Χιλιάδες πολίτες στη Μαδαγασκάρη έχουν βγει στους δρόμους την τελευταία εβδομάδα, σε ένα από τα μεγαλύτερα κύματα διαδηλώσεων που έχει γνωρίσει το νησί του Ινδικού Ωκεανού εδώ και 15 χρόνια.
Αυτό που ξεκίνησε ως αγανάκτηση για τις ελλείψεις βασικών αγαθών εξελίχθηκε γρήγορα σε μία από τις σοβαρότερες προκλήσεις για τον πρόεδρο Αντρί Ραζοελίνα, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2018.
Τη Δευτέρα, σε μια προσπάθεια κατευνασμού της ήδη τεταμένης κατάστασης, απέλυσε όλα τα μέλη της κυβέρνησής του, αλλά η κίνηση αυτή δεν ικανοποίησε τους διαδηλωτές, οι οποίοι ζητούν και τη δική του παραίτηση.
Πώς ξεκίνησαν όλα
Στις 19 Σεπτεμβρίου, η αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη δύο κορυφαίων πολιτικών που σχεδίαζαν ειρηνική διαμαρτυρία στην πρωτεύουσα Ανταναναρίβο, για τα συνεχή προβλήματα στην παροχή ρεύματος και νερού.
Σύμφωνα με το Reuters, η κρατική εταιρεία Jirama προβαίνει σε καθημερινές πολύωρες διακοπές, γεγονός που έχει εξοργίσει τους πολίτες. Η σύλληψη των δύο πολιτικών θεωρήθηκε προσπάθεια φίμωσης μιας νόμιμης και ειρηνικής διαμαρτυρίας, προκαλώντας ευρύτερη κοινωνική αγανάκτηση.
Τότε ήταν που δημιουργήθηκε και το νεανικό κίνημα «Gen Z Mada».
Αρχικά, το «Gen Z Mada» ανέλαβε να οργανώσει τις κινητοποιήσεις μέσω κοινωνικών δικτύων, όπως το Facebook και το TikTok. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκε επιτροπή με τη συμμετοχή οργανώσεων για καλύτερο συντονισμό.
Αργότερα ενώθηκαν και άλλα σωματεία, ανάμεσά τους το μεγαλύτερο συνδικάτο της χώρας, η Αλληλεγγύη Εργατικών Συνδικάτων Μαδαγασκάρης. Κοινωνικές οργανώσεις ζήτησαν μάλιστα από την Εκκλησία να μεσολαβήσει ώστε να αποφευχθεί «ο κίνδυνος να βυθιστεί η Μαδαγασκάρη στο χάος ή τον εμφύλιο».
Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Σιτένι Ραντριανασολονιάικο και ο πρώην πρόεδρος Μαρκ Ραβαλομανά εξέφρασαν την υποστήριξή τους στις διαδηλώσεις με κοινή δήλωση, απορρίπτοντας τις προτάσεις να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση Ραζοελίνα, τις οποίες χαρακτήρισαν «προδοσία του λαού».
Οι διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν σε οκτώ ακόμη πόλεις πέρα από την πρωτεύουσα, χωρίς να δείχνουν σημάδια αποκλιμάκωσης. Οι πολίτες κατέβηκαν μαζικά στους δρόμους και διαμαρτυρήθηκαν έντονα για τις συνεχείς διακοπές, ενώ κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι δεν είναι σε θέση να διασφαλίσει βασικά αγαθά στους πολίτες.
Η αγανάκτηση για τις δημόσιες υπηρεσίες μετατράπηκε γρήγορα σε αίτημα για πολιτική αλλαγή.
Πολλοί νέοι, που αντιμετωπίζουν σημαντικά οικονομικά προβλήματα, ζητούν την παραίτηση του προέδρου, τον οποίο κατηγορούν ότι ευθύνεται για την οικονομική κατάσταση της χώρας.
Εκπρόσωπος του «Gen Z Mada» δήλωσε στο AFP ότι το κίνημα απαιτεί την παραίτηση του προέδρου και «την κάθαρση της Εθνοσυνέλευσης». Επίσης, ζητούν να αναλάβει την ευθύνη για τους ανθρώπους που φέρεται να σκοτώθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας. 
Νεαροί διαδηλωτές κατέβηκαν στις διαδηλώσεις κρατώντας σημαίες με μια νεκροκεφαλή που φοράει ψάθινο καπέλο, εμπνευσμένη από πειρατική σημαία ιαπωνικού manga, που έχει γίνει δημοφιλές σύμβολο νέων διαδηλωτών παγκοσμίως.
«Οι διαμαρτυρίες δεν αφορούν απλώς τα καθημερινά προβλήματα ή τις αποτυχίες διακυβέρνησης. Είναι μια απόρριψη ενός πολιτικού συστήματος που παραμένει ουσιαστικά αμετάβλητο εδώ και δεκαετίες», έγραψε η Κετακαντριάνα Ραφιτοσόν, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας, σε ενημερωτικό σημείωμα για την κρίση.
«Η ελίτ εξακολουθεί να ελέγχει τους κρατικούς θεσμούς, να απομυζά δημόσιους πόρους και να εργαλειοποιεί τη φτώχεια για να διατηρεί την εξουσία», πρόσθεσε η Ραφιτοσόν, η οποία είναι και η ίδια Μαδαγασκαριανή.
Πηγή: BBC, Reuters
