H σχεδόν άγνωστη για εμάς εδώ στην Κύπρο τέχνη του animation ζωντανεύει για 14η χρονιά μέσα από το Διεθνές Φεστιβάλ του Σινεμά Animation στην Ύπαιθρο, Όψεις του Κόσμου από τις 13 μέχρι τις 18 Ιουλίου στον μαγευτικό χώρο της Μεσαιωνικής Αγρέπαυλης, στον αρχαιολογικό χώρο της Παλαίπαφου στα Κούκλια.
Ο Γιώργος Τσαγγάρης, η ψυχή του φεστιβάλ, μίλησε στην «Κ» για το όραμά του, τη σημερινή μορφή του φεστιβάλ, τη φετινή διοργάνωση αλλά και για το μέλλον της τέχνης του animation στην Κύπρο. Ο Γιώργος μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον χαρακτικής, αφού πατέρας του είναι ο γνωστός Χαμπής ο χαράκτης και σπούδασε, αρχικά, γραφικές τέχνες στο Λονδίνο και ειδικεύτηκε στην τέχνη της αφίσας. Επιστρέφοντας στην Κύπρο είχε αρκετές συνεργασίες με πολιτιστικούς οργανισμούς. Η σχέση του με την τέχνη της αφίσας έγινε η αφορμή της γνωριμίας του με το πρώτο διεθνές φεστιβάλ που έγινε στην Κύπρο το 2001,ως κομμάτι στα Κύπρια, όπου σε αυτό προσκλήθηκε ο Δημήτρης Εϊπίδης, σημερινός διευθυντής του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Η γνωριμία του με τον Δημήτρη Εϊπίδη ήταν η αφορμή για την αρχή του σημερινού φεστιβάλ, αφού ο άνθρωπος αυτός υπήρξε μέντοράς του. Η αρχή έγινε πριν από 13 χρόνια, με τη δημιουργία του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πλατανίστεια το 2002. «Η ανταπόκριση του κόσμου μας ενεθάρρυνε και αποφασίσαμε να δώσουμε συνέχεια σε αυτή την αυθόρμητη, καλλιτεχνική μας δραστηριότητα». Ο Γιώργος θεωρεί πως αυτή η προσπάθεια δημιούργησε ένα ρεύμα πολιτιστικής αποκέντρωσης και ήταν η μαγιά για το σημερινό φεστιβάλ, αφού τότε δεν υπήρχε κάποιο άλλο σύγχρονο φεστιβάλ αυτού του ύφους που να διεξάγεται στην ύπαιθρο. Αργότερα η γνωριμία αλλά και οι σπουδές του στο animation το 2006 τον οδήγησαν στην απόφαση να δώσει μία άλλη διάσταση στο συγκεκριμένο φεστιβάλ.
«Η τέχνη αυτή με μάγεψε. Δεν γνώριζα τίποτα για τις τεχνικές του animation. Η κίνηση στο animation είναι κάτι μαγικό, δίνει νόημα σε όλη την εμψύχωση του χαρακτήρα. Με το animation ένιωσα ότι η τεχνική του προσέγγιση είχε την αγωνιστικότητα και τον παλμό ενός ντοκιμαντέρ, είδος το οποίο λατρεύω, αλλά συνειδητοποίησα ταυτόχρονα πως εμπεριείχε όλες τις αξίες της τέχνης. Έτσι, δημιουργήσαμε το 2007 το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ και Κινουμένων Σχεδίων Υπαίθρου, Όψεις του Κόσμου».
Το animation στην Κύπρο είναι άγνωστο αλλά υπάρχει μέλλον
Το φεστιβάλ σήμερα έγινε ιδιαίτερα αγαπητό παγκόσμια, στους πιο σημαντικούς κύκλους του ανεξάρτητου σινεμά. «Το δικό μας φεστιβάλ δεν δημιουργεί πολιτικές που θα αλλάξουν τα πράγματα όπως άλλα φεστιβάλ, αλλά έχει την αγνότητα και το πάθος να φέρει σε αυτό το νησί την τέχνη του animation που μας ήταν άγνωστη μέχρι πριν από μερικά χρόνια». Το Διεθνές Φεστιβάλ του Σινεμά Animation στην Ύπαιθρο, Όψεις του Κόσμου γίνεται το βήμα δημιουργίας αλλά και έμπνευσης για τους Κύπριους δημιουργούς, οι οποίοι επιθυμούν να ασχοληθούν με την τέχνη του animation.
«Πάρα πολλοί Κύπριοι έχουν προβάλει μέχρι σήμερα τη δουλειά τους μέσω του φεστιβάλ και έχουν βραβευθεί μέσα από το κυπριακό διαγωνιστικό μέρος. Αρκετοί μάλιστα νεαροί πήραν την απόφαση να ακολουθήσουν σπουδές στον τομέα του animation, έχοντας επηρεαστεί από το φεστιβάλ. Είμαι πολύ αισιόδοξος αλλά και βέβαιος πως σε μερικά χρόνια θα είμαστε σε θέση να σταθούμε δίπλα από διεθνείς παράγοντες στον τομέα του animation και να δημιουργήσουμε μία παράδοση σε αυτή την τέχνη. Το animation στην Κύπρο είναι σχεδόν άγνωστο, αν και υπάρχουν πολλοί νέοι που επιθυμούν να ασχοληθούν, όμως, τους είναι δύσκολο. Δεν υπάρχουν, δυστυχώς, στη χώρα μας τα κατάλληλα εκπαιδευτικά ιδρύματα για να τους παρέχουν αυτή την κατεύθυνση σπουδών.
Η Κύπρος σήμερα δεν διαθέτει στούντιο animation και είναι πολύ σημαντικό να δημιουργηθεί για να παράγει ανεξάρτητες ταινίες. Κάποιοι που σπουδάζουν σήμερα animation καταλήγουν σε άλλους επαγγελματικούς χώρους, ενώ άλλοι φεύγουν στο εξωτερικό». Ένας από τους κυριότερους στόχους του Γιώργου Τσαγγάρη είναι το φεστιβάλ να μπορεί με το πρόγραμμα, τους καλεσμένους, τις εκθέσεις και τις παράλληλες εκδηλώσεις του να ενσωματώνεται στο κυπριακό περιβάλλον και στο πνεύμα της χώρας μας.
Το φετινό φεστιβάλ
Το Διεθνές Φεστιβάλ του Σινεμά Animation στην Ύπαιθρο, Όψεις του Κόσμου φέτος είναι ιδιαίτερα περήφανο, αφού αναγνωρίστηκε από το European Festival Association και το πρόγραμμα EFFE (Europe for Festivals Festivals for Europe) ως ένα από τα σημαντικότερα φεστιβάλ της Ευρώπης για την καλλιτεχνική του ποιότητα και την ουσιαστική προσφορά και σφραγίδα του σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η φετινή διοργάνωση περιλαμβάνει το διαγωνιστικό της μέρος που διαχωρίζεται στο διεθνές και το κυπριακό. Το διεθνές διαγωνιστικό πρόγραμμα περιλαμβάνει ταινίες από τους σύγχρονους μετρ του είδους, ενώ το κυπριακό διαγωνιστικό πρόγραμμα, που εγκαινιάστηκε πριν από δύο χρόνια φιλοξενεί περισσότερες από 10 ταινίες φοιτητών και επαγγελματιών του είδους.
Η φετινή διεθνής κριτική επιτροπή του φεστιβάλ αποτελείται από τη Spela Cadez από τη Σλοβενία, τον Piotr Dumala από την Πολωνία και την Κύπρια σκηνοθέτη Τώνια Μισιαλή. Παράλληλα, το παρών της θα δώσει με τις ταινίες της μια ομάδα από σκηνοθέτες με έντονη την πολιτική κριτική. Αντίστοιχα, ο Εσθονός καλλιτέχνης Kaspar Jancis με τη νέα του ταινία Piano και ο Ούγγρος δημιουργός Tamas Patrovic με την ταινία Work in Progress επέλεξαν το φεστιβάλ της Κύπρου για να πραγματοποιήσουν την παγκόσμια πρεμιέρα των ταινιών τους. Οι επισκέπτες του φεστιβάλ θα έχουν τη μοναδική ευκαιρία να παρακολουθήσουν, πέραν των διαγωνιστικών του προγραμμάτων, και μια σειρά από αφιερώματα, εκθέσεις, ειδικές προβολές, εργαστήρια αλλά και παιδικό πρόγραμμα προβολών ταινιών και εργαστήρια για παιδιά στον πολιτιστικό χώρο Τεχνόπολις 20 στην Πάφο. Η τελετή λήξης περιλαμβάνει μεγάλη συναυλία που διοργανώνεται σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης Παφος2017.
Η Σαββίνα Γιαννάτου με το μουσικό της σχήμα Primavera en Salonico θα αποχαιρετήσει το κοινό του φεστιβάλ, ανανεώνοντας το ραντεβού των φίλων του animation για το 2016. Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί τη νύχτα λήξης του φεστιβάλ, το Σάββατο 18 Ιουλίου, στον κύριο χώρο του φεστιβάλ, τη μεσαιωνική αγρέπαυλη στον αρχαιολογικό χώρο Παλαιπάφου, στα Κούκλια. Οι δράσεις του φεστιβάλ εντάσσονται στο επίσημο πρόγραμμα των εκδηλώσεων του Οργανισμού Πάφος2017. Αυτή η συνεργασία, η οποία έχει πολλαπλές πτυχές αναπτυξιακού χαρακτήρα, θα κορυφωθεί το 2017. Για το πλήρες πρόγραμμα του φεστιβάλ αλλά και πληροφορίες στο www.animafest.com.cy
