Τέτοια μέρα πριν από 40 χρόνια, η βαριά τραυματισμένη από την πρώτη φάση της τουρκικής εισβολής πατρίδα μας ζούσε στην αγωνία της εκεχειρίας, η τύχη της οποία κρινόταν στη διάσκεψη των εγγυητριών δυνάμεων της Γενεύης. Η διάσκεψη κατέρρευσε στις 14 Αυγούστου, ο τουρκικός στρατός προέλασε και μοίρασε την Κύπρο στα δύο. Εκείνη η τραγωδία στοίχισε την απώλεια περιουσιών εκατοντάδων χιλιάδων συμπατριωτών μας.
Σύμφωνα με τη Μελέτη του Πανεπιστημίου Κύπρου-Μάρτιος 2000, οι οριστικές ιδιωτικές απώλειες ανέρχονται σε ΛΚ 3.167 εκατ. (σε τιμές 1995) ενώ μέχρι το 2000 οι ιδιοκτήτες γης στα Κατεχόμενα είχαν απώλειες πρόσβασης σχεδόν ΛΚ 3.679 εκατ. (σε τιμές 1995). Η εισβολή στοίχησε την κατοχή του 36% των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία και τις ζωές δυόμισι περίπου χιλιάδων ανθρώπων. Αξίες ανυπολόγιστες.
Ποιος ευθύνεται και ποιος πλήρωσε γι’ αυτές τις απώλειες; Σαφώς ευθύνεται η ΕΟΚΑ Β΄ και η Χούντα των Αθηνών για το πραξικόπημα που έδωσε στην Άγκυρα ευκαιρία εισβολής. Ευθύνη όμως είχε και η πολιτική ηγεσία υπό τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο που ενώ διέβλεπε τους κινδύνους δεν ενήργησε αρκούντως αποφασιστικά για να αποσοβηθούν. Όσο για τις ευθύνες ξένων δυνάμεων, αυτές εξυπηρετούσαν τα συμφέροντά τους. Σε ό,τι αφορά την τιμωρία του πραξικοπήματος, αυτή διεγράφη διά του κλάδου ελαίας του Μακαρίου, εκτιμώ – επειδή στην προδοσία εμπλέκονταν πολλοί επώνυμοι.
Μάλιστα, λέγεται ότι ο ίδιος είχε πει χαρακτηριστικά πως αν το πραξικόπημα διαρκούσε ακόμα μία εβδομάδα, συγχαρητήριο τηλεγράφημα στον Σαμψών θα έστελνε και η αδελφή του Μαρία. Εκείνο που ουδείς είπε αλλά είναι καταγραμμένο στους καταλόγους των ανθρωπίνων απωλειών –αγνοουμένων και πεσόντων– είναι το συγκλονιστικό: Επωνύμου πατρός ουδείς! Όλοι εκείνοι οι ανώνυμοι, που βιώσαν κι επιβίωσαν της τραγωδίας, ήταν αυτοί που αναστήλωσαν τον τόπο στη συνέχεια.
Οι μισοί έφυγαν και δούλεψαν στο εξωτερικό κι οι άλλοι εργάζονταν 7 μέρες τη βδομάδα με μισά μεροκάματα. Με αυτούς ως θαυματοποιούς συντελέστηκε τότε το κυπριακό θαύμα. Τότε όμως ο κόσμος ζούσε με τα μεροκάματα που έπαιρνε κι έβαζε και στο «δευτεράκι» 3-4 λίρες «να βρέθουνται». Έτσι ζούσε ο πολύς κόσμος μέχρι τέλη της δεκαετίας του ’80. Μετά άρχισε η επέλαση των τραπεζών. Αρχικά με το πλαστικό χρήμα: «Πάρε κι εσύ να πας διακοπές. Τόσοι παίρνουν»…
Στη συνέχεια οι μετοχές κι ύστερα τα μακροχρόνια ενυπόθηκα δάνεια, με τις παραφουσκωμένες εκτιμήσεις για να έχουμε όλοι σπίτι, πισίνα κι εξοχικό. Και η φούσκα της κτηματαγοράς διογκωνόταν. Καπάκι έφτασαν οι Ρώσοι και θέριεψε ο τραπεζικός μας «παράδεισος» τόσο που επεκτάθηκε στην αλλοδαπή. Κι έγραφε η Int. Herald Tribune (12/4/2012) ότι το ύψος των δανείων που έδωσαν οι κυπριακές τράπεζες –και κινδυνεύουν– είναι 152 δισ. (7 επτά φορές το ΑΕΠ).
Κοντολογίς μ’ ένα τραπεζικό σύστημα μπουρδέλο, όπως και η εποπτική αρχή, η κτηματαγορά, το κτηματολόγιο και η πολεοδομία, θεσμούς και κόμματα ευνουχισμένα από τη διαπλοκή και μία κοινωνία στη νιρβάνα μιας δανεικής ευμάρειας, βρεθήκαμε –αίφνης– ενώπιον μιας τραγωδίας που αποδεικνύεται χειρότερη εκείνης του ’74. Τραγικώς όμως με χρέη 20 δισ. του κράτους, 22 δισ. των επιχειρήσεων και 20 δισ. των νοικοκυριών και με τη θαυματοποιό δύναμη που έσωσε την Κύπρο το ’74 άνεργη και πτωχευμένη, το θαύμα (βλ. υπεραξία) δεν μένει πια εδώ…
.
