Kathimerini.com.cy
Η 13η Δεκεμβρίου τα τελευταία χρόνια έχει συνδεθεί, τόσο στην Κύπρο όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με επεισόδια, δολιοφθορές και συγκρούσεις νεαρών με την αστυνομία. Παρά την εικόνα που συχνά καλλιεργείται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η συγκεκριμένη ημερομηνία δεν ξεκίνησε ως διεθνής επέτειος ούτε ως θεσμοθετημένη «γιορτή» κατά των αστυνομικών, αλλά απέκτησε σταδιακά διαφορετικό περιεχόμενο, συχνά απομακρυσμένο από την αρχική της ιστορική αφετηρία την οποία οι νεαροί κύπριοι μπαχαλάκιδες φαίνεται να αγνοούν και να βρίσκουν σε αυτή απλά μια αφορμή για φασαρίες άνευ λόγου.
Ο Πρόεδρος του Κλάδου Αστυνομικού Σώματος ΙΣΟΤΗΤΑ, Νίκος Λοϊζίδης, σε δηλώσεις του στην ιστοσελίδα μας, προειδοποιεί ότι τόσο οι νεαροί όσο και οι γονείς τους θα υποστούν όλες τις προβλεπόμενες συνέπειες του νόμου σε περίπτωση επεισοδίων. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «να είναι προσεκτικοί οι γονείς που θα αφήσουν απόψε τα ανήλικα παιδιά τους για δήθεν γιορτές εναντίον των αστυνομικών και της Δημοκρατίας».
Παράλληλα, σημείωσε ότι θα αναπτυχθούν αντιοχλαγωγικές δυνάμεις σε πάρκα τόσο απόψε όσο και τα επόμενα βράδια, με στόχο την αποτροπή οχλαγωγιών και δολιοφθορών, υπογραμμίζοντας ότι οι γονείς οφείλουν να γνωρίζουν πως θα τηρηθούν όλες οι διαδικασίες που αφορούν τη γονική ευθύνη. Ο κ. Λοϊζίδης ανέφερε επίσης ότι υπάρχουν συγκεκριμένα επιχειρησιακά σχέδια όχι μόνο για τη σημερινή νύχτα αλλά και για τις ημέρες που θα ακολουθήσουν, προσθέτοντας πως η έχθρα που εκδηλώνεται από ανήλικους εναντίον των αστυνομικών, «έρχεται από τα σπίτια τους», ενώ χαρακτήρισε τη συμπεριφορά αυτή ως «ψευτομαγκιά και ψευτο-ηρωισμό που προκύπτουν από το εξωτερικό».
Η 13η Δεκεμβρίου και το «ραντεβού της βίας»
Σε αρκετές χώρες, ανάμεσά τους η Ελλάδα και η Κύπρος η 13η Δεκεμβρίου εξελίχθηκε σε μια ημέρα σύγκρουσης με την αστυνομία χωρίς σαφές αίτημα ή κοινωνική αναφορά, συχνά ως ένα ακόμη άτυπο «ραντεβού βίας» στο κέντρο των πόλεων, ανεξάρτητα από τις πολιτικές εξελίξεις ή την ύπαρξη συγκεκριμένων γεγονότων που να δικαιολογούν κινητοποιήσεις.
Στην Κύπρο, οι εμπλεκόμενοι είναι συνήθως ανήλικοι χωρίς συγκεκριμένο στόχο ή πολιτική κατεύθυνση, οι οποίοι με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά των προσώπων τους, προχωρούν σε δολιοφθορές και εμπρησμούς, κυρίως τις πρώτες πρωινές ώρες της 13ης Δεκεμβρίου. Συχνά βάζουν φωτιά σε κάδους απορριμμάτων με σκοπό την επέμβαση της αστυνομίας, επιδιώκοντας μια μετωπική σύγκρουση χωρίς ουσιαστικό λόγο ή κοινωνικό αίτημα.
Σοβαρά επεισόδια εκτυλίχθηκαν και πέρσι σε διάφορες επαρχίες της Κύπρου όταν ανήλικοι νεαροί προκάλεσαν καταστροφές και συγκρούστηκαν με την Αστυνομία. Πέταξαν κροτίδες, μολότωφ και πέτρες με αποτέλεσμα να προκληθούν ζημιές σε αστυνομικά οχήματα, σχολικά κτήρια, χριστουγεννιάτικα δέντρα και κάδους απορριμμάτων.
Πώς ξεκίνησε η 1312 και τι σημαίνει ACAB
Ιστορικά, η 13η Δεκεμβρίου δεν συνδέεται με κάποια διεθνή απόφαση ή οργανωμένο θεσμό. Οι ρίζες του αντι-αστυνομικού συμβολισμού εντοπίζονται στην Αγγλία της δεκαετίας του 1920, μέσα στο εργατικό και αντικατασταλτικο πλαίσιο του μεσοπολέμου, όπου εμφανίστηκε η φράση ACAB (All Cops Are Bastards). Η φράση αυτή διαδόθηκε ευρύτερα τις επόμενες δεκαετίες από εργάτες σε απεργίες, φυλακισμένους και νεανικές υποκουλτούρες και λειτουργούσε ως σύνθημα αντίστασης απέναντι στην καταστολή. Δεν πρόκειται για αμερικανική επινόηση ούτε για προϊόν σύγχρονων κινημάτων, αλλά για ένα ευρωπαϊκό σύνθημα που προϋπήρχε.
Σημαντικό ρόλο στην επαναφορά του συμβολισμού αυτού στον 21ο αιώνα έπαιξε το αμερικανικό κίνημα Black Lives Matter το 2014, το οποίο δεν δημιούργησε το ACAB, αλλά το έφερε ξανά στο παγκόσμιο προσκήνιο, συνδέοντάς το με τη συζήτηση γύρω από τη θανατηφόρα αστυνομική βία και τη θεσμική ατιμωρησία. Αφορμή η σειρά περιστατικών αστυνομικής βίας κατά Αφροαμερικανών, με δύο υποθέσεις να λειτουργούν ως καταλύτες. Ο Michael Brown σκοτώθηκε από πυρά αστυνομικού στο Μιζούρι τον Αύγουστο του 2014 και στις 24 Νοεμβρίου αποφασίστηκε η μη άσκηση δίωξης, γεγονός που πυροδότησε μαζικές ταραχές.
Λίγους μήνες νωρίτερα, στη Νέα Υόρκη, ο Eric Garner πέθανε κατά τη σύλληψή του μετά από απαγορευμένη λαβή, με το περιστατικό να καταγράφεται σε βίντεο. Στις 3 Δεκεμβρίου 2014 δεν ασκήθηκε επίσης καμία δίωξη, ενώ η φράση «I can’t breathe» έγινε παγκόσμιο σύμβολο. Οι δύο αυτές αποφάσεις μέσα σε διάστημα δέκα ημερών δημιούργησαν έντονη αίσθηση θεσμικής ατιμωρησίας και οδήγησαν σε μαζικές κινητοποιήσεις σε δεκάδες αμερικανικές πόλεις.
***Το παρόν άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για συμμετοχή σε οποιαδήποτε παράνομη ενέργεια, αλλά ενημερωτική καταγραφή των γεγονότων. Όπως επισημαίνουν και οι αρμόδιες αρχές, οι συνέπειες είναι πραγματικές και αφορούν τόσο τους ίδιους τους νεαρούς όσο και τις οικογένειές τους, με το ζήτημα της γονικής ευθύνης και της νεανικής παραβατικότητα να βρίσκεται σταθερά στο προσκήνιο.
