ΚΥΠΕ
Κινητοποιήθηκε άμεσα και συνεργάστηκε στενά με όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς για την αντιμετώπιση της εξαιρετικά δύσκολης σε ένταση και έκταση πυρκαγιάς στην επαρχία Λεμεσού, αναφέρει η Πολιτική Άμυνα, σε έκθεση της προς τον Υπουργό Εσωτερικών, στην οποία, ωστόσο, σημειώνει πως οι κατασκηνώσεις δεν περιλαμβάνονται στα στοιχεία που επικαιροποιούνται για Ειδικό Εθνικό Σχέδιο «ΠΟΛΥΒΙΟΣ», ενώ για τη διενέργεια κατασκηνώσεων δεν υπάρχει σχετικό νομοθετικό πλαίσιο.
Ταυτόχρονα, η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι υπήρχαν «πολλές μεμονωμένες κατοικίες» στην περιοχή που δυσχέραιναν το έργο των διασωστών αλλά και αρκετά κτηνοτροφικά υποστατικά που δεν αναφέρονται στο σχέδιο «ΠΟΛΥΒΙΟΣ», ενώ σημειώνει πως ο περιορισμένος αριθμός διαθέσιμου προσωπικού και εθελοντών της, σε συνθήκες εκτεταμένου συμβάντος όπως η εν λόγω πυρκαγιά, καθιστά αντικειμενικά αδύνατη την ταυτόχρονη φυσική παρουσία σε όλα τα σημεία όπου διενεργούνται εκκενώσεις, καθώς και τη συνοδεία του συνόλου των εκκενωμένων.
«Παρά ταύτα, η Υπηρεσία κινητοποιήθηκε στο μέγιστο των δυνατοτήτων της, ενεργοποιώντας όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες και αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο μέσο για την καθοδήγηση και υποστήριξη του πληθυσμού», υπογραμμίζει.
Σημειώνει ότι μέχρι τώρα διευθετήθηκε διαμονή σε 284 πληγέντες από την πυρκαγιά (98 οικογένειες).
Συγκεκριμένα, στην έκθεση της, στην οποία προβαίνει σε αναλυτική περιγραφή των ενεργειών και μέτρων που έλαβε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης πυρκαγιάς, η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι «με στόχο την παρουσία της σε πληγείσες περιοχές στον ελάχιστο δυνατό χρόνο, έχει υιοθετήσει το ρόλο του πρώτου ανταποκριτή ο οποίος, μόλις ληφθεί ενημέρωση για ύπαρξη οποιουδήποτε περιστατικού έκτακτης ανάγκης, μεταβαίνει στην περιοχή, μέχρι να συγκροτηθούν ομάδες εθελοντών και μόνιμου προσωπικού και να μεταβούν στο σημείο για ανταπόκριση».
Προσθέτει ότι ο χρόνος που χρειάζονται οι ομάδες για να είναι έτοιμες είναι γύρω στα 45 λεπτά, χωρίς να υπολογίζεται η ώρα που απαιτείται για τη μετάβαση στο χώρο του επεισοδίου.
Αναφέρει επίσης ότι κατά την πυρκαγιά στην Ορεινή Λεμεσού η Πολιτική Άμυνα, σε συντονισμό και συνεργασία τόσο με τους Κοινοτάρχες όσο και με τις υπόλοιπες Υπηρεσίες εφάρμοσαν το Ειδικό Εθνικό Σχέδιο «ΠΟΛΥΒΙΟΣ», το οποίο περιλαμβάνει ή περιγράφει τις διαδικασίες εκκένωσης κατοικημένων περιοχών και προσθέτει ότι προέβη, μετά από οδηγίες της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας σε εκκενώσεις όπως περιγράφεται στο ιστορικό ενεργειών.
Επιπλέον, στην έκθεση της, η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι ιδιαίτερες δυσκολίες παρατηρήθηκαν στις κοινότητες Βουνιού, Αγίου Θεράποντα και Λόφου λόγω της έντασης της πυρκαγιάς και του μεγάλου αριθμού πασσάλων και καλωδίων που έφραζαν τους δρόμους.
Προσθέτει ότι εξαιτίας της έντασης και ταχύτητας της πυρκαγιάς που επεκτεινόταν γρήγορα σε διάφορες κοινότητες, σε συνεννόηση με την Πυροσβεστική Υπηρεσία, για τις εκκενώσεις ζητήθηκε η συνδρομή του στρατού, αφού η Πολιτική Άμυνα δεν μπορούσε να καλύψει με τις δυνάμεις της όλες τις περιοχές.
Εκκένωση Κατασκηνώσεων
Η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι οι κατασκηνώσεις δεν περιλαμβάνονται στα στοιχεία που επικαιροποιούνται για το σχέδιο «ΠΟΛΥΒΙΟΣ» και προσθέτει πως η σχετική πληροφόρηση φτάνει στην Πολιτική Άμυνα είτε μέσω του Τμήματος Δασών, είτε από τους ίδιους τους διοργανωτές, σε προληπτική βάση.
Αναφέρει επίσης ότι για τη διενέργεια κατασκηνώσεων δεν υπάρχει σχετικό Νομοθετικό πλαίσιο και προσθέτει πως η Επίτροπος για την Προστασία του Παιδιού είχε ετοιμάσει σχετική έκθεση για το θέμα.
Η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι το θέμα την απασχόλησε γύρω στον Ιούνιο του 2025 «όταν διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει το αναγκαίο νομοθετικό πλαίσιο αλλά και επαρκής προετοιμασία των διοργανωτών για την εκκένωση των χώρων σε περίπτωση ανάγκης καθώς και θεσμοθετημένη ενημέρωση της Πολιτικής Άμυνας για τη λειτουργία τέτοιων χώρων».
Αναφορικά με την κατασκήνωση στη Λόφου, η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι επικοινώνησε σχετικά Λειτουργός του ΚΕΕ με τον Κοινοτάρχη του χωριού, πολύ πριν η πυρκαγιά απειλήσει το χωριό και «δόθηκαν οδηγίες στον Κοινοτάρχη όπως, σε συνεννόηση με τον υπεύθυνο της κατασκήνωσης απομακρύνουν τα παιδιά άμεσα, για προληπτικούς λόγους».
Προσθέτει ότι ο Κοινοτάρχης ενημέρωσε σχετικά τον υπεύθυνο της κατασκήνωσης Λοίζο Κωνσταντίνου, ο οποίος απομάκρυνε τα παιδιά από την περιοχή έγκαιρα και πολύ πριν η πυρκαγιά απειλήσει την κοινότητα Λόφου.
Σημειώνει πως για τον κατασκηνωτικό χώρο στη Λόφου δεν υπάρχει αναφορά ύπαρξής του στο σχέδιο «ΠOΛΥΒΙΟΣ» της κοινότητας
Μεμονωμένες κατοικίες
Σύμφωνα με την έκθεση της Πολιτικής Άμυνας, υπήρχαν πολλές μεμονωμένες κατοικίες στην περιοχή οι οποίες δυσχέραιναν το έργο των διασωστών οι οποίοι έπρεπε να επιβεβαιώσουν ότι δεν υπήρχαν πολίτες παγιδευμένοι στις εν λόγω κατοικίες.
Αναφέρει ότι οι κατοικίες αυτές δεν αναφέρονται στο σχέδιο «ΠΟΛΥΒΙΟΣ» και προσθέτει πως «είναι μια αδυναμία του Σχεδίου την οποία θα πρέπει να διορθώσουμε σε συνεργασία με τους Κοινοτάρχες κατά την επόμενη αναθεώρηση».
Επιπλέον, αναφέρει ότι «υπήρχαν αρκετά κτηνοτροφικά υποστατικά τα οποία δεν δηλώνονται ξεκάθαρα στο σχέδιο ΠΟΛΥΒΙΟΣ, αδυναμία η οποία θα πρέπει να διορθωθεί».
RescEU
Σε σχέση με την αξιοποίηση του RescEU που αφορά στην εξασφάλιση χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για αγορά πτητικών μέσων και εγκατάσταση τους σε στρατηγικά σημεία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( Κράτη-Μέλη που μπορούν σε μικρό χρονικό διάστημα να ανταποκριθούν σε γειτονικά Κράτη-Μέλη αν προκύψει ανάγκη), η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία εξέφρασε επανειλημμένα το ενδιαφέρον της (τόσο γραπτώς όσο και προφορικά, με τελευταία επιστολή τον Σεπτέμβριο του 2024) για ένταξη της στο εν λόγω πρόγραμμα ώστε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για αγορά πτητικών μέσων που να εδρεύουν στην Κύπρο, χωρίς θετική κατάληξη.
Προσθέτει ότι η Κύπρος, για σκοπούς RescEU θεωρείται απομακρυσμένη και δεν θα μπορεί σε σύντομο διάστημα να ανταποκριθεί σε ενδεχόμενο αίτημα άλλου Κράτους-Μέλους για αυτό και το ενδιαφέρον μας μέχρι σήμερα δεν είχε θετική κατάληξη.
Όσον αφρά το πρόγραμμα ανταλλαγής εμπειρογνωμόνων στην ΕΕ, η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι το Τμήμα Δασών ήταν ενήμερο για το εν λόγω πρόγραμμα, δηλαδή τη δυνατότητα να ζητήσει η Κυπριακή Δημοκρατία την τοποθέτηση στην Κύπρο επίγειων δυνάμεων πυρόσβεσης από Κράτη Μέλη για όλη την καλοκαιρινή περίοδο.
Προσθέτει πως λόγω των περίπλοκων διαδικασιών φιλοξενίας, εκπαίδευσης, ασφάλισης, εξοικείωσης με τα δεδομένα και τα εδάφη της Κύπρου κρίθηκε ότι δεν έδινε πρόσθετη αξία στην Κύπρο, η αξιοποίηση αυτής της δυνατότητας.
Σύμφωνα με την Πολιτική Άμυνα, η Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω των αρμόδιων Υπηρεσιών, έκρινε ότι ήταν πιο ωφέλιμο για την Κύπρο να εξασφαλίσουμε πτητικά μέσα μέσω του προγράμματος RescEU χωρίς όμως επιτυχία, όπως λέει.
Για το λόγο αυτό, προσθέτει, «εναλλακτικά, αξιοποιήσαμε τη διμερή συμφωνία με την Ιορδανία και φέραμε στην Κύπρο πτητικά μέσα τα οποία εδρεύουν στην Πάφο καθ' όλη τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου ώστε, αν προκύψει ανάγκη, να υπάρχει άμεση ανταπόκριση».
Φιλοξενία Πληγέντων
Επιπλέον, στην έκθεση της η Πολιτική Άμυνα αναφέρει ότι κατά τις πρώτες ώρες των εκκενώσεων φρόντισε για λειτουργία χώρων φιλοξενίας των πληγέντων, σε συνεννόηση με τις τοπικές αρχές.
Προσθέτει ότι στη συνέχεια προχώρησε σε διευθέτηση για προσωρινή φιλοξενία πληγέντων σε διάφορα καταλύματα μέχρι την ολοκλήρωση της καταγραφής και αξιολόγησης των οικιών και άλλων υποστατικών στις πληγείσες περιοχές από την Επαρχιακή Διοίκηση Λεμεσού και τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών.
