Λουκάς Βελιδάκης
Με αμείωτο ρυθμό και ένταση συνεχίζεται η σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν, με αεροπορικές επιδρομές, πυραυλικές επιθέσεις, απώλειες αμάχων και προειδοποιήσεις για περαιτέρω κλιμάκωση.
Μετά από τέσσερις ημέρες στρατιωτικών χτυπημάτων και αιχμηρών δηλώσεων, οι δύο χώρες παραμένουν σε ανοιχτή σύρραξη με απρόβλεπτες συνέπειες για την ευρύτερη Μέση Ανατολή και τη διεθνή σταθερότητα.
Το Ιράν καταγγέλλει εγκλήματα πολέμου και ζητεί άμεση παρέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ το Ισραήλ δηλώνει πως δεν έχει ολοκληρώσει την επιχείρησή του και στοχεύει στην καταστροφή των στρατηγικών ικανοτήτων της Τεχεράνης και την εξάλειψη του πυρηνικού κινδύνου.
Πολίτες και των δύο χωρών ζουν υπό διαρκή απειλή, ενώ η διεθνής κοινότητα προσπαθεί να διατηρήσει δίαυλο επικοινωνίας και να αποτρέψει γενικευμένο πόλεμο.
Στο έδαφος, οι απώλειες είναι βαριές: 224 νεκροί στο Ιράν, στην πλειονότητά τους άμαχοι, και τουλάχιστον 24 Ισραηλινοί, επίσης πολίτες.
Σκηνές χάους επικρατούν στην Τεχεράνη, όπου κτίρια έχουν καταρρεύσει, ουρές σχηματίζονται σε βενζινάδικα και οι τράπεζες ξεμένουν από μετρητά, ενώ αμέτρητοι πολίτες προσπαθούν να εγκαταλείψουν την πρωτεύουσα.
Πυραυλική επίθεση στην κρατική τηλεόραση του Ιράν
Το απόγευμα της Δευτέρας, η κρατική τηλεόραση του Ιράν επλήγη από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή. Η έδρα της IRIB βρίσκεται στην Περιφέρεια 3 της Τεχεράνης, για την οποία νωρίτερα είχε εκδοθεί προειδοποίηση εκκένωσης από τον ισραηλινό στρατό.
Ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Ισραέλ Κατζ είχε διαμηνύσει ότι η ιρανική κρατική τηλεόραση και ραδιοφωνία (IRIB) «θα εξαφανιστούν», κάνοντας λόγο για «μικρόφωνο προπαγάνδας και υποκίνησης» του ιρανικού καθεστώτος.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν έκανε λόγο για «έγκλημα πολέμου» μετά το πλήγμα στο συγκρότημα της κρατικής τηλεόρασης IRIB, ενώ ο επικεφαλής της αρχής εμφανίστηκε στην κάμερα, δηλώνοντας: «θα μείνουμε όρθιοι μέχρι το τέλος».
Στο βίντεο έχει καταγραφεί η εικόνα μέσα από το στούντιο τη στιγμή της επίθεσης.
BREAKING: Iran’s state TV says it is being attacked by Israel. pic.twitter.com/1wKC9BgWD5
— Clash Report (@clashreport) June 16, 2025
Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι η επίθεση που εξαπέλυσε κατά του κτιρίου της κρατικής τηλεόρασης του Ιράν στόχευε ένα «κέντρο επικοινωνιών που χρησιμοποιούνταν για στρατιωτικούς σκοπούς από τις Ενοπλες Δυνάμεις του Ιράν».
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων (IDF), το κτίριο χρησιμοποιούνταν «με το πρόσχημα πολιτικής δραστηριότητας» και το χτύπημα «έπληξε άμεσα τις στρατιωτικές δυνατότητες των Ενόπλων Δυνάμεων του Ιράν».
Οι IDF επισημαίνουν ότι πριν από την επίθεση δόθηκε «αποτελεσματική προειδοποίηση στον άμαχο πληθυσμό», με τηλεφωνικές κλήσεις και άλλες ειδοποιήσεις, και ότι η επίθεση πραγματοποιήθηκε με ακρίβεια ώστε να περιοριστεί όσο ήταν δυνατόν η ζημιά σε πολίτες.
Το βράδυ της Δευτέρας, το Ιράν ανακοίνωσε νέο γύρο επιθέσεων με drone και πυραύλους σε Τελ Αβίβ και Χάιφα.
Απειλές και διπλωματία
Το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν ανακοίνωσε ότι επανεξέτασε τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με την απάντηση στις ισραηλινές επιθέσεις και επιβεβαίωσε την απόφαση «να συνεχιστούν τα σφοδρά πλήγματα κατά του επιτιθέμενου».
Παράλληλα, η Τεχεράνη ζήτησε από το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και το Ομάν να μεσολαβήσουν προς τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με πηγές του Reuters, η ιρανική πλευρά διαμήνυσε ότι σε αντάλλαγμα θα επιδείξει ευελιξία στις συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα.
Ωστόσο, συνομιλίες που επρόκειτο να γίνουν την Κυριακή στο Ομάν ακυρώθηκαν λόγω των επιθέσεων.
Το βράδυ της Δευτέρας, η ιρανική κρατική τηλεόραση μετέδωσε επίσημη προειδοποίηση προς τον ισραηλινό πληθυσμό, μεταφέροντας μήνυμα του στρατού της Ισλαμικής Δημοκρατίας: «Εκκενώστε αν θέλετε να μείνετε ζωντανοί».
Το μήνυμα, που απευθύνεται στους κατοίκους των «Κατεχόμενων Εδαφών» –όπως αποκαλεί το Ισραήλ η Τεχεράνη– συνοδεύτηκε από ανακοίνωση ότι επίκεινται επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές.
Στο ίδιο ρεπορτάζ, η κρατική τηλεόραση του Ιράν μετέδωσε ότι οι στρατιωτικές αρχές της χώρας ζήτησαν την εκκένωση των εγκαταστάσεων των ισραηλινών τηλεοπτικών σταθμών Channel 12 και Channel 14, σχεδιάζοντας αντίποινα για την ισραηλινή επίθεση νωρίτερα στην έδρα της ιρανικής ραδιοτηλεόρασης IRIB στην Τεχεράνη.
Η ενέργεια αυτή παρουσιάστηκε ως μήνυμα «συμμετρικής απάντηση»ς και επίδειξης ισχύος, ενώ εντάσσεται στη ρητορική περί «νόμιμης αυτοάμυνας» που διατυπώνουν τα ιρανικά κρατικά μέσα και διπλωματικοί εκπρόσωποι στον ΟΗΕ.
Το Ιράν έχει εξαπολύσει πλήθος βαλλιστικών πυραύλων, στην πιο σφοδρή επίθεση της Τεχεράνης εδώ και δεκαετίες, η οποία κατόρθωσε να διαπεράσει τις ισραηλινές αντιαεροπορικές άμυνες και να προκαλέσει θύματα σε κατοικημένες περιοχές.
«Δεν αποκλείω πλήγμα κατά του Χαμενεΐ»
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου δήλωσε βέβαιος πως «οδεύουμε προς τη νίκη» και επανέλαβε ότι στόχος είναι «η εξάλειψη του πυρηνικού προγράμματος και της βαλλιστικής ικανότητας του Ιράν, όπως και η αποδόμηση του άξονα της τρομοκρατίας».
Προειδοποίησε ότι «θα υπάρξουν κι άλλοι στόχοι», ενώ φέρεται να είπε ότι η ανατροπή του καθεστώτος στην Τεχεράνη είναι πιθανή. «Το καθεστώς είναι πολύ αδύναμο», σημείωσε. Δήλωσε επίσης πως μιλά καθημερινά με τον πρόεδρο Τραμπ.
Μιλώντας στο ABC News, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο στοχοποίησης του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, εκτιμώντας ότι έτσι η σύγκρουση θα οδηγείτο προς το τέλος της.
Σύμφωνα με το Ισραήλ, έχουν επιτευχθεί καίρια πλήγματα σε στρατιωτικές υποδομές, αεροσκάφη, τηλεπικοινωνιακά κέντρα και εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου.
Η Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία κατάφερε να πλήξει δύο από τις τρεις ενεργές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, F-14 στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης και στρατιωτικούς στόχους στο δυτικό Ιράν, περιλαμβανομένων εκτοξευτών πυραύλων και υποδομών της Ισλαμικής Επαναστατικής Φρουράς.
JUST IN
— Open Source Intel (@Osint613) June 16, 2025
Iran reports air defense activity in Tehran, Bandar Abbas, and Oshnavieh amid Israeli strikes on the Ahvaz Steel Company. pic.twitter.com/ivciKcm2JL
Πιθανή «τελευταία» πρόταση Τραμπ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, από το περιθώριο της συνόδου G7 στον Καναδά, δήλωσε ότι «το Ιράν δεν κερδίζει αυτόν τον πόλεμο» και κάλεσε την Τεχεράνη να ξεκινήσει άμεσα συνομιλίες. Πηγή προσκείμενη στην Ιερουσαλήμ ανέφερε ότι ο Τραμπ ετοιμάζει νέα «τελευταία πρόταση» προς την Τεχεράνη, ίσως και ευνοϊκότερη από την προηγούμενη.
Ο Ιρανός ΥΠΕΞ Αμπας Αρακτσί κάλεσε δημόσια τον Τραμπ να παρέμβει ώστε να σταματήσει η ισραηλινή επίθεση. «Αν ο Τραμπ είναι ειλικρινής, χρειάζεται μόνο ένα τηλεφώνημα για να σωπάσει τον Νετανιάχου».
Σοβαρές ζημιές σε πυρηνικές εγκαταστάσεις
Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ανακοίνωσε ότι στο Νατάνζ -την κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν- έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές περίπου 15.000 φυγοκεντρητές λόγω διακοπής ρεύματος από ισραηλινό χτύπημα. Στο Φορντό δεν υπάρχουν μεγάλες ζημιές, σύμφωνα με τον Ραφαέλ Γκρόσι.
Το Ιράν απέστειλε επιστολή στον ΟΗΕ, χαρακτηρίζοντας τις επιθέσεις του εναντίον του Ισραήλ ως «νόμιμη αυτοάμυνα» βάσει του άρθρου 51 του Καταστατικού Χάρτη και προειδοποίησε ότι η εμπλοκή τρίτων χωρών καθιστά τις ίδιες υπόλογες νομικά και ηθικά.
Οι διπλωματικές πρωτοβουλίες συνεχίζονται, με τους υπουργούς Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας (E3) να έχουν τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ιρανό ομόλογό τους, ενώ ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι «καμία αποσταθεροποίηση δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της περιοχής».
Παράλληλα, η ισραηλινή αντιπολίτευση έκλεισε τις εσωτερικές διαφορές και στηρίζει την κυβέρνηση Νετανιάχου. Ο Γιάιρ Λαπίντ, ο οποίος μέχρι πρότινος ζητούσε εκλογές, δήλωσε: «Ναι, πρέπει να πέσει αυτή η κυβέρνηση, αλλά όχι εν μέσω υπαρξιακής απειλής». Ο ίδιος υποστήριξε ότι ο γιος του τραυματίστηκε σε ιρανικό πλήγμα.
Οι ΗΠΑ μετακινούν δυνάμεις
Oι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρούν σε στοχευμένες στρατιωτικές μετακινήσεις που σηματοδοτούν αυξημένη ετοιμότητα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, το αεροπλανοφόρο USS Nimitz κατευθύνεται προς τη Μέση Ανατολή, ενώ παράλληλα δεκάδες αεροσκάφη ανεφοδιασμού έχουν μετασταθμεύσει σε ευρωπαϊκές βάσεις.
Οπως ανέφεραν δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι κινήσεις αυτές αποσκοπούν στο να δώσουν στον πρόεδρο Τραμπ «επιχειρησιακές επιλογές» σε περίπτωση που η κρίση κλιμακωθεί περαιτέρω.
Αξιοσημείωτο είναι πως η ανάπτυξη του Nimitz θεωρείται σε κάποιο βαθμό προγραμματισμένη, χωρίς να συνιστά αυτόματη ένδειξη στρατιωτικής εμπλοκής.
Ο ίδιος ο Τραμπ, από τη σύνοδο κορυφής των G7 στον Καναδά, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να στηρίζουν την άμυνα του Ισραήλ, αποφεύγοντας ωστόσο να αποκαλύψει εάν έχει ζητήσει από τον Νετανιάχου να σταματήσει τις επιθέσεις κατά του Ιράν.
