ευρωπαϊκά φόρα.
