Του Μπάμπη Παπαδημητρίου
Οσο ενωρίτερα αντιληφθεί ο πρωθυπουργός πως το παιχνίδι της δήθεν διαπραγμάτευσης, με τις απανωτές καθυστερήσεις, είναι σίγουρη η πολιτική ήττα της σημερινής πλειοψηφίας, τόσο το καλύτερο για όλους. Ο λόγος, απλός, έχει να κάνει με αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο: εμπιστοσύνη.
Το μόνο σταθερό έδαφος είναι η εμπιστοσύνη στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Η μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού το έχει πλήρως αντιληφθεί, και γι’ αυτό δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στην παίγνιο απάτης που ο κ. Τσίπρας επιχείρησε και έχασε πριν από τη μνημονιακή στροφή του καλοκαιριού. Σε τελευταία ανάλυση, μια σημαντική πλειοψηφία ψηφοφόρων έπαιξε το «χαρτί Τσίπρα» κι έχασε.
Στις διεθνείς αγορές εκφράζουν την απορία τους με το μεγάλο πλήθος των πολιτών της χώρας, που μοιράστηκαν τις ευθύνες του ατελέσφορου ελληνικού εκβιασμού προς τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Πιστεύουν όμως ακόμη πως η βαθύτατη απογοήτευση μπορεί να δώσει τη θέση της σε κάποια ενεργητική αισιοδοξία. Υπό την προϋπόθεση ότι θα μειωθούν οι αντιδράσεις των προνομιούχων ομάδων, οι οποίες διαθέτουν ισχυρή κομματική εκπροσώπηση στο Κοινοβούλιο και στα κόμματα.
Μεταξύ των κρατών που κατέρρευσαν απέναντι στη μεγάλη κρίση του 2008-2012, η Ελλάδα είναι η μόνη που παραμένει εκτός αγορών και συνεχίζει να χάνει έδαφος. Πράγματι, το ΑΕΠ θα μειώνεται τουλάχιστον για τους επόμενους έξι μήνες, που σημαίνει ότι η κυβέρνηση Τσίπρα θα έχει καταγράψει ύφεση επί 12 μήνες. Οταν τους προηγηθέντες 18 μήνες (αρχές 2014-μέσα 2015) η οικονομία είχε επιστρέψει σε θετικό έδαφος.
Επιπλέον, αν δεν πραγματοποιηθούν επειγόντως οι αναμενόμενες επενδύσεις, τα σημαντικά κέρδη ανταγωνιστικότητας, που πλήρωσε πανάκριβα η μισθωτή εργασία και η καλή επιχειρηματικότητα, θα γίνουν καπνός, με τραγικές επιπτώσεις σε θέσεις εργασίας, εξαγωγές και περιορισμό της δανειακής υπερχρέωσης.
Ο κύριος λόγος που οδηγεί σε καθυστερήσεις είναι το σύνδρομο κατωτερότητας των κυβερνητικών στελεχών. Ως «κατωτερότητα» ορίζω την έλλειψη αυτοπεποίθησης και εμπειρίας σε ό,τι αφορά τις λειτουργίες των αγορών. Οι αρμόδιοι υπουργοί απογοητεύονται όταν δεν βρίσκουν «αριστερές κουβέντες» για να εξηγήσουν στους οπαδούς τις τόσο απαραίτητες προσαρμογές. Δεύτερον, υπουργοί, κομματικά στελέχη και βουλευτές είναι απρόθυμοι να αναγνωρίσουν και να εκμεταλλευτούν τις επενδυτικές και χρηματοδοτικές ευκαιρίες που κατακλύζουν τις διεθνείς αγορές.
Είναι απελπιστικά θλιβερό να είναι η Ελλάδα η μόνη που δεν έχει πρόσβαση στο πάμφθηνο δανειακό χρήμα, το οποίο «μοιράζουν» οι κεντρικές τράπεζες. Χειρότερη κι από την ύφεση στην οποία καταδικάζεται η χώρα μας είναι η απώλεια των ευκαιριών που υπάρχουν και πολλών περισσότερων που θα μπορούσαν να γεννηθούν, εφόσον η εμπιστοσύνη επιστρέψει στην Ελλάδα.
Χαρακτηριστική ήταν η φοβική συμπεριφορά των υπουργών στο θέμα των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων. Σε τι αλήθεια ήλπιζαν οι δύο οικονομικοί υπουργοί όταν έφεραν διάταξη που τίναζε στον αέρα προσπάθειες μηνών; Πώς πιστεύουν ότι τράπεζες, επιχειρήσεις, επενδυτικά κεφάλαια, συνδικάτα και κράτος μπορούν να εξεύρουν τρόπους λύτρωσης των παραγωγικών μονάδων από τα δεσμά των μη εξυπηρετούμενων δανείων με όριο το 1 εκατομμύριο ευρώ!
Η Ελλάδα χρειάζεται όσα περισσότερα φρέσκα και μη δανειακά κεφάλαια μπορεί να προσελκύσει. Αν πείσει τους επενδυτές να πάρουν αυτό το ρίσκο, πολλά περισσότερα δανειακά κεφάλαια θα συγκλίνουν. Οι πρώτες νέες επενδύσεις είναι αυτές που θα σώσουν τις παλαιότερες επενδύσεις. Τα «κόκκινα» δάνεια θα τα πληρώσουν οι μέτοχοι, παλαιοί και νεότεροι και όχι οι φορολογούμενοι. Χωρίς τη στοιχειώδη γενναιότητα που απαιτεί αυτή η πράξη ευθύνης, η κυβέρνηση Τσίπρα θα εξαντλήσει το πολιτικό της κεφάλαιο πολύ πριν από το καλοκαίρι.
