
Του Μανώλη Κωστίδη
Λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του ενδιαφέροντος της κοινοπραξίας Chevron – HELLENiQ ENERGY για τα οικόπεδα νοτίως της Κρήτης, αλλά και τις τριβές Αθηνών – Λευκωσίας για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν τόνισε ότι όλες οι δραστηριότητες στη Μεσόγειο θα πρέπει να σέβονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Αγκυρας και το διεθνές δίκαιο.
Στη συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση με τον Ιταλό ομόλογό του Αντόνιο Ταγιάνι στη Ρώμη, ο κ. Φιντάν ανέφερε ότι «η περιοχή της Μεσογείου είναι καθοριστική για την ενεργειακή ασφάλεια και τη συνδεσιμότητα της Ευρώπης. Η ανάπτυξη της συνεργασίας μας σε αυτούς τους τομείς θα είναι πολύ επωφελής τόσο σε διμερές όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Επιπλέον, οι δραστηριότητες που προβλέπονται στις θαλάσσιες δικαιοδοσίες μας πρέπει να διεξάγονται σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, με σεβασμό στα κυριαρχικά δικαιώματα και με αποτελεσματικό συντονισμό. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με την ευαισθησία που επέδειξε η Ιταλία σε αυτό το θέμα». Η χρονική συγκυρία της δήλωσης έχει την αξία της, ωστόσο στη γειτονική χώρα αναφέρουν πως το μήνυμα του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών είναι η συνεργασία και ο συντονισμός στην περιοχή.
Ο κ. Φιντάν εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συνεργασία της Τουρκίας με την Ιταλία στον αμυντικό τομέα. «Η πρόσφατη εξαγορά της ιταλικής αεροδιαστημικής εταιρείας Piaggio Aerospace από την Baykar και η συνεργασία της με την ιταλική αμυντική εταιρεία Leonardo είναι υποδειγματικές για την περιοχή μας. Η πρόοδος που έχει σημειωθεί στην προμήθεια των Eurofighter είναι σημαντική για την Τουρκία και την Ιταλία», είπε ο κ. Φιντάν, ενώ πρόσθεσε ότι η περιοχή της Μεσογείου είναι «κλειδί» για την ενεργειακή ασφάλεια και τη συνδεσιμότητα της Ευρώπης.
Η Ιταλία φαίνεται ότι επιθυμεί να είναι στρατηγικός εταίρος της Τουρκίας στον τομέα της άμυνας, μάλιστα με τρόπο που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές συμπαραγωγές, ιδιαίτερα στο πεδίο των μη επανδρωμένων συστημάτων σε αέρα, ξηρά και θάλασσα. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι οι Ιταλοί μάλλον έχουν αγνοήσει επιδεικτικά τις οχλήσεις της Αθήνας, ενώ ταυτόχρονα προετοιμάζονται να αυξήσουν τη συνεργασία τους με τους Τούρκους και στη Λιβύη.
Την ίδια στιγμή, στην Αγκυρα έχουν προκαλέσει ιδιαίτερη εντύπωση η νέα αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη στο ζήτημα των ευρωπαϊκών δανείων για την άμυνα (SAFE) και η απαίτηση της Αθήνας για την άρση του casus belli. Επί τούτω από την Αγκυρα υποστηρίζουν πως πρόκειται για αναφορά που δεν χρειάζεται αυτή την περίοδο που επικρατούν τα ήρεμα νερά στο Αιγαίο και υπάρχει σταθερότητα στις σχέσεις των δύο χωρών. Μάλιστα ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «για την Ιταλία, η Τουρκία είναι ένας σημαντικός στρατηγικός εταίρος».
Επιπλέον, στη γειτονική χώρα εκφράζουν την ελπίδα ότι μετά την αναμενόμενη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Ταγίπ Ερντογάν, ίσως υπάρξει νέα ώθηση στις σχέσεις των δύο χωρών και την πραγματοποίηση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Τουρκίας – Eλλάδας με την επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στην Αγκυρα, που την περιμένει η τουρκική πλευρά από τον περασμένο Φεβρουάριο.
Οσο για τις πληροφορίες για την πόντιση καλωδίου, επικρατεί κλίμα ικανοποίησης με όσα συμβαίνουν μεταξύ Λευκωσίας – Aθήνας. Αναλυτές τονίζουν πως στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως στα ζητήματα τέτοιων έργων η συνηθισμένη πρακτική είναι ο συντονισμός όλων των ενδιαφερομένων πλευρών.