Του Απόστολου Τομαρά
Δυο ζητήματα αφήνει πίσω της, η επίσκεψη του Φράνσις Φάνον Υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιου για θέματα ενέργειας. Ο Αμερικανός κυβερνητικός αξιωματούχος φρόντισε να κρατήσει, δημόσια, τις ισορροπίες σε σημείο πρόκλησης, μη ευμενών σχολίων. Από τη μία απέφυγε κάθε αναφορά στις τουρκικές προκλήσεις, στην ευρύτερη περιοχή, και από την άλλη επιβεβαίωσε τη στήριξη της Ουάσιγκτον στα ενεργειακά της Δημοκρατίας αλλά και στα περιφερειακά σχήματα συνεργασίας, στα οποία η Κύπρος είναι στον πυρήνα τους. Ο Φράνσις Φάνον, προφανώς ένεκα της επικείμενης επίσκεψής του στην Άγκυρα, όπως εκτιμούν διπλωματικές πηγές, εμφανίστηκε υπέρ το δέον προσεχτικός, σε σημείο που ένα μέρος των δηλώσεων του να εκληφθεί ότι βάζει στην ίδια μοίρα Κύπρο και Τουρκία με αφορμή τα ενεργειακά. Συγκεκριμένα σε ερώτηση για το πως μπορεί να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία των εταιρειών που ασχολούνται με την ανάπτυξη υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Αμερικανός ΥΦΕΞ προέβη σε μια ακατανόητη έκκληση. «Καλούμε όλα τα μέρη να μην προβαίνουν σε προκλητικές ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν περαιτέρω αστάθεια και είμαστε ακλόνητοι σε αυτό», προσθέτοντας πως στο συγκεκριμένο ζήτημα και ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ήταν πολύ σαφής.
Η Λευκωσία
Η ανάγνωση του Αμερικανού ΥΦΕΞ, στο κομμάτι προκλήσεων της Τουρκίας εντός της ΑΟΖ, δεν πέρασε απαρατήρητη σε κυβερνητικό επίπεδο παρά το γεγονός ότι δεν υπήρξε κάποια τοποθέτηση. Η κυβερνητική πλευρά, προφανώς και λόγο της συνάντησης του Φράνσις Φάνον με τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη την Πέμπτη, τηρεί χαμηλούς τόνους θεωρώντας ότι θα υπάρξουν διευκρινήσεις. Πάντως, ανεξάρτητες πηγές παραδεχόντουσαν πως ο Αμερικανός κυβερνητικός αξιωματούχος θα μπορούσε να ήταν πιο ξεκάθαρος, ενώ από την άλλη ερμηνεύουν τις δηλώσεις του, υπό το πρίσμα ότι η Κύπρος δεν συγκαταλέγεται στα μέρη που προβαίνουν σε προκλητικές ενέργειες και ως εκ τούτου δεν την αγγίζουν οι αναφορές του ΥΦΕΞ. Τα όσα είπε ο κ. Φάνον προκάλεσαν αίσθηση, αφού προηγούμενος και κατά τη συνεδρίαση της ομάδας εργασίας, ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης αναφέρθηκε εκτενώς στις παράνομες τουρκικές δραστηριότητες εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Ο κ. Λακκοτρύπης χρησιμοποιώντας προσεχτική φρασεολογία, επικεντρώθηκε στην παραβίαση του διεθνούς δικαίου καθώς και την καταπάτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Δυστυχώς, η Τουρκία συνεχίζει να αψηφά τις συνεχιζόμενες εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας, κυρίως της ΕΕ και των ΗΠΑ, για να σταματήσει την προκλητική της συμπεριφορά και να συμμορφωθεί με τις καθιερωμένες αρχές του διεθνούς δικαίου»
Θερμή στήριξη
Στα υπόλοιπα ζητήματα που ήταν στο τραπέζι του σχήματος 3+1, ο Αμερικανός ΥΦΕΞ εμφανίσθηκε ένθερμος υποστηριχτής τόσο του σχήματος των συνεργασιών 3+1 όσο και στα ενεργειακά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επί του προκειμένου, ο Αμερικανός κυβερνητικός αξιωματούχους εξήρε το ρόλο που έχει να διαδραματίσει η Κύπρος στο κομμάτι του ενεργειακού διαδρόμου. Επικρότησε το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να ασκεί το κυριαρχικό τη,ς δικαίωμα στην εκμετάλλευση του φυσικού της πλούτου, τονίζοντας αυτό το οποίο έχει προταθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τα έσοδα από το ΦΑ. Ο κ. Φάνον μετέφερε την ευαρέσκεια της χώρας του για την παρουσία κει εμπλοκή αμερικάνικων εταιρειών στην περιοχή. Ο Αμερικανός ΥΦΕΞ θα αναχωρήσει από τη Λευκωσία την Πέμπτη, με επόμενους σταθμούς, πρώτα την Άγκυρα και στη συνέχεια το Κάιρο.
Οι εργασίες
Σε επίπεδο εργασιών της 4ης ομάδας για θέματα προετοιμασίας για έκτακτη ανάγκη, θέματα περιβάλλοντος και ασφάλειας στον χώρο εργασίας, οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στην ετοιμότητα των χωρών να αντιμετωπίσουν περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, σε σχέση με υπεράκτιες δραστηριότητες για υδρογονάνθρακες. Το επόμενο διάστημα θα πραγματοποιηθεί η συνεδρίαση ακόμη τριών ομάδων εργασίας για θέματα όπως την ασφάλεια των ενεργειακών υποδομών, την κυβερνοασφάλεια υποδομών και θέματα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας. Επιδίωξη της κυπριακής πλευράς όπως εκφράσθηκε από τον Υπουργό Ενέργειας είναι η «στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε το όραμα, τόσο της Κύπρου, όσο και των άλλων χωρών της περιοχής που συμμερίζονται αυτά τα οράματα».
