Του ανταποκριτή μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ
Εφόσον δεν ανακύψουν απρόοπτα στην Κυπριακή Βουλή τότε την ερχόμενη εβδομάδα θα συγκληθεί το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ώστε να εγκρίνει και τυπικά την υπαγωγή της Λευκωσίας σε καθεστώς Μνημονίου, με στόχο η πρώτη δόση από τα χρήματα του πακέτου των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ να εκταμιευθεί το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου. Ωστόσο, σύμφωνα με επιφανείς οικονομικούς αναλυτές, με τους οποίους συνομίλησε η «Κ», το Πρόγραμμα που μόλις ξεκινάει για την Κύπρο, ενδεχομένως να είναι καταδικασμένο σε αποτυχία.
Όπως τονίζει ο Ραούλ Ρουπαρέλ, διευθυντής Οικονομικών Ερευνών του Ινστιτούτου, Open Europe, «οι προβολές της Τρόικας για την ύφεση στην Κύπρο παραμένουν εξαιρετικά αισιόδοξες. Το ΑΕΠ της χώρας θα συρρικνωθεί πάνω από 15% τα επόμενα δύο χρόνια και η ανάκαμψη θα αργήσει. Όσο περισσότερο παραμένουν οι έλεγχοι στη διακίνηση κεφαλαίων και όσο μεγαλώνουν οι απώλειες των καταθέσεων από την αναδιάρθρωση των τραπεζών, τόσο πιο βαθιά θα γίνεται η ύφεση. Οι εκτιμήσεις της Τρόικας, επίσης, λένε ότι η ανάκαμψη θα έλθει από την αύξηση των εξαγωγών, κάτι που επίσης δεν είναι βέβαιο, αφού το ευρώ παραμένει υπερτιμημένο και η Ευρωζώνη γλιστράει εκ νέου στην ύφεση.
«Η κυπριακή οικονομία χρειάζεται να βρει νέους τρόπους μεγέθυνσης, αφού για τον χρηματοπιστωτικό τομέα και τις συναφείς υπηρεσίες δεν υπάρχει πια ελπίδα, μετά τις αποφάσεις που ελήφθησαν», συνεχίζει ο κ. Ρουπαρέλ και προσθέτει: «οι εναλλακτικές πηγές ανάπτυξης είναι λίγες. Ο τουρισμός είναι μία, αλλά θα απαιτηθούν μεγάλες περικοπές κόστους για να γίνει πιο ανταγωνιστικός, σε σχέση με τα άλλα κράτη της Ευρωζώνης. Τα έσοδα από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου θα χρειαστεί μία δεκαετία για να μπορέσουν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη την κυπριακή οικονομία».
«Το μόνο θετικό στοιχείο», καταλήγει ο κ. Ρουπαρέλ, είναι ότι «το κυπριακό χρέος μπαίνει σε βιώσιμη τροχιά, λόγω της μεγάλης συνδρομής των καταθετών. Ακόμη και αυτό το στοιχείο όμως τίθεται εν αμφιβόλω, αφού θα παρουσιαστεί χρηματοδοτικό κενό στο κυπριακό πρόγραμμα. Ως εκ τούτου, η πιθανότητα επιπλέον βοήθειας θα πρέπει να συνδυαστεί με κάποιας μορφής επιπλέον αναδιάρθρωση χρέους, που δεν θα είναι εύκολο να εφαρμοστεί».
Ανάλογη άποψη έχει και η Στέφανι Χέιρ, επικεφαλής αναλύτρια για τη Δυτική Ευρώπη στην Oxford Analytica, εταιρεία που παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε όλες τις κυβερνήσεις του G8. «Η βιωσιμότητα της πρόσφατης συμφωνίας για την Κύπρο είναι αμφίβολη: οι προβλέψεις για βαθιά ύφεση φέτος και του χρόνου μπορεί και να αποδειχθούν αισιόδοξες, ενώ η πρόβλεψη ότι η κυπριακή οικονομία θα αναπτυχθεί στη συνέχεια είναι εντελώς γελοία. Οι άλλες χώρες που έχουν μπει σε Μνημόνιο παραμένουν εγκλωβισμένες στο χρέος, την ύφεση και την υψηλή ανεργία, εξ ου και η Ευρωζώνη αποφάσισε να παραχωρήσει επιπλέον επτά χρόνια στην Πορτογαλία και την Ιρλανδία για να αποπληρώσουν τα δάνειά τους στους Μηχανισμούς Στήριξης. Οι προσπάθειες της Τρόικας να φανεί «αισιόδοξη» απαιτούν όλο και περισσότερες παραχωρήσεις, περιλαμβανομένης και της ανοχής σε επιπλέον δημοσιονομικά ελλείμματα, της παροχής παράτασης στην αποπληρωμή των δανείων και της αναδιάρθρωσης χρεών.
Οι κίνδυνοι παραμένουν πολλοί, αφού η Πορτογαλία θα μπορούσε να χρειαστεί δεύτερο Πρόγραμμα και η Σλοβενία είναι εξαιρετικά ευάλωτη, ενώ το αναπτυξιακό έλλειμμα σε ολόκληρη την ήπειρο επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της».
Ομοίως, η Μέγκαν Γκριν, επικεφαλής της Maverick Intelligence, πρώην αναλύτρια της Roubini Global Economics και του Economist Intelligence Unit, θεωρεί ότι «οι θεμελιώδεις προβλέψεις της συμφωνίας για την Κύπρο αναφορικά με την ανάπτυξη είναι σκανδαλωδώς αισιόδοξες. Υψηλόβαθμα στελέχη του κυπριακού Υπουργείου Οικονομικών, σε συνομιλίες τους μαζί μου, παραδέχθηκαν ότι θα είναι πολύ ευχαριστημένοι αν συρρικνωθεί η κυπριακή οικονομία μόνο 9% φέτος. Με το ΑΕΠ να πέφτει πιο γρήγορα από τις προβλέψεις, η Κύπρος θα μείνει πίσω στην επίτευξη των δημοσιονομικών της στόχων και καθώς θα εφαρμόζει περισσότερα μέτρα λιτότητας για να καλύψει το κενό, θα μπαίνει όλο και πιο πολύ σε βαθιά ύφεση. Αυτό το Πρόγραμμα το μόνο που καταφέρνει είναι να διασφαλίσει ότι η Κύπρος θα χρειαστεί και δεύτερο Πρόγραμμα, ή μία νέα αναδιάρθρωση χρέους σε ένα-δύο χρόνια, με τη δεύτερη εναλλακτική να φαντάζει πιο πιθανή».
