Της Αλεξάνδρας Βουδούρη
Το μεγαλύτερο «στοίχημα» για την πρόεδρο της Κομισιόν στη νέα της θητεία είναι να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και να επιταχύνει τις διαδικασίες για την ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής άμυνας. Στην φετινή ομιλία της για την «κατάσταση της Ενωσης», την πρώτη της νέας θητείας της, αναφέρθηκε άλλωστε εκτενώς και στα δύο αυτά κρίσιμα ζητήματα υπογραμμίζοντας την ανάγκη της ανεξαρτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Ήρθε η στιγμή της ανεξαρτησίας της Ευρώπης» είπε χαρακτηριστικά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η Ευρώπη πρέπει να έχει τις δικές της ανεξάρτητες στρατηγικές ικανότητες, είπε, προκειμένου να μπορεί να υπερασπιστεί επιτυχώς τον εαυτό της.
Για τον λόγο αυτό, σημείωσε ότι θα παρουσιάσει σύντομα έναν «καθαρό οδικό χάρτη» σε ό,τι αφορά τα νέα, κοινά αμυντικά πρότζεκτ και πριν από το επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου. Πρόσθεσε ότι προκειμένου να τεθούν «ξεκάθαροι στόχοι για το 2030» [σ.σ. στο πλαίσιο του προγράμματος «επανεξοπλισμός της Ευρώπης – ετοιμότητα 2030»] πρότεινε μάλιστα τη δημιουργία ενός «ευρωπαϊκού αμυντικού εξαμήνου». Η πρόταση αυτή αφορά κυρίως την ανάληψη συντονιστικού έργου εκ μέρους της Κομισιόν σε ό,τι αφορά την διευκόλυνση των αμυντικών πρότζεκτ που θα σχεδιάσουν τα κράτη μέλη και τη χρήση των χρηματοδοτικών «εργαλείων», της δανειοδότησης δηλαδή μέσω SAFE ή της ενεργοποίησης της ρήτρας διαφυγής.
Μεγάλο μέρος της ομιλίας της αφιερώθηκε στον πώς η Ε.Ε θα μπορέσει να γίνει πιο ανεξάρτητη δίνοντας έμφαση στην ενσωμάτωση της ενιαίας αγοράς, την ενίσχυση των επενδύσεων, απλοποίηση των κανονισμών, επιτάχυνση της καινοτομίας και ειδικά της τεχνητής νοημοσύνης καθώς και εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων που έχει προτείνει εδώ και ένα χρόνο ο Μάριο Ντράγκι, ενώ έχει υλοποιηθεί μόλις το 19% των συστάσεων του.
Η πρόεδρος της Κομισιόν προειδοποίησε ότι καθώς «ισχυρές» οικονομικές και γεωπολιτικές αντιξοότητες και εξαρτήσεις «μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον μας» η ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίσει βασικά σημεία, που πλήττουν την ανταγωνιστικότητά της.
«Έχουμε πραγματοποιήσει στρατηγικούς διαλόγους με βασικές βιομηχανίες – από τα αυτοκίνητα έως τα χημικά, τον χάλυβα έως τα φαρμακευτικά προϊόντα, την άμυνα έως τη γεωργία. Σε κάθε τομέα, το μήνυμα είναι το ίδιο. Για να προστατεύσουμε τις θέσεις εργασίας, πρέπει να διευκολύνουμε τις επιχειρήσεις στην Ευρώπη» είπε.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε, παράλληλα, έναν απολογισμό των μέτρων που έχει ήδη προτείνει η Κομισιόν για την απλοποίηση των κανονισμών προς όφελος των ευρωπαϊκών εταιρειών καθώς και το 28ο καθεστώς για τις επιχειρήσεις, αλλά και τη φιλόδοξη «ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων». Ανακοίνωσε, πάντως, τη δημιουργία «ταμείου Scale up Europe» πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα διευκολύνει σημαντικές επενδύσεις σε νέες, ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες και κρίσιμους τομείς τεχνολογίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη.
«Χρειαζόμαστε σαφείς πολιτικές προθεσμίες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα παρουσιάσω οδικό χάρτη της ενιαίας αγοράς για το 2028. Για το κεφάλαιο, τις υπηρεσίες, την ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες» ανέφερε, ενώ ανακοίνωσε «πρωτοβουλία για μικρά προσιτά αυτοκίνητα» μετά από διαβουλεύσεις με την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία.
Η πρόεδρος της Κομισιόν – όπως αναμενόταν – υπερασπίστηκε την εμπορική συμφωνία Ε.Ε – ΗΠΑ καθώς έχει δεχθεί αρκετές επικρίσεις από την πλειοψηφία των ευρωομάδων. «Εκατομμύρια θέσεις εργασίας εξαρτώνται από αυτή» είπε, ενώ πρόσθεσε ότι «δεν θα παίξω ποτέ με τις δουλειές των ανθρώπων». Δεν φαίνεται όμως να έπεισε την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών.
Ειδική αναφορά έκανε και στο σοβαρό ζήτημα της στέγασης, που αποτελεί πρόβλημα για εκατομμύρια πολίτες της Ε.Ε. «Είναι κάτι περισσότερο από μια στεγαστική κρίση, είναι μια κοινωνική κρίση. Διαλύει τον κοινωνικό ιστό της Ευρώπης, αποδυναμώνει τη συνοχή μας και απειλεί επίσης την ανταγωνιστικότητά μας» είπε.
Ανακοίνωσε, μάλιστα, ότι έως το τέλος του έτους θα παρουσιάσει το πρώτο ευρωπαϊκό σχέδιο για οικονομικά προσιτή στέγαση και ότι θα συγκαλέσει, για πρώτη φορά, μια σύνοδο κορυφής αφιερωμένη εξ ολοκλήρου σε αυτό το πρόβλημα. «Θα διασφαλίσουμε ότι βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας μας», τόνισε. Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου θα ασχοληθεί για πρώτη φορά με το ζήτημα της στέγασης.
Συγκινητική ήταν η αναφορά στο τέλος της ομιλίας της στη συνδρομή Ελλήνων πυροσβεστών στις μάχες, που έδωσαν στον πλευρό των Ισπανών συναδέλφων τους, το καλοκαίρι παρουσία του επικεφαλής τους, υπολοχαγού Νικόλα Παϊσιου, που δέχθηκε χειροκρότημα από την ολομέλεια. Πρότεινε, παράλληλα, νέο πυροσβεστικό κόμβο στην Κύπρο.
