Το Κυπριακό Κέντρο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (ΚΚΔΙΘ) παρά τον μειωμένο του προϋπολογισμό συνεχίζει να επιτελεί τον σκοπό του, προωθώντας τις παραστατικές τέχνες, ξεπερνώντας οποιεσδήποτε αντιξοότητες μέσα από το πείσμα και την αγάπη των ανθρώπων του για το θέατρο. Το ΚΚΔΙΘ ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1977 και είναι ένας οργανισμός μη κυβερνητικός, μη κερδοσκοπικός και για τη λειτουργία του επιχορηγείται από το κυπριακό κράτος, μέσω του ΘΟΚ. Διοικείται από εννεαμελές Διοικητικό Συμβούλιο, έχει τριετή θητεία και διορίζει τον Εκτελεστικό Διευθυντή.
Στόχοι του είναι να συμβάλλει στη διεθνή συνεργασία για την εξέλιξη της θεατρικής τέχνης και των παραστατικών τεχνών σε όλες τους τις εκφράσεις, να λειτουργεί ως δίαυλος επικοινωνίας ανάμεσα στην κυπριακή και παγκόσμια καλλιτεχνική κοινότητα και να προωθεί το κυπριακό θεατρικό έργο και κάθε κυπριακή θεατρική δραστηριότητα στο εξωτερικό.
Από την πλούσια δραστηριότητά του ξεχωρίζουν το «Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος», το «Διεθνές Συμπόσιο Αρχαίου Ελληνικού Δράματος», το «Διεθνές Συμπόσιο Χορού», η «Εβδομάδα Κυπριακού Θεατρικού Έργου στην Αθήνα», οι ετήσιοι εορτασμοί για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου και τη Διεθνή Ημέρα Χορού, η συμμετοχή σε ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα και οι εκδόσεις του. Ο πρόεδρος του Δ.Σ του ΚΚΔΙΘ κ. Γιώργος Νεοφύτου μίλησε στην «Κ» για τους στόχους και τα μελλοντικά σχέδια του Κέντρου, κάνοντας έναν μικρό απολογισμό για το φετινό, πολύ επιτυχημένο, 18ο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος που έλαβε χώρα τον Ιούλιο.
–Ο ρόλος του Κέντρου εντός Κύπρου είναι συμβουλευτικός ή παρεμβατικός;
–Θα έλεγα παρεμβατικός, όταν κρίνουμε ότι τα συμφέροντα των μελών μας, που είναι άνθρωποι των παραστατικών τεχνών, επηρεάζονται. Εκφράζουμε την άποψή μας, δεν παίρνουμε αποφάσεις, αφού δεν έχουμε κάποιο θεσμικό ρόλο.
–Ποια ήταν η δική σας συμβολή ως πρόεδρου του Δ.Σ. από το 2011 που αναλάβατε;
–Αρχικά ανανεώθηκε το Δ.Σ. και μπήκαν καινούργια πρόσωπα. Έγινε η αλλαγή του Εκτελεστικού Διευθυντή και έχουμε σήμερα εδώ ένα νέο άνθρωπο, τον Χρίστο Γεωργίου. Είχαμε κάνει μία διαφορετική αξιολόγηση των δραστηριοτήτων μας, προβήκαμε, ένεκα τις οικονομικής κρίσης σε περικοπές του προϋπολογισμού μας, δίνοντας όλη μας τη βαρύτητα στις σημαντικότερες μας εκδηλώσεις. Εγκαινιάσαμε ταυτόχρονα μία πιο εξωστρεφή πολιτική, φέραμε περισσότερο κόσμο από τα μέλη μας για να δουλέψει μαζί μας και η προβολή τον εκδηλώσεών μας γίνεται πλέον πιο οργανωμένα, με καλύτερο τρόπο.
–Μιλήστε μας για την εξέλιξη του προγράμματος Play.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε ως μία ιδέα του Κέντρου μέσα στο πλαίσιο της προσπάθειας για εξέλιξη και προώθηση της κυπριακής θεατρικής συγγραφής και στη συνέχεια συνεργαστήκαμε με τον ΘΟΚ. Με το πρόγραμμα θέλαμε να αποδείξουμε πως υπάρχουν κυπριακά έργα και ταυτόχρονα καταφέραμε να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται στην Κύπρο οι θεατρικοί συγγραφείς από τους άλλους θεατρικούς παράγοντες ώστε να υπάρχει αλληλοεκτίμηση.
–Ποια είναι τα κύρια συμπεράσματα που εξάγονται μέσα από αυτή την προσπάθεια;
–Μέχρι σήμερα έχουν βγει πολύ σημαντικά κυπριακά έργα τα οποία παρουσιάστηκαν σε αναγνώσεις και οκτώ από αυτά βγήκαν στη σκηνή. Μερικά, μάλιστα, παρουσιάστηκαν και στην Ελλάδα με πολύ καλές κριτικές. Από το δεύτερο πρόγραμμα το Play On ο ΘΟΚ δεν περιέλαβε στο ρεπερτόριό του κανένα κυπριακό έργο αλλά ακόμη δεν έχουμε κάνει την τελική μας αξιολόγηση.
–Πώς κρίνετε σήμερα τη λειτουργία του ΘΟΚ και το πρόσφατο πρόγραμμα που εξήγγειλε, το «Θυμέλη».
–Υπήρξαν αντιδράσεις, ναι, ένεκα της παρέμβασής μας όσον αφορά στη «Θυμέλη». Ο θεσμός, ο οποίος πρέπει να προωθήσει και να αναδείξει το θέατρο στην Κύπρο μέσα από χρηματοδοτήσεις και άλλους τρόπους είναι ο ΘΟΚ. Η παρέμβασή μας αφορούσε μεν τη «Θυμέλη» αλλά και άλλες εξαγγελίες και δράσεις του ΘΟΚ. Μας απασχολεί ιδιαίτερα ο τρόπος πρόσληψης των ηθοποιών στον ΘΟΚ, οι ακροάσεις που γίνονται, τα συμβόλαια, η μη συμπερίληψη κυπριακών έργων στο ρεπερτόριό του αλλά και η πρόσκληση ξένων σκηνοθετών σε υπερβολικό βαθμό για τη σκηνοθεσία των έργων που ανεβάζει. Δεν εναντιωνόμαστε σε όλα αυτά, αλλά τούτα έγιναν χωρίς να υπάρξει συνεννόηση με τους δημιουργούς του θεάτρου που είναι μέλη μας. Εμείς ως Κέντρο ζητήσαμε από την Πολιτεία ότι πριν να λαμβάνονται κάποιες αποφάσεις να γίνεται συζήτηση με τους ανθρώπους του θεάτρου, να λύνονται τα προβλήματα και μετά να προχωρούν σε εξαγγελίες. Εμείς δεν διεκδικούμε κανένα θεσμικό ρόλο.
–Πώς θα επιτευχθεί νομίζετε η ανανέωση του θεάτρου στην Κύπρο;
–Η ανανέωση μπορεί να επιτευχθεί και με αυτά που θέλει να προωθήσει ο ΘΟΚ αλλά φτάνει να γίνονται με τον σωστό τρόπο. Το «Θυμέλη» δεν είναι κακό στις ειδικές του γραμμές. Το κακό έγινε που δεν συζητήθηκε με αποτέλεσμα με την εφαρμογή του να κινδυνεύσουν να κλείσουν όλα τα θέατρα. Σήμερα ξεκίνησε μια συζήτηση. Το ότι πρέπει να γίνει ανακατανομή της πίτας των επιχορηγήσεων συζητείται εδώ και χρόνια και το γνωρίζουμε αλλά όχι με αυτό τον τρόπο.
–Πού εντοπίζετε σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα του κυπριακού θεάτρου;
–Τα τελευταία χρόνια παρατηρώ πως γίνονται άλματα στο κυπριακό θέατρο. Βλέπουμε σπουδαίες παραστάσεις από τις ελεύθερες ομάδες. Τα προβλήματα έγκεινται ακριβώς στον τρόπο επιχορήγησης που δεν είναι δίκαιος και πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή. Από την άλλη πρέπει να γίνεται και σωστή αξιοποίηση του κυπριακού θεατρικού δυναμικού. Θεωρώ απαράδεκτο να σκηνοθετούνται σε τόσο μεγάλο βαθμό οι παραστάσεις του ΘΟΚ από ξένους σκηνοθέτες. Χρειάζεται και αυτό άλλα όχι σε τέτοια υπερβολή. Αυτό, δυστυχώς, γίνεται και φέτος στο ρεπερτόριο της νέας σεζόν του ΘΟΚ με την πλειοψηφία των σκηνοθετών να μην είναι Κύπριοι. Αυτό το λέμε ξενομανία. Γενικά, όμως, είμαι πολύ αισιόδοξος για το μέλλον του κυπριακού θεάτρου αλλά και σήμερα βλέπουμε ποιότητα στις εγχώριες παραγωγές, πράγμα που υπήρχε πάντοτε στην Κύπρο, ιδιαίτερα στις παραστάσεις του ΘΟΚ. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια που έχουν αυξηθεί οι ομάδες με πολλούς νέους, ταλαντούχους ανθρώπους το επίπεδο έχει ανέβει πολύ. Ο ΘΟΚ θεωρώ, είχε μία πτώση για ένα διάστημα που το βρίσκω απόλυτα φυσιολογικό, όταν είσαι συνεχώς στην κορυφή να επέλθει μία μικρή πτώση. Σήμερα, ο ΘΟΚ βρίσκεται σε ανοδική πορεία και βρίσκει τις καλές του εποχές.
Το Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος φέτος σημείωσε άνοδο 40%
–Πώς είδατε να εξελίσσεται φέτος το Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος σε σχέση με άλλες χρονιές;
–Τα τρία τελευταία χρόνια το Φεστιβάλ παρουσιάζει μία δυναμική που ξεπερνά τις προσδοκίες μας, ιδιαίτερα αυτή τη χρονιά παρόλο που είχαμε μία λιγότερη παράσταση από πέρσι. Φέτος, αν και δεν είχαμε περιλάβει στο ρεπερτόριό μας παράσταση από την Ελλάδα που θα έφερνε κόσμο εντούτοις είχαμε μεγάλη προσέλκυση κοινού με άνοδο 40% στα εισιτήρια. Αυτή τη χρονιά παρουσιάσαμε τρεις ξένες και δύο κυπριακές παραστάσεις και η αύξηση εντοπίστηκε σε όλες. Υπάρχουν διάφορες απόψεις για το ποιοτικό αποτέλεσμα φέτος αλλά αυτό έγκειται στο κριτήριο του καθενός.
–Πού πιστεύετε ότι οφείλεται η αύξηση του ενδιαφέροντος του κόσμου;
–Σίγουρα από την καλύτερη δουλειά που γίνεται όσον αφορά στην προβολή του Φεστιβάλ με διάφορους τρόπους. Αυτό οφείλεται κυρίως στο νέο αίμα, τους νέους ανθρώπους και μέλη του Κέντρου. Επιπλέον, ο νέος μας διευθυντής έδωσε μία νέα πνοή και μια διαφορετική αντιμετώπιση στο Φεστιβάλ. Καταφέραμε από πέρσι, με την προσέλκυση του κόσμου και την αύξηση της ποιότητας να διατηρήσουμε και να αυξήσουμε ταυτόχρονα και φέτος το κοινό μας. Είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο που βλέπουμε νέους ανθρώπους στις παραστάσεις του Φεστιβάλ.
–Τι προγραμματίζετε για το Φεστιβάλ το 2016;
–Ο προϋπολογισμός θα παίξει σημαντικό ρόλο στις επιλογές και τις αποφάσεις μας και ελπίζουμε να πείσουμε το Υπουργείο να μας τον αυξήσει. Η επιτυχία δημιουργεί ταυτόχρονα μεγαλύτερες απαιτήσεις. Ήδη αρχίσαμε δουλειά για το επόμενο Φεστιβάλ για να βρούμε παραστάσεις.
Συνεργασία με Τουρκοκυπρίους
Τα τρία τελευταία χρόνια έχουμε θέσει ως στόχο τη γνωριμία με την τουρκοκυπριακή θεατρική συγγραφή αλλά και τη συνεργασία με θεατρικά σχήματα των Τουρκοκυπρίων με δική μου πρωτοβουλία. Μέχρι σήμερα δεν γνωρίζαμε απολύτως τίποτα για τη θεατρική παραγωγή της άλλης πλευράς. Η προσέγγιση ήταν δύσκολη, όμως, καταφέραμε να έρθουμε σε επαφή μαζί τους. Έτσι, επιλέξαμε κάποια έργα τουρκοκυπριακά αλλά και ελληνοκυπριακά τα οποία μεταφράσαμε και παρουσιάσαμε σε μια κοινή εκδήλωση την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου το 2013. Η εκδήλωση αυτή είχε μεγάλη ανταπόκριση γεγονός πολύ ελπιδοφόρο.
Τα έργα αυτά εκδόθηκαν σε ένα βιβλίο και μέσα από αυτά θα δείτε πως οι Τουρκοκύπριοι συγγραφείς γράφουν ακριβώς τα ίδια πράγματα που γράφουμε και εμείς. Μελλοντικά θα θέλαμε να συνεχίσει αυτή η σχέση και είναι κάτι το οποίο μελετάμε. Σήμερα, έχουν δημιουργηθεί αρκετές ομάδες και η Επιτροπή Πολιτισμού για τις δύο κοινότητες και αναμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί ούτως ώστε να βρούμε και εμείς πώς θα ενεργήσουμε. Μέσα από αυτή την ενέργεια διαπιστώσαμε ξανά πως αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που μας χωρίζουν.
