REUTERS, A.P.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να είναι ιδιαίτερα εκνευρισμένος με τον Μπένζαμιν Νετανιάχου λόγω της επιλογής του να συνεχίσει με στρατιωτικές επιθέσεις κατά της Χαμάς, αγνοώντας διπλωματικές πρωτοβουλίες που, σύμφωνα με τον Τραμπ, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εκεχειρία και στην απελευθέρωση ομήρων μέσω μεσολάβησης από το Κατάρ.
Σύμφωνα με πηγές της Wall Street Journal, ο Τραμπ είπε ότι ο Νετανιάχου «τον πρόδωσε» πολιτικά, ενώ σε συνάντηση με αξιωματούχους της κυβέρνησής του, μεταξύ των οποίων και ο υπουργός Εξωτερικών Ρούμπιο, ακούστηκε να λέει «o Νετανιάχου με γ***ει».
Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ του Μέσου, ο Τραμπ εξοργίστηκε όταν το Ισραήλ επιτέθηκε στην Ντόχα, την ώρα που διαπραγματευόταν ανεπίσημα ο ίδιος μέσω Κατάρ για αποκλιμάκωση. Ο Αμερικανός πρόεδρος, ωστόσο, παρά τον θυμό του, δημοσίως κρατάει διακριτική στάση και συνεχίζει να εκφράζει στήριξη στο Ισραήλ.
Μάλιστα, σύμφωνα πάντοτε με την αμερικανική εφημερίδα, ο Τραμπ έχει παρασκηνιακά χρησιμοποιήσει ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, αλλά αποφεύγει τη δημόσια κριτική ώστε να διατηρήσει την υποστήριξη της βάσης του κόμματός του.
Ανώτεροι αξιωματούχοι υπογραμμίζουν ότι η σχέση μεταξύ των δύο ηγετών παραμένει στενή, παρά τις διαφωνίες στη στρατηγική. Ο Τραμπ προτιμά μια διπλωματική λύση, ενώ ο Νετανιάχου επιμένει στη στρατιωτική αντιμετώπιση της Χαμάς. Οπως σχολιάζει ο Μιχαήλ Ορεν, πρώην πρέσβης του Ισραήλ στις ΗΠΑ: «Ο Νετανιάχου γνωρίζει ότι, αν και ο Λευκός Οίκος μπορεί να διαμαρτυρηθεί λίγο, στην ουσία δεν υπάρχει πρόβλημα με την άποψη “ζήτα συγχώρεση, όχι άδεια”».
Παρά τις εντάσεις, η επιρροή του Ισραηλινού πρωθυπουργού στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης και στο Κογκρέσο συμβάλλει στη διατήρηση της συνεργασίας.
Εν τω μεταξύ, μια άλλη εφημερίδα, η ισραηλινή Haaretz, αφιερώνει εκτενές ρεπορτάζ στο ψυχολογικό τραύμα που αφήνει στους στρατιώτες η συμμετοχή τους στην εισβολή στη Λωρίδα της Γάζας. Το εβραϊκό Μέσο μίλησε με αρκετούς στρατιώτες που ολοκληρώνουν την υποχρεωτική θητεία τους και οι οποίοι, τους τελευταίους μήνες, συνειδητοποίησαν ότι δεν μπορούν πλέον να υπηρετούν σε θέσεις μάχης. Οι περισσότεροι εξήγησαν την απόφασή τους αναφέροντας την εξάντληση ή την ψυχική τους κατάσταση, όμως υπήρχαν και άλλοι, αν και σχετικά λίγοι, που δικαιολόγησαν την απόφασή τους αναφέροντας «ηθικά τραύματα» που σημάδεψαν την ψυχή τους. Επιπλέον, σύμφωνα με εκτιμήσεις πηγών της Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού, χιλιάδες στρατιώτες τακτικής υπηρεσίας έχουν διακόψει την υπηρεσία τους από την αρχή του πολέμου. Μερικοί απολύθηκαν εντελώς από τον IDF λόγω της ψυχικής τους κατάστασης, ενώ άλλοι μετατέθηκαν σε θέσεις υποστήριξης μάχης ή σε πόστα πίσω από το μέτωπο.
Προσωπική εμπειρία
«Είδα τα πτώματα δύο παιδιών, ίσως 8 ή 10 ετών. Υπήρχε αίμα παντού, πολλά σημάδια πυροβολισμών, ήξερα ότι όλα ήταν δικό μου λάθος, ότι εγώ το έκανα αυτό. Ηθελα να κάνω εμετό. Υστερα από λίγα λεπτά, έφτασε ο διοικητής της μονάδας και είπε ψυχρά, σαν να μην ήταν άνθρωπος: “Μπήκαν σε ζώνη εξόντωσης, είναι δικό τους λάθος, έτσι είναι ο πόλεμος”», δήλωσε χαρακτηριστικά ένας στρατιώτης που δεν θέλησε να αποκαλύψει το όνομά του, αλλά που μετά το περιστατικό αποχώρησε από το στράτευμα επικαλούμενος ψυχολογικούς λόγους.
Φυσικά, εκτός από τους στρατεύσιμους και τους εφέδρους, μεγάλο δημόσιο διάλογο έχει προκαλέσει στην ισραηλινή κοινωνία η περίπτωση των υπερορθοδόξων, οι οποίοι εξαιρούνται από τη στρατιωτική θητεία από καταβολής του κράτους.
Χθες, ένα βανάκι του στρατού του Ισραήλ που μετέφερε υπερορθόδοξους Εβραίους λιποτάκτες, οι οποίοι συνελήφθησαν από τη στρατονομία και μεταφέρονταν στη φυλακή, έγινε στόχος υπερορθόδοξων διαδηλωτών στη διάρκεια της νύχτας. Δημοσιογράφος του ραδιοφωνικού σταθμού του στρατού ανήρτησε στο X εικόνες, στις οποίες φαίνονται δεκάδες άτομα να έχουν κλείσει τον δρόμο στο βανάκι του στρατού, κάποιοι από τους οποίους είχαν καθίσει στη μέση του οδοστρώματος για να το εμποδίσουν να προχωρήσει. «Την ώρα που κατευθύνονταν προς τη στρατιωτική φυλακή, πολλοί διαδηλωτές πέταξαν πέτρες και έριξαν δακρυγόνα προς το όχημα», επισήμαναν από τον στρατό, ενώ πρόσθεσαν ότι ένας από τους κρατούμενους κατάφερε να δραπετεύσει. «Πολλοί ανυπότακτοι συνελήφθησαν, κρίθηκαν στο πλαίσιο πειθαρχικής διαδικασίας και τέθηκαν υπό κράτηση», σημείωνε μια μέρα εκπρόσωπος των ενόπλων δυνάμεων.
Επιστράτευση
Τους τελευταίους μήνες έχουν σταλεί χιλιάδες κλήσεις για επιστράτευση σε υπερορθόδοξους Εβραίους, οι οποίοι μέχρι τώρα εξαιρούνταν από την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, καθώς οι έφεδροι του στρατού του Ισραήλ είναι πιεσμένοι λόγω του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Το τελευταίο διάστημα εντείνονται οι συζητήσεις σχετικά με την αλλαγή του νόμου για τη στρατιωτική θητεία, ζήτημα που ασκεί πίεση στην κυβέρνηση του Ισραήλ.
Τα δύο υπερορθόδοξα κόμματα που συμμετείχαν στον κυβερνητικό συνασπισμό υπό τον πρωθυπουργό Μπέντζιαμιν Νετανιάχου αποχώρησαν και αναμένουν από την κυβέρνηση να ψηφίσει νόμο που θα καθιστά μόνιμη την εξαίρεση των υπερορθόδοξων από τη στρατιωτική θητεία. Οπως μετέδωσαν χθες ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, ο σχετικός νόμος δεν πρόκειται να εξεταστεί πριν από το τέλος των εβραϊκών γιορτών, στα μέσα Οκτωβρίου. Οι υπερορθόδοξοι αποτελούν το 14% του εβραϊκού πληθυσμού του Ισραήλ, περίπου 1,3 εκατ. άνθρωποι, ενώ 66.000 άνδρες σε στρατεύσιμη ηλικία έχουν λάβει εξαίρεση.
