Έρευνα-Κείμενα: Ηρόδοτος Μιλτιάδους
«Συγκλόνισε και συνήρπασε ο προχθεσινός τελικός του Κυπέλλου Κύπρου μεταξύ Ομονοίας και Απόλλωνα (5-1). Οι θεαταί περισσότεροι από κάθε άλλη φορά (περίπου 14 χιλιάδες), εισπράξεις απίθανες για τις σημερινές συνθήκες (περίπου 600 λίρες) και ατμόσφαιρα επιβλητική και αντάξια σε έναν τελικόν κυπέλλου. Αποφασιστική ήτο και η συνδρομή των τριών Λιβανέζων διαιτητών. Άριστοι και στα 90 λεπτά, διηύθυναν με καλοδοσμένη επιδεικτικότητα τον αγώνα, χάρις στην εξαίρετη διορατικότητα τους και στο πηγαίο ταλέντο τους. Αλάθητοι ψυχολόγοι της Μεσανατολιτικής νοοτροπίας, εχρησιμοποίησαν την σφυρίκτρα και τις σημαίες τους εντελώς ανασταλτικά, εμοίρασαν επιβλητικά την δικαιοσύνη και αφώπλισαν εντυπωσιακά την προκατειλημμένη νευρικότητα των 22 διαγωνιζομένων», έγραφε ο «Φιλελεύθερος» στις 6 Ιουλίου του 1965, δύο μέρες μετά την πρώτη κατάκτηση του κυπέλλου από την Ομόνοια.
Τον αγώνα που διεξήχθη στο ΓΣΠ και ξεκίνησε στις 4:30 μ.μ. διεύθυνε ο Λιβανέζος διαιτητής, Ατέφ Σινάν, με βοηθούς τους Ζόσεφ Αμπού Μουράν και Ιμπραχίμ Σάμπρα, οι οποίοι ήρθαν την προηγουμένη του τελικού αεροπορικώς από τη γειτονική χώρα, μετά από διευθέτηση της ΚΟΠ. Όπως γράφει ο «Φιλελεύθερος», πριν τον τελικό Ομόνοια-Απόλλωνας (το οποίο παρακολούθησαν ο πρόεδρος της Βούλης, υπουργοί και ο πρέσβης της Ελλάδας), η ΚΟΠ παρέδωσε τα αθλοθετημένα από την Coca Cola μετάλλια και το τρόπαιο του πρωταθλητή στον ΑΠΟΕΛ!
«Αλάθητοι ψυχολόγοι της Μεσανατολιτικής νοοτροπίας, εχρησιμοποίησαν την σφυρίκτρα και τις σημαίες τους εντελώς ανασταλτικά», έγραψε το 1965 ο Φιλελεύθερος για τους Λιβανέζους διαιτητές του τελικού
Το ασιχτίρ του Κρυστάλλη
Ο Κόκος Χριστοφόρου της Ομόνοιας ή «κάπτεν», όπως τον αποκαλούν, μίλησε στην «Κ» για τον τελικό του 1965: «Οι φίλαθλοι γέμισαν το ΓΣΠ, τις γύρω πολυκατοικίες και κάθονταν και στους τοίχους. Σκόραρα τρία γκολ σε εκείνο το παιχνίδι, όμως ο Αργύρης της ‘‘Αθλητικής’’ έγραψε πως πέτυχα μόνο ένα και αυτό έμεινε στην ιστορία. Πέτυχε ένα γκολ ο Κούκος, ένα ο Μελής και τρία εγώ. Λίγες μέρες πριν παίζαμε με τον Ολυμπιακό στα ημιτελικά του κυπέλλου σε ένα ματς όπου είχαμε πολλούς τραυματίες. Στον Απόλλωνα είδαν εκείνο το παιχνίδι και όταν την ημέρα του τελικού κατάλαβαν πως θα παίζαμε πλήρεις, ήρθε κοντά μου ο Πανίκος Κρυστάλλης και μου είπε: ‘‘ασιχτίρ, λογαριάζαμε ότι θα κατεβαίνατε με άλλη ενδεκάδα’’».
Κράξιμο στον Αυξεντίου
Τρεις μέρες πριν από τον τελικό της 29ης Μαΐου του 1982 έγινε κλήρωση και το Τσίρειο επιλέχθηκε για τον αγώνα. Ο επαναληπτικός στις 5 Ιουνίου, μετά το 2-2 του πρώτου ματς, διεξήχθη στο Μακάρειο. Η ΚΟΠ όρισε τις τιμές των εισιτηρίων του πρώτου τελικού δύο λίρες το κανονικό και μία λίρα για στρατιώτες και μαθητές, ενώ προχώρησε σε έκδοση 25.000 (!) εισιτηρίων. Ο ίδιος αριθμός εκτυπώθηκε και για τον επαναληπτικό του Μακαρείου.
Πέρα από το γήπεδο, οι δύο αντίπαλοι, τα ΜΜΕ και οι φίλαθλοι ασχολούνταν και με τη διαιτησία. Στον τελικό της 29ης Μαΐου ορίστηκε ο Σώτος Αυξεντίου με επόπτες τους Χατζηστεφάνου και Φιλιππίδη, με τον ρεφ να τα κάνει μαντάρα στον τελικό. Η «Σημερινή» βγήκε μετά τον αγώνα με τίτλο: «Ο Σώτος… σώθηκε στο 90΄» και συμπλήρωσε στον υπότιτλο: «Όταν ο Απόλλωνας ισοφάρισε το ανύπαρκτο πέναλτι της Ομόνοιας».
Ο ίδιος ο κ. Αυξεντίου μίλησε στον «Φιλελεύθερο» μετά το παιχνίδι και είπε: «Κάθε ανατροπή μέσα στην περιοχή είναι πέναλτι. Και τα δύο πέναλτι που καταλόγισα ήταν πέναλτι, γιατί ήταν ανατροπές μέσα στην περιοχή».
«Κάθε ανατροπή μέσα στην περιοχή είναι πέναλτι. Και τα δύο πέναλτι που καταλόγισα ήταν πέναλτι, γιατί ήταν ανατροπές μέσα στην περιοχή», είπε ο Σώτος Αυξεντίου, μετά τη διαιτησία του στον πρώτο τελικό του 1982. Στη φωτογραφία ο ρεφ μπαίνει στον αγωνιστικό χώρο του Τσιρείου μαζί με τους επόπτες Χατζηστεφάνου και Φιλιππίδη και τις δύο ομάδες.
Το σκορ άνοιξε στο 63΄ ο Καϊάφας με πέναλτι, ισοφάρισε ο Βάλτερ στο 88΄ πάλι από τα έντεκα βήματα, στο 101΄ ο Θεοφάνους έβαλε μπροστά τους κυανόλευκους και στο 106΄ ο Σάββα ισοφάρισε για το «τριφύλλι», στέλνοντας τον τελικό σε επαναληπτικό στη Λευκωσία. Τον τελικό παρακολούθησε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Σπύρος Κυπριανού, ο οποίος αφίχθηκε απευθείας από την Πάφο, όπου είχε τελέσει τα εγκαίνια του Παφιακού.
Για τον επαναληπτικό της 5ης Ιουνίου η «Σημερινή» έγραφε πως «σύμφωνα με πληροφορίες μας θα έρθει ξένος ρεφ», κάτι όμως που διέψευσε ο «Φ». Τελικά ορίστηκε ο Στέφανος Χατζηστεφάνου, που ήταν επόπτης στον τελικό της 29ης Μαΐου. Μετά τον επαναληπτικό τελικό που κέρδισε η Ομόνοια 4-1, ο «Φιλελεύθερος» έκρινε τη διαιτησία του κ. Χατζηστεφάνου και των επόπτων γραμμών Ασπρή και Φιλιππίδη άριστη.
Ο Γιώργος Σαββίδης αναδείχθηκε MVP του επαναληπτικού με τα δύο του γκολ. Ο «Φ» τον χαρακτήρισε «ευρωπαίο παίκτη» και συμπλήρωσε: «έθελξε με την απόδοση του. Ταχύτατος διεμβολιστής με γερά πνευμόνια και δύο πόδια κανόνια». Ο νυν σκάουτερ της Ομόνοιας μίλησε στην «Κ» για εκείνα τα παιχνίδια: «Ήταν η πρώτη μου χρονιά στην Ομόνοια και με ονόμασαν ‘‘Mr κύπελλο’’ επειδή δεν έκανα προετοιμασία εκείνη τη χρονιά λόγω στρατού και στο κύπελλο είναι που έπιασα τις στροφές μου. Ήταν δύο συγκλονιστικά ματς, το πρώτο με 50-50 πιθανότητες ενώ στο δεύτερο στο Μακάρειο φάνηκε η ανωτερότητα μας».
Φωνές και δακρυγόνα
Το πέναλτι που σημείωσε ο Πτακ, στον τελευταίο του αγώνα με τον Απόλλωνα, ήταν αυτό που χώρισε τις δύο ομάδες στον τελικό της 10ης Ιουνίου 1992 στο Τσίρειο. Ο Πάμπος Πίττας θυμάται στην «Κ» εκείνο το βράδυ: «Παίξαμε με αναγκαστική ενδεκάδα λόγω τραυματισμών. Κέρδισα εγώ το πέναλτι στο 54΄ σε μια ανατροπή, νομίζω από τον Σάκη Ανδρέου. Ήταν 100% παράβαση, αλλά θυμάμαι οι της Ομόνοιας διαμαρτύρονταν ότι ήταν εκτός περιοχής». Οι άνθρωποι του «τριφυλλιού» τα είχαν με τον Γιώργο Μηχανικό, με τον Κύπριο ρεφ να τραυματίζεται στο δεξί πόδι την ώρα του αγώνα, αλλά να βγάζει το παιχνίδι.
Ο τελικός ορίστηκε να γίνει στο Τσίρειο μετά από κλήρωση που έγινε στο εστιατόριο «Ροντέλ», με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Άκη Φάντη, να τραβά τον κλήρο. Εκδόθηκαν 20.000 εισιτήρια, εκ των οποίων τα 17.000 κοστολογήθηκαν στις πέντε λίρες και τα υπόλοιπα μαθητικά προς τρεις λίρες. Η απώλεια του τροπαίου εξώθησε οπαδούς της Ομόνοιας να σπάσουν εγκαταστάσεις του Τσιρείου και να ανάψουν φωτιές στην κερκίδα, με την αστυνομία να απαντά με χρήση δακρυγόνων.
Όλοι οι τελικοί
1934-35 Τραστ - ΑΠΟΕΛ 0-0 1-0
1935-36 Τραστ - Τουρκική Λέσχη 4-1
1936-37 ΑΠΟΕΛ. - Τραστ 2-1
1937-38 Τραστ - Τουρκική Λέσχη 1-0
1938-39 ΑΕΛ. - ΑΠΟΕΛ 3-1
1939-40 ΑΕΛ. - Πεζοπορικός 3-1
1940-41 ΑΠΟΕΛ - ΑΕΛ 2-1
1944-45 ΕΠΑ. - ΑΠΟΕΛ 3-1
1945-46 ΕΠΑ - ΑΠΟΕΛ 2-1
1946-47 ΑΠΟΕΛ - Ανόρθωση 4-1
1947-48 ΑΕΛ - ΑΠΟΕΛ 2-0
1948-49 Ανόρθωση - ΑΠΟΕΛ 3-0
1949-50 ΕΠΑ - Ανόρθωση 2-0
1950-51 ΑΠΟΕΛ - ΕΠΑ 7-0
1951-52 Τσετίν Καγιά - Πεζοπορικός 4-1
1952-53 ΕΠΑ - Τσετίν Καγιά 2-1
1953-54 Τσετίν Καγιά - Πεζοπορικός 2-1
1954-55 ΕΠΑ - Πεζοπορικός 2-1
1958-59 Ανόρθωση - ΑΕΛ 1-0
1961-62 Ανόρθωση - Ολυμπιακός 5-2
1962-63 ΑΠΟΕΛ - Ανόρθωση 2-2 1-0
1963-64 Ανόρθωση - ΑΠΟΕΛ 3-0
1964-65 Ομόνοια - Απόλλωνας 5-1
1965-66 Απόλλωνας - Νέα Σαλαμίνα 4-2
1966-67 Απόλλωνας - Αλκή 1-0
1967-68 ΑΠΟΕΛ - ΕΠΑ 2-1
1968-69 ΑΠΟΕΛ - Ομόνοια 1-0
1969-70 Πεζοπορικός - Αλκή 1-0
1970-71 Ανόρθωση - Ομόνοια 1-1 1-0
1971-72 Ομόνοια - Πεζοπορικός 3-1
1972-73 ΑΠΟΕΛ. - Πεζοπορικός 1-0
1973-74 Ομόνοια - Ε.Ν. Παραλιμνίου 2-0
1974-75 Ανόρθωση - Ε.Ν. Παραλιμνίου 3-2
1975-76 ΑΠΟΕΛ - Αλκή 6-0
1976-77 Ολυμπιακός - Αλκή 2-0
1977-78 ΑΠΟΕΛ - Ολυμπιακός 3-0
1978-79 ΑΠΟΕΛ - ΑΕΛ 1-0
1979-80 Ομόνοια - Αλκή 3-1
1980-81 Ομόνοια - Ε.Ν. Παραλιμνίου 1-1 3-0
1981-82 Ομόνοια - Απόλλωνας 2-2 4-1
1982-83 Ομόνοια - Ε.Ν. Παραλιμνίου 2-1
1983-84 ΑΠΟΕΛ - Πεζοπορικός 3-1
1984-85 ΑΕΛ - ΕΠΑ 1-0
1985-86 Απόλλωνας - ΑΠΟΕΛ 2-0
1986-87 ΑΕΛ - Απόλλωνας 1-0
1987-88 Ομόνοια - ΑΕΛ 2-1
1988-89 ΑΕΛ - Άρης 3-2
1989-90 Νέα Σαλαμίνα - Ομόνοια 3-2
1990-91 Ομόνοια - Ολυμπιακός 1-0
1991-92 Απόλλωνας - Ομόνοια 1-0
1992-93 ΑΠΟΕΛ - Απόλλωνας 4-1
1993-94 Ομόνοια - Ανόρθωση 1-0
1994-95 ΑΠΟΕΛ - Απόλλωνας 4-2
1995-96 ΑΠΟΕΛ - ΑΕΚ 2-0
1996-97 ΑΠΟΕΛ - Ομόνοια 2-0
1997-98 Ανόρθωση - Απόλλωνας 3-1
1998-99 ΑΠΟΕΛ - Ανόρθωση 2-0
1999-00 Ομόνοια - ΑΠΟΕΛ 4-2
2000-01 Απόλλωνας - Νέα Σαλαμίνα 1-0
2001-02 Ανόρθωση - Εθνικός Άχνας 1-0
2002-03 Ανόρθωση - ΑΕΛ 5-3 πεν.
2003-04 ΑΕΛ - ΑΕΚ 1-2
2004-05 Ομόνοια - Διγενής Μόρφου 2-0
2005-06 ΑΕΚ - ΑΠΟΕΛ 2-3 παρ.
2006-07 Ανόρθωση - Ομόνοια 3-2
2007-08 Ανόρθωση - ΑΠΟΕΛ 0-2
2008-09 ΑΠΟΠ/ Κινύρας - ΑΕΛ 2-0
2009-10 Απόλλωνας - ΑΠΟΕΛ 2-1
Ομάδα Τελικοί Κατακτήσεις
ΑΠΟΕΛ 29 19
Ομόνοια 18 12
Ανόρθωση 16 10
ΑΕΛ 14 6
Απόλλωνας 12 6
ΕΠΑ 8 5
Τραστ 4 3
Τσετίν Καγιά 3 2
Πεζοπορικός 8 1
Ολυμπιακός 4 1
Νέα Σαλαμίνα 3 1
ΑΕΚ 3 1
ΑΠΟΠ/ Κινύρας 1 1
Τουρκική Λέσχη 1 0
Αλκή 5 0
Ε.Ν. Παραλιμνίου 4 0
Άρης 1 0
Διγενής Μόρφου 1 0
Εθνικός Άχνας 1 0
www.kathimerini.com.cy
