Του Βασίλη Νέδου
Συγκράτηση, υπευθυνότητα και αποφυγή προκλήσεων από όλους όσοι εμπλέκονται στην κυπριακή αποκλειστική οικονομική ζώνη, συνιστά ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών ΗΠΑ Ματ Πάλμερ, ο οποίος βρίσκεται στην Ελλάδα για σειρά επαφών. Το έμμεσο μήνυμα του κ. Πάλμερ προς την Τουρκία εξεπέμφθη χθες το απόγευμα σε συζήτηση που είχε με ομάδα δημοσιογράφων από ελληνικά ΜΜΕ στην Αθήνα.
Αναφέρθηκε σε μια σειρά από ζητήματα, ξεκινώντας από τις διμερείς σχέσεις, τη συμφωνία των Πρεσπών, το Κυπριακό, αλλά και τις προοπτικές οικονομικής συνεργασίας ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ελλάδα. Ο κ. Πάλμερ περιέγραψε, επίσης, και τη θέση των ΗΠΑ για την πιθανή ανταλλαγή εδαφών ανάμεσα σε Σερβία και Κόσοβο.
Συγκεκριμένα, ο κ. Πάλμερ επανέλαβε τη στήριξη ΗΠΑ στη διαδικασία υπό τον ΟΗΕ με σκοπό μια λύση που θα έχει ως βασικό χαρακτηριστικό μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Ως προς την ενεργειακή διάσταση, ο κ. Πάλμερ είπε, ενδεικτικά, πως «ελπίζουμε ότι η ανάπτυξη των υδρογονανθράκων στην Κύπρο θα προχωρήσει με τρόπο που θα δίνει κίνητρο συνέχισης όσων θέλουν λύση. Αλλά υποστηρίζουμε και τη δίκαιη διανομή των προσόδων από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, στο πλαίσιο ενός συνολικού συμβιβασμού». Απαντώντας σε ερώτηση της «Κ» πρόσθεσε ότι «την ίδια στιγμή έχουμε ενθαρρύνει όλους όσοι εμπλέκονται να συμπεριφερθούν με τρόπο συγκρατημένο και υπεύθυνο και να αποφύγουν οτιδήποτε είναι προκλητικό».
Περιέγραψε τη συμφωνία των Πρεσπών ως «το πιο σημαντικό, καθαρά διπλωματικό, επίτευγμα στην περιοχή, από την εποχή της συμφωνίας του Ντέιτον (1995)». Επισήμανε ότι η εφαρμογή της «θα πάρει αρκετό καιρό». Οπως είπε, «η εφαρμογή δεν θα είναι εύκολη. Θα υπάρχουν προβλήματα και σημεία τριβής σε όλη τη διαδρομή. Νομίζω ότι όλοι όσοι συμμετέχουν, το καταλαβαίνουν». Σύμφωνα με τον κ. Πάλμερ «η Ρωσία εξακολουθεί να προσπαθεί να υποσκάψει τη συμφωνία των Πρεσπών», καθώς είναι εκ των πραγμάτων «αντίθετη στις ρωσικές φιλοδοξίες στην περιοχή».
Ο κ. Πάλμερ αναφέρθηκε, επίσης, στο βασικό πρόβλημα των Δυτικών Βαλκανίων, την ομαλοποίηση των σχέσεων Σερβίας και Κοσόβου. «Για εμάς η βασική παράμετρος θα ήταν η αμοιβαία αναγνώριση ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο», είπε ο κ. Πάλμερ, προσθέτοντας ότι «είναι πολύ δύσκολο για το Βελιγράδι να το κάνει αυτό και το καταλαβαίνουμε».
Ζητεί την άμεση άρση των δασμών ύψους 100% από το Κόσοβο, προκειμένου να αρχίσουν ξανά οι «παγωμένες» διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Πρίστινα και Βελιγράδι. Ο κ. Πάλμερ τόνισε ότι «οι ΗΠΑ δεν συνηγορούν υπέρ αλλαγής συνόρων», ωστόσο άφησε να εννοηθεί ότι η Ουάσιγκτον δεν θα απέρριπτε μια τέτοια πιθανή συμφωνία. «Παραμονεύει κίνδυνος σε αλλαγή συνόρων σε μια περιοχή του κόσμου ρευστή όσο τα Δυτικά Βαλκάνια; Και νομίζω ότι η απάντηση είναι προφανής. Παραμονεύει κίνδυνος», τονίζει ο κ. Πάλμερ και προσθέτει ότι «θα πρέπει να ζυγίσουμε αυτό, έναντι ενός κινδύνου να μην υπάρξει καμία συμφωνία ανάμεσα στο Κόσοβο και τη Σερβία. Μια παγωμένη σύγκρουση ανάμεσα στις δύο χώρες από όπου θα πηγάζουν κύματα αστάθειας σε όλη την περιοχή. Και τότε προκύπτει η ερώτηση: Είναι προτιμητέο ένα ρίσκο που θα μπορούσε να μεταδοθεί στην περιοχή, ένα ρίσκο που θα εκμεταλλευθούν κάποιοι για να προωθήσουν τη δική τους αυτονομιστική ατζέντα; Ή θα προτιμούσατε τα ρίσκα μιας παγωμένης σύγκρουσης. Για μένα, τα ρίσκα μιας παγωμένης σύγκρουσης είναι σημαντικά».
