Το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις, αποτελεί την αρχή για τη μετέπειτα πορεία της οικονομίας της Κύπρου, συνάμα όμως και κομβικό σημείο αναφοράς εφόσον τα προβλήματα που επικεντρώνονται γύρω από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, καταρχήν, δεν θα εξαλειφθούν από τη μια μέρα στην άλλη. Η «Κ» σε επικοινωνία με Οικονομολόγους και στελέχη του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας, χαρτογραφεί τα επόμενα βήματα και τον τρόπο που θα κινηθούν εφεξής οι τράπεζες έχοντας να αντιμετωπίσουν χρόνια και συγκεκριμένα προβλήματα. Μερικοί δε εκ των Οικονομολόγων, δεν διστάζουν να θίξουν και το θέμα της εκ νέου κεφαλαιοποίησης των τραπεζών εφόσον τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια κινούνται πέριξ του 50%. Αυτός ο πυλώνας γνωρίζει ακόμη περισσότερη ένταση εφόσον μέσω των εκποιήσεων θα εισέλθουν σε βάθος χρόνου νέα ακίνητα στην αγορά με τα αποτελέσματα σύμφωνα με τους αναλυτές, να είναι κατά περίπτωση δυσανάλογα και για τις ίδιες τις τράπεζες.
«Η σχέση εκποίηση-τράπεζας, είναι μια σχέση ισορροπίας που θέλει λεπτό χειρισμό» δήλωσε στην «Κ» αρμόδια τραπεζική πηγή και πρόσθεσε ότι «το ερώτημα είναι πότε θα μπορέσουν οι τράπεζες να πουν ότι τελείωσαν με τα δάνεια μέσω εκποιήσεων εφόσον η διαδικασία της εκποίησης είναι χρονοβόρα». Ο χρόνος που ήδη χάθηκε μέχρι να φτάσουμε στις ουσιαστικές διαβουλεύσεις για το νομοσχέδιο που αφορά τις εκποιήσεις και το πλαίσιο αφερεγγυότητας χαρακτηρίζεται και όχι άδικα ως πολύτιμος. Υπενθυμίζεται ότι στο προσχέδιο του μνημονίου και πριν τη διακυβέρνηση Αναστασιάδη, υπήρχε η σχετική πρόνοια σε συγκεκριμένο άρθρο και με καταληκτική ημερομηνία το τέλος του 2013. Η ίδια πηγή τόνισε λέγοντας πως «δεν είναι δυνατόν για τις εκποιήσεις στο εξωτερικό να χρειάζεται ανά περίπτωση και μέσο όρο 1 χρόνος και στην Κύπρο να χρειάζονται 10. Όλα αυτά απαιτούν το χρόνο τους και θα είναι πρακτικά αδύνατο να γίνουν σε μαζική κλίμακα, έχοντας υπόψη πόσο πιεσμένη είναι η αγορά των ακινήτων και πόσο μεγάλα είναι τα δάνεια άρα και η αξία των ακινήτων που θα εκποιηθούν. Όταν λέμε ότι τα μισά είναι μη εξυπηρετούμενα δάνεια και μιλούμε για δις, είναι δυνατόν να ρίξουν άμεσα ακίνητα στην αγορά αναλόγου ύψους»;
Σε ερώτηση για το αν θα επηρεάσουν ακόμη περισσότερο τα ακίνητα αυτά τις ήδη πιεσμένες τιμές των ακινήτων η απάντηση ήταν ότι «ναι μεν αλλά πέρα από αυτή την αναστάτωση οι ίδιες οι τράπεζες πουλώντας και πιέζοντας τις τιμές προς τα κάτω, αυτοτιμωρούνται με έναν τρόπο εφόσον ίσως αναγκαστούν να πουλήσουν στο 70-80%. Άρα η πτώση της τιμής των ακινήτων είναι και θέμα και των τραπεζών εφόσον και αυτές θα πληγούν από τη μείωση της αξίας των ακινήτων που θα θελήσουν να πουλήσουν». Από την άλλη, σύμφωνα με στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας, η Κύπρος είναι δεύτερη στον κόσμο στη μείωση των τιμών των ακινήτων. Πρώτη στη σχετική λίστα είναι η Ουκρανία με μείωση τιμών που φτάνει το 48%, δεύτερη η Κύπρος με μείωση τιμών 8% και τρίτη η Ρωσία με μείωση 5,5%.
«Έπρεπε να είχε δημιουργηθεί κακή τράπεζα»
Ακόμη μια πτυχή της καθυστέρησης στη λήψη αποφάσεων πέραν από το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις, φέρνει στην επιφάνεια μέσω της «Κ» ο Γιώργος Χαραλάμπους πρώην Ανώτατο Στέλεχος της Τράπεζας Κύπρου. Σύμφωνα με τον κύριο Χαραλάμπους, ήδη θα έπρεπε με σκοπό να απαγκιστρωθούν οι τράπεζες από τα κόκκινα δάνεια, να είχαμε δημιουργήσει τη λεγόμενη «κακή» τράπεζα δίνοντας την ευκαιρία στο χρηματοπιστωτικό σύστημα να επεξεργαστεί το πρόβλημα με μεγαλύτερη ηρεμία.
«Η δημιουργία κακής τράπεζας έπρεπε να είχε γίνει από το καλοκαίρι του 2013. Η διαφορά από το να κρατάνε τα κόκκινα δάνεια οι τράπεζες είναι ότι η εταιρεία που θα τα αγοράσει και θα της χρωστάνε εκείνης οι οφειλέτες δεν έχει καμία υποχρέωση όπως θα είχε αν είχε δανείσει σαν ιδιωτικός φορέας αυτά τα χρήματα σε ιδιώτες. Θα μπορούσε να κάνει σταδιακές πωλήσεις αν οι συνθήκες το επιτρέπουν, ώστε να παραμείνει βιώσιμη η εταιρεία που θα αγοράσει τα χρέη. Κάτι που δεν μπορεί να το κάνει η τράπεζα εφόσον δεν μπορεί να είναι φορτωμένη με προβληματικά δάνεια για χρόνια», καταλήγει ο κύριος Χαραλάμπους. Υπενθυμίζεται επίσης πως ήδη πάντως από την Παρασκευή το βράδυ οπότε και αναβλήθηκε για το Σάββατο η συνεδρίαση της Βουλής για ψήφιση του νόμου για τις εκποιήσεις, φάνηκαν οι πρώτες αντιδράσεις με την ΚτΚ να εκδίδει ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία, «η συμμόρφωση της Κυπριακής Δημοκρατίας με το πρόγραμμα προσαρμογής της Ευρωπαϊκής Ένωσης/του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αποτελεί προϋπόθεση για την αποδοχή των κυβερνητικών χρεογράφων στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος».
Στο τραπέζι η αξιολόγηση τράπεζας
Από το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις αναμένεται να επηρεαστεί θετικά το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κύπρου και σε δεύτερη ανάγνωση, εφόσον σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» τουλάχιστον μια κυπριακή τράπεζα ενδέχεται να αξιολογηθεί θετικά το αμέσως προσεχές διάστημα. Από την άλλη πλευρά, στις 23 Απριλίου είναι το επόμενο Eurogroup και η επικείμενη αξιολόγηση του κυπριακού προγράμματος, με το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις να είναι στην πρώτη γραμμή όπως άφησε ξεκάθαρα μόλις πρόσφατα να εννοηθεί ο Επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Πιέρ Μοσκοβισί.
