Της Δωρίτας Γιαννακού
Μειώθηκε λόγω χαμηλής ζήτησης ο αριθμός των επιχορηγήσεων για την ηλεκτροκίνηση. Το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων αποφάσισε μέσω του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ) να αναθεωρήσει τους στόχους του Σχεδίου Προώθησης της Ηλεκτροκίνησης στην Κύπρο προκειμένου να μην αποτύχει στα ορόσημα που έχουν τεθεί από το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για την επιχορήγηση της ηλεκτροκίνησης. Όπως πληροφορούμαστε, τον Μάρτιο μέσα από διαβούλευση της Αρχής Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με την Ευρωπαική Επιτροπή και μετά από συντηρητικές εκτιμήσεις του ΤΟΜ, κατέληξαν όπως αναθεωρηθεί προς τα κάτω το ποσό της επιχορήγησης της ηλεκτροκίνησης από τα €38 εκατ για την αγορά ηλεκτρικού οχήματος στα €32,8 εκατ. Το ποσό αυτό αντιστοιχούσε σε 400 χορηγίες για αγορά σαλουν οι οποίες έγιναν 110 και ήδη έχουν εξαντληθεί σήμερα. Ωστόσο, όπως μας διευκρίνισε το Υπουργείο ενδέχεται να εμφανιστούν ορισμένες χορηγήσεις για την ηλεκτροκίνηση μετά τη λήξη του σχεδίου και αφού κλείσει η πύλη του ΤΟΜ, οι οποίες θα προκύψουν από προηγουμενες αιτησεις που δεν προχώρησαν στις οποίες τα χρήματα αποδεσμεύονται λόγω του ότι δεν ολοκληρώθηκαν. Ειδικότερα, σύμφωνα με το σχέδιο ο αιτητής από την ημέρα που προχωρήσει με την αίτηση έχει 14 μέρες περιθώριο για να προχωρήσει με την παραγγελία και να φέρει τα απαραίτητα δικαιολογητικά προκειμένου να προχωρήσει η αίτηση ενώ σε αντίθετη περίπτωση η αίτηση θεωρείται άκυρη και τα χρήματα δεν αποδεσμεύονται.
Η εξήγηση του Υπουργείου Μεταφορών
Σημειώνεται ότι το ποσό των €5 εκατ που έχει αφαιρεθεί από το σχέδιο της ηλεκτροκίνησης δεν πρόκειται να χαθεί αλλά θα διοχετευθεί σε άλλους τομείς με μεγαλύτερη ζήτηση μέσου του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Όπως μας αναφέρθηκε, από το ΤΟΜ, η εκτίμηση για μείωση του ποσού των χορηγιών για την ηλεκτροκίνηση βασίστηκε στον αριθμό των εγγραφών των ηλεκτροκίνητων οχημάτων που έγιναν το 2024. Σύμφωνα με το ΤΟΜ με βάση τον αριθμό αυτό δεν επρόκειτο να καλύπτονταν οι στόχοι της τρίτης πρόσκλησης καταχώρησης αιτήσεων για επιχορήγηση στο σχέδιο για προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Με άλλα λόγια, σύμφωνα με το ΤΟΜ το σχέδιο δεν θα έπιανε τον αριθμό στόχο των χορηγιών που είχε οριστεί ούτως ώστε να μπορεί η Δημοκρατία με ασφάλεια να είναι διασφαλίσει ότι θα πιάσει τους στόχους του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Σημειώνεται ότι το ΤΟΜ εξέδωσε σχετική ανακοίνωση για την επαναλειτουργία της πύλης με αναπροσαρμογή του αριθμού των αιτήσεων στις 11 του Απρίλη. Η ίδια ανακοίνωση σημειώνει ότι η καταχώρηση των αιτήσεων θα γίνεται διαδικτυακά, στην ιστοσελίδα του Τμήματος Οδικών Μεταφορών μέχρι τις 12/05/2025, στις 24:00 ή μέχρι εξάντλησης των χορηγιών κάθε κατηγορίας, όποιο από τα δύο συμβεί πρώτο.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές του Υπουργείου, από το 2024 που είχε προκηρυχθεί το σχέδιο επιχορήγησης η ζήτηση δεν ήταν η αναμενόμενη ούτως ώστε να καλύψει τον αριθμό των επιχορηγήσεων που είχαν τεθεί. Ενώ ξεκίνησε με ενθαρρυντικούς ρυθμούς, η πορεία που πήρε η ηλεκτροκίνηση ήταν σταθερή γεγονός το οποίο ενισχύει την πεποίθηση του ΤΟΜ ότι δεν πρόκειται να πιάσει τους στόχους της και να εξαντλήσει τον αριθμό των χορηγιών που είχαν τεθεί μέσω του σχεδίου τονίστηκε από πλευράς του Υπουργείου.
Παρά ταύτα ο Υπουργός Αλέξης Βαφειάδης ξεκαθάρισε στην "Κ" ότι το Υπουργείο θα παρακολουθεί και θα προσμετρά τη ροή της ζήτησης για την ηλεκτροκίνηση και αναλόγως της κατάστασης θα προχωρήσει με επιπρόσθετα μέτρα και αποφάσεις. Σημειώνεται ότι το 2025 έχουν εγγραφεί 361 ηλεκτρικά αυτοκίνητα ενώ αναφορικά με τις πληρωμές των επιχορηγήσεων θα πρέπει να καταβληθούν μέχρι τα μέσα του 2026.
Οι αντιδράσεις
Αναβρασμός και αναστάστωση έχει δημιουργηθεί από τους διανομείς των αντιπροσωπειών αυτοκινήτων στην Κύπρο αλλά και από ορισμένους καταναλωτές. Όπως μας έχει λεχθεί οι αντιπροσωπείες προβληματίστηκαν διότι δημιούργησαν στοκ ηλεκτρικών αυτοκινήτων και έβαλαν και νέες παραγγελίες στα εργοστάσια εκτιμώντας ότι θα διοχετευτούν στην αγορά με κινητήριο δύναμη την επιχορήγηση. Εντούτοις όπως έχουν διαμορφωθεί τα δεδομένα οι διανομείς προβληματίζονται κατα πόσο θα προχωρήσουν οι καταναλωτές με την αγορά των ηλεκτρικών αυτοκινήτων ή θα επωμιστούν οι ίδιοι το κόστος αυτό.
Έντονος ήταν ο πρόεδρος του συνδέσμου Εισαγωγέων Μηχανοκίνητων και Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΕΜΗΟ) Σώτος Τρικωμίτης-της Α.Ι.Τrikomitis Ltd- με την συγκεκριμένη απόφαση για μείωση των χορηγιών για την ηλεκτροκίνηση καθώς όπως μας ανέφερε οι διανομείς προώθησαν την ηλεκτροκίνηση και επένδυσαν σε αυτήν. Με βάση τη ροή των πωλήσεων τους η ζήτηση ήταν αρκετά ικανοποιητική τόνισε σημειώνοντας ότι το σχέδιο που είχε προκηρυχθεί από το ΤΟΜ ώθησε τους διανομείς να παραγγείλουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα, να εισάγουν νέα μηχανήματα και εργαλεία για την ηλεκτροκίνηση. Σύμφωνα με τον κ Τρικωμίτη, οι ενδείξεις του ΣΕΜΗΟ ήταν ότι υπήρχε ζήτηση για την ηλεκτροκίνηση και το ΤΟΜ θα έπρεπε να λάβει υπόψη τον Σύνδεσμο. Έθεσε ακόμα ζήτημα για τους στόχους της Κύπρου για την πράσινη μετάβαση σύμφωνα με τους οποίους θα πρέπει να εγγραφούν 80 χιλιάδες ηλεκτρικά αυτοκίνητα μέχρι το 2030. Ο πρόεδρος του ΣΕΜΗΟ επισήμανε ότι ο αρμόδιος Υπουργός ανταποκρίθηκε άμεσα στον ΣΕΜΗΟ και το επόμενο διάστημα θα πραγματοποιηθούν συναντήσεις μεταξύ των δυο πλευρών.
Ζήτησε συνάντηση η BYD
Την ίδια ώρα, όπως πληροφορύμαστε, προβληματισμός έχει προκύψει και από τον νέο παίκτη της ηλεκτροκίνησης της Κύπρου δηλαδή της κινέζικης αντιπροσωπείας ηλεκτρικών αυτοκινήτων BYD (Build Your Dreams) η οποία ανοίγει τις πόρτες της περι τα μέσα του Μάη στην Κύπρο. Οι ανησυχίες της BYD που επιβεβαιώθηκαν τόσο μέσω του Υπουργείου όσο και μέσω του ΤΟΜ, εστιάζονται στο γεγονός ότι η κινέζικη αντιπροσωπεία που αποφάσισε να επενδύσει στην ηλεκτροκίνηση της Κύπρου με το άνοιγμα 2 εκθεσιακών χώρων και ουσιαστικά η απόφαση του ΤΟΜ για να μειώσει τις χορηγίες ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την ανάπτυξη της εταιρείας. Η εταιρεία ζήτησε μάλιστα συνάντηση με τον αρμόδιο Υπουργό αναφορικά με το ζήτημα που έχει προκύψει.
