ΚΥΠΕ
Την απάλειψη από τη Συμφωνία Αποχώρησης του αμφιλεγόμενου ‘backstop’, της ασφαλιστικής δικλείδας για την αποφυγή συνόρων στην Ιρλανδία που προέβλεπε παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην τελωνειακή ένωση, ζητά με την επίσημη πρόταση για το Brexit που κατέθεσε το απόγευμα της Τετάρτης στις Βρυξέλλες η βρετανική κυβέρνηση.
Σε συνοδευτική επιστολή προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον χαρακτηρίζει το backstop ως «γέφυρα προς το πουθενά», τονίζοντας ότι «πρέπει να βρεθεί ένας νέος δρόμος προς τα εμπρός».
Ο κ. Τζόνσον αναγνωρίζει στην επιστολή ότι απομένει «πολύ λίγος χρόνος» έως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 17ης Οκτωβρίου, αλλά σημειώνει ότι προηγούμενοι ηγέτες έχουν αντιμετωπίσει «δυσκολότερα προβλήματα».
Η αντιπρόταση του κ. Τζόνσον βασίζεται σε πέντε στοιχεία, με πρώτο την «ύψιστη προτεραιότητα» σεβασμού της ειρηνευτικής συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής.
Τα υπόλοιπα στοιχεία της πρότασης επιβεβαιώνουν εν πολλοίς το ρεπορτάζ της Daily Telegraph, καθώς περιγράφουν ένα ειδικό καθεστώς για τη Βόρεια Ιρλανδία.
Η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον προτείνει τη συνέχιση υπαγωγής της Βόρειας Ιρλανδίας στους κανόνες της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς τόσο για αγροτικά όσο και για βιομηχανικά προϊόντα, κάτι που δημιουργεί κανονιστικά σύνορα, δηλαδή ελέγχους προέλευσης, ποιότητας κτλ, μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και του υπόλοιπου Ηνωμένου Βασιλείου.
Αυτή η ενιαία ιρλανδική αγορά για τα προϊόντα θα πρέπει να έχει την πρότερη έγκριση της τοπικής κυβέρνησης και εθνοσυνέλευσης της Βόρειας Ιρλανδίας, αρχικά κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου που λήγει στο τέλος του 2020 και στη συνέχεια κάθε τέσσερα χρόνια. «Είναι θεμελιώδες για τη δημοκρατία», σχολιάζει στην επιστολή του ο κ. Τζόνσον.
Η εναλλακτική επιλογή για την κυβέρνηση της Β. Ιρλανδίας θα είναι η προσχώρηση της περιοχής στο νέο κανονιστικό πλαίσιο που θα έχει θεσπίσει το Ηνωμένο Βασίλειο και το οποίο θα διαφοροποιείται από τους κανόνες της ενιαίας αγοράς.
Την ίδια ώρα, αντιθέτως, προτείνεται η έξοδος ολόκληρου του Ηνωμένου Βασιλείου από την τελωνειακή ένωση και η υπαγωγή της Βόρειας Ιρλανδίας στο τελωνειακό σύστημα του υπόλοιπου Ηνωμένου Βασιλείου. «Ο έλεγχος της εμπορικής πολιτικής είναι θεμελιώδης στο μελλοντικό μας όραμα», σημειώνει ο Βρετανός Πρωθυπουργός στην επιστολή του.
Αυτό, παραδέχεται ο Μπόρις Τζόνσον, συνεπάγεται διενέργεια τελωνειακών ελέγχων στα προϊόντα που διακινούνται μεταξύ βορρά και νότου της Ιρλανδίας. Σημειώνει όμως ότι τα όποια τελωνειακά έγγραφα θα μπορούν να υποβάλλονται ηλεκτρονικά και οι όποιοι έλεγχοι θα απαιτούνται θα μπορούν να γίνονται στις εγκαταστάσεις των εμπόρων που εμπλέκονται στη συναλλαγή ή σε αλλά σημεία της αλυσίδας προμηθειών, δηλαδή μακριά από τα σύνορα.
Ο κ. Τζόνσον κλείνει την επιστολή του προς τον κ. Γιούνκερ με την ευχή οι προτάσεις του να αποτελέσουν «βάση για γρήγορες διαπραγματεύσεις προς μια λύση», ώστε μαζί με τις απαραίτητες αλλαγές στην Πολιτική Διακήρυξη που θα παραπέμπουν προς την επίτευξη μιας μελλοντικής συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ να επιτρέψουν ένα ομαλό Brexit στις 31 Οκτωβρίου.
Οι προτάσεις έλαβαν την επί της αρχής τη στήριξη του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) Βόρειας Ιρλανδίας, παρά την πρόβλεψη για πιθανή παραμονή στην ενιαία αγορά, καθώς την τελική απόφαση θα λαμβάνουν οι βορειοϊρλανδικές αρχές.
Αντίθετα, επιφυλακτικές, αν και όχι άμεσα απορριπτικές, ήταν οι πρώτες αντιδράσεις από τους Ευρωπαίους.
