Της Μαρίας Ηρακλέους
Μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου η κίνηση στην αγορά ήταν μάλλον μουδιασμένη τόσο στον τομέα των τροφίμων, όσο και στα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης, κάτι που προκαλούσε ευρύτερο προβληματισμό στο λιανικό εμπόριο. Ωστόσο, από την περασμένη Τετάρτη, με κορύφωση την παραμονή των Χριστουγέννων, η επισκεψιμότητα των καταναλωτών σε καταστήματα και εμπορικά κέντρα, εκτοξεύθηκε. Λίγα εικοσιτετράωρα πριν από τα Χριστούγεννα, ο κόσμος βγήκε να ψωνίσει ενώ η παραμονή Χριστουγέννων ήταν και φέτος η πιο εμπορική μέρα του χρόνου. Σε επιχειρήσεις μάλιστα, όπως υπεραγορές και συνοικιακά κρεοπωλεία, είχε δημιουργηθεί το αδιαχώρητο και σύμφωνα με τον γ.γ. του ΠΑΣΥΛΕ Μάριο Αντωνίου, οι πωλήσεις της 24ης Δεκεμβρίου φαίνεται να ήταν πιο ψηλά ακόμα και από την χρυσή χρονιά του 2019. Πολύ καλά, παρά τον αρχικό προβληματισμό κινήθηκε επίσης και ο τομέας παιχνιδιού, με τις πωλήσεις να σκοράρουν σε επίπεδα ίδια με το 2019.
Τι δεν αγόρασαν
Τον καλό μέσο όρο της αγοράς έριξε ωστόσο ο τομέας της ένδυσης και της υπόδησης, αφού λιγότεροι καταναλωτές προτίμησαν να ξοδέψουν τον 13ο μισθό τους σε ενδυματολογικές επιλογές, αποτέλεσμα το οποίο σχετίζεται φυσικά και με τους περιορισμούς ένεκα πανδημίας. Έτσι, όπως αναφέρει, υπήρχε μεν αυξημένη επισκεψιμότητα στα εμπορικά σημεία, ωστόσο δεν ήταν στα επίπεδα των προηγούμενων καλών χρονιών του 2018 και του 2019. Εκ του αποτελέσματος επιβεβαιώνεται και πρόσφατη έρευνα αγοράς της Pulse για την πρόθεση αγορών την περίοδο των γιορτών, σύμφωνα με την οποία περίπου ένας στους δύο καταναλωτές προτίθετο να ξοδέψει λιγότερα ή και καθόλου χρήματα για την ένδυση και την υπόδηση. Βάσει της ίδιας έρευνας, τα εμπορικά κέντρα πρωταγωνιστούν για τις αγορές των δώρων για τις γιορτές. Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι η πλειοψηφία των καταναλωτών φαίνεται να περιμένει την περίοδο των εκπτώσεων, προκειμένου να προχωρήσουν σε αγορές. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, μικρότερο ποσοστό σκοπεύει να ξοδέψει χρήματα για την διασκέδασή του και ακόμα μικρότερο για τις διακοπές του. Πρόκειται για την επικρατούσα εικόνα και εντύπωση στην αγορά, η οποία πλέον καταγράφηκε και στην βάση σχετικής έρευνας.
Συνεχίζουν δυνατά
Μετά την ανάπαυλα των Χριστουγέννων, την Δευτέρα η επισκεψιμότητα στην αγορά ήταν και πάλι αυξημένη, με ουρές αυτοκινήτων έξω από εμπορικά κέντρα. Από τη μία για μερίδα καταναλωτών η Πρωτοχρονιά είναι μια δεύτερη ευκαιρία ανταλλαγής δώρων και από την άλλη έχουν ήδη ξεκινήσει οι εκπτώσεις από αριθμό επιχειρήσεων, αντιγράφοντας το αντίστοιχο παράδειγμα σε αγορές όπως της Βρετανίας και των ΗΠΑ. Όπως αναφέρει ο κ. Αντωνίου, τις επόμενες μέρες αναμένεται να προχωρήσουν περισσότερα καταστήματα σε εκπτώσεις, από την ερχόμενη Δευτέρα , 3 του μηνός και κάποιοι άλλοι μετά τα Φώτα, στις 7 του μήνα. Οι εκπτώσεις θα διαρκέσουν όλο τον Ιανουάριο, και πρόκειται για μήνα ο οποίος θα απαντήσει το ερώτημα για το κατά πόσο το 2022 θα μπει με το δεξί για το λιανικό. Πάντως, συνολικά για το 2021 και με τα μέχρι στιγμής δεδομένα όπως διαμορφώνονται, οι εκτιμήσεις του συνδέσμου λιανικού εμπορίου αναφέρουν ότι ο όγκος του κύκλου εργασιών θα είναι φέτος μειωμένος γύρω στο 4-4,5% σε σχέση με το 2019.
Ο άγνωστος Χ
Η εικόνα της αγοράς είναι φυσικά ρευστή και μεταβάλλεται στην βάση διαφόρων παραγόντων, αναφέρει ο κ. Αντωνίου. Περισσότερο από άλλους κλάδους επηρεάζονται τα καταστήματα της ένδυσης και υπόδησης από εξελίξεις, όπως είναι η επιδείνωση της επιδημιολογικής εικόνας και η συνακόλουθη αυστηροποίηση των μέτρων, στον τομέα της εστίασης. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι αναμενόμενες ακυρώσεις εξόδων και πιθανώς εκδηλώσεων όπως γάμοι και βαφτίσεις, θα έχει επίπτωση και στις πωλήσεις στον τομέα της ένδυσης και της υπόδησης στο λιανικό. Αν κλείσει εκ νέου η εστίαση, ή σε περίπτωση επέκτασης της τηλεργασίας η επίπτωση θα είναι δραματική και στο λιανικό. «Η ένδυση και η υπόδηση είναι τομέας που επηρεάζεται τα μέγιστα από τα μέτρα που εφαρμόζονται την δεδομένη στιγμή. Είναι τόσο ρευστά τα πράγματα που υπάρχει αντίκτυπος και στο λιανικό εμπόριο».
Διπλασιάζονται στις εισόδους
Ένα θέμα που προκύπτει τις μέρες αιχμής στην αγορά, είναι η πραγματοποίηση των ελέγχων στις εισόδους των εμπορικών κέντρων. Σύμφωνα με τον Γιώργο Γεωργίου, γενικό διευθυντή του Nicosia Mall, αυτή την περίοδο διπλασιάζεται ο αριθμός των μελών ασφαλείας που πραγματοποιούν τους ελέγχους των CovPass ενώ υπάρχουν και εφεδρικά, επιπλέον άτομα. Αυτές τις μέρες αυξάνεται επίσης ο αριθμός του προσωπικού για τον καθαρισμό των εμπορικών χώρων, λόγω της αυξημένης επισκεψιμότητας και της χρήσης των κοινόχρηστων χώρων από τους καταναλωτές. Υπενθυμίζεται ότι βάσει των τελευταίων μέτρων, η είσοδος σε καταστήματα, πολυκαταστήματα και εμπορικά κέντρα, γίνεται με την επίδειξη safepass. Επιπλέον έλεγχος γίνεται στους χώρους εστίασης. Υπενθυμίζεται ότι για να καθίσει κάποιος επισκέπτης ηλικίας 18+ στο foodcourt των εμπορικών κέντρων θα πρέπει να έχει safepass εμβολιασμού. Οι χώροι εστίασης είναι ωστόσο ανοικτοί για πελάτες take away, ανεξάρτητα από το είδος safepass που διαθέτουν.
Έχασε η εστίαση
Μειωμένη μέχρι και το 50% ήταν σε γενικές γραμμές η προσέλευση πελατών φέτος στα κέντρα εστίασης τις μέρες των Χριστουγέννων, ενώ σημαντικό μερίδιο αγοράς φαίνεται να έχει κερδίσει την περίοδο των Χριστουγέννων η υπηρεσία delivery και take away. Οι επιχειρηματίες των κέντρων αναψυχής στρέφονται πλέον στις μέρες της Πρωτοχρονιάς, όπου φαίνεται ότι υπάρχει περισσότερη κινητικότητα και περισσότερες κρατήσεις σε σχέση με τα Χριστούγεννα. Ωστόσο, και πάλι η κίνηση είναι μειωμένη. «Αυτό που θα δώσει μια ανάσα σε κάποιες επιχειρήσεις είναι οργανωμένα πάρτι αποκλειστικά για αυτούς που έχουν ολοκληρώσει το εμβολιαστικό τους σχήμα», επισημαίνει ο Φάνος Λεβέντης , γ.γ. του ΠΑΣΥΚΑ (Παγκύπριος Σύνδεσμος Κέντρων Αναψυχής). Εξέφρασε την ελπίδα ότι ενδεχόμενα νέα μέτρα της κυβέρνησης για αναχαίτιση της πανδημίας δεν θα πλήξουν εκ νέου τους χώρους εστίασης και αναψυχής, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη για εντατικούς ελέγχους σε υποστατικά για τα οποία εγείρονται
