ΚΥΠΕ
Εμειναν στην ιστορία ως οι πρώτοι άνθρωποι που πέταξαν στο διαστημικό κενό, όμως οι συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιήθηκαν αυτοί οι διαστημικοί περίπατοι παραλίγο να τους στοιχίσουν τη ζωή.
Σαν αύριο, πριν από 50 χρόνια, ο Αμερικανός αστροναύτης Εντ Γουάιτ πραγματοποιεί τον πρώτο διαστημικό περίπατο για τις ΗΠΑ.
Ομως, δεν ήταν ο πρώτος. Στην εποχή του ψυχρού πολέμου και της κούρσας για κατάκτηση του διαστήματος, είχαν προηγηθεί λίγους μήνες πριν, οι Ρώσοι με τον κοσμοναύτη Αλεξέι Λεόνοφ να γράφει ιστορία ως ο πρώτος άνθρωπος που πραγματοποίησε διαστημικό περίπατο.
3 Ιουνίου 1965: Ένα γάντι να πετά και ένα μηχανικό πρόβλημα
Στις 3 Ιουνίου το 1965 λοιπόν ο Εντ Γουάιτ από το σκάφος Gemini 4, στο οποίο επέβαινε και ο Τζέιμς Μακντιβίτ, ξεκίνησε τον διαστημικό του περίπατο ως ο πρώτος Αμερικανός που πραγματοποιούσε αυτό το επικίνδυνο και δύσκολο εγχείρημα. Δεμένος με δύο σκοινιά μήκους 8 μέτρων βγήκε στο κενό, με το Gemini να βρίσκεται σε απόσταση 350 χλμ πάνω από τη Χαβάη και να κινείται με ταχύτητα 30 χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα. Παρέμεινε στο κενό για περίπου 20 λεπτά.
Ο Γουάιτ ήταν τόσο συνεπαρμένος από την εμπειρία αυτή, γνωρίζοντας ταυτόχρονα ότι γράφει ιστορία, που ήταν απρόθυμος να τερματίσει τον διαστημικό του περίπατο στον καθορισμένο χρόνο. Λέγεται μάλιστα ότι οι συνάδελφοί του στο Χιούστον δυσκολεύτηκαν να τον πείσουν να επιστρέψει στο σκάφος.
Ομως, λόγω ενός απρόσμενου μηχανικού προβλήματος, ο διαστημικός του περίπατος παραλίγο να του στοιχίσει τη ζωή, τόσο του ίδιου όσο και του Τζέιμς Μακντιβίτ. Ο τελευταίος τελικά κατόρθωσε να επιλύσει το πρόβλημα και οι δύο τους επέστρεψαν σώοι και αβλαβείς στη Γη.
Σημειώνεται ότι ενώ ο Γουάιτ βρισκόταν ακόμη στο διαστημικό κενό, ένα εφεδρικό θερμικό γάντι ξέφυγε από την ανοιχτή καταπακτή του διαστημικού οχήματος, και πέταξε στο διάστημα.
Το γάντι αυτό έγινε γνωστό ως το πρώτο αντικείμενο `διαστημικών αποβλήτων΄ σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη, και κάηκε στη διάρκεια της επανείσοδου του στην ατμόσφαιρα.
Δυστυχώς, όμως, δύο χρόνια αργότερα, ο Γουάιτ σκοτώνεται μαζί με τους Γκας Γκρίσομ και Ρότζερ Τσάφι σε τραγικό δυστύχημα στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι. Οι τρεις τους βρίσκονταν σε μια κάψουλα ελέγχου της διαστημικής αποστολής Απόλλο 1, κατά τη διάρκεια μιας δοκιμής εκτόξευσης, όταν αυτή πήρε φωτιά οδηγώντας τους σε ένα φρικτό θάνατο.
Πανικός και αγωνία στον περίπατο του Λεόνοφ
Ο πρώτος όμως άνθρωπος που πραγματοποίησε έναν διαστημικό περίπατο ήταν ο Ρώσος κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνοφ, μόνο λίγους μήνες πριν, στις 18 Μαρτίου του 1965.
Για την ιστορική αυτή ημέρα μίλησε ο επίσης Ρώσος κοσμοναύτης Αλεξάντρ Βολκόφ σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ρωσικό Πολιτιστικό Κέντρο στη Λευκωσία τον Απρίλιο με την ευκαιρία της Εβδομάδας Διαστήματος.
Οπως ανέφερε στο ακροατήριό του, ο Λεόνοφ παρέμεινε στο διάστημα για 12 λεπτά και για το εγχείρημά του αυτό έλαβε πολλές τιμές και αναδείχθηκε ήρωας.
Σημείωσε ότι ο περίπατος του Λεόνοφ δεν ήταν ούτε και αυτός στρωμένος με ροδοπέταλα. Απεναντίας, στην προσπάθειά του να επιστρέψει στην κάψουλα, διαπίστωσε με τρόμο ότι η στολή του είχε διογκωθεί και δεν χωρούσε να περάσει από το στενό άνοιγμα της εισόδου.
Η αγωνία τόσο στο διάστημα όσο και στη Μόσχα ήταν χωρίς προηγούμενο. Τελικά αποφασίστηκε όπως ο κοσμοναύτης μειώσει την πίεση της στολής του κάτω από τα επιτρεπτά όρια για να χωρέσει από την καταπακτή του σκάφους. Ακόμη και με αυτόν τον τρόπο μόλις που τον χώρεσε να εισέλθει.
Παρά το ότι αυτό είχε αίσιο τέλος, η περιπέτεια συνεχίστηκε στην Σιβηρία. Η προσγείωση του Βοσχόντ 2, στο οποίο επέβαινε και ο κοσμοναύτης Μπελάιεφ, έγινε την επόμενη ημέρα χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από το προκαθορισμένο σημείο. Οι δύο κοσμοναύτες προσεδαφίστηκαν στα δάση της Σιβηρίας όπου ανέμεναν για δύο παγερές νύχτες μέχρι να εντοπιστούν, αντιμέτωποι με τις εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες και τα άγρια ζώα.
Ο αντισμήναρχος Λεόνοφ αποκαλείται «Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης» και λίγες μέρες αργότερα βραβεύτηκε με το Μετάλλιο Λένιν και άλλες εξέχουσες σοβιετικές τιμές.
